Nang sán chi chít trong cơ thể thói vì quen ăn thịt tái

Nhiều tháng trước, bệnh nhân (66 tuổi, ngụ huyện Hóc Môn, TPHCM) có biểu hiện mệt mỏi, đau cơ, tiêu phân lỏng, nôn ói kéo dài, sụt cân, hồi hộp đánh trống ngực, rối loạn nhịp tim hoặc ngất xỉu. Thời điểm nhập viện, bệnh nhân đau đầu dữ dội, co giật méo miệng, yếu nhẹ nửa bên phải.

Kết quả chụp cộng hưởng từ (MRI) sọ não ghi nhận tổn thương não nhiều vị trí, phù não. Nghi ngờ đây là trường hợp nhiễm ký sinh trùng ở não, bác sĩ chỉ định thực hiện xét nghiệm huyết thanh học. Kết quả, dương tính với ấu trùng sán dải lợn Cysticercus.

Để tầm soát tổn thương ở cơ quan khác, người bệnh được chụp X- quang xương đùi, CT-scan ngực, phát hiện vô số nang sán dải còn sống hoặc đã bị vôi hóa, “ẩn nấp” trong não, nhu mô phổi, trong da và cơ trên toàn bộ cơ thể.

Điều tra dịch tễ, bác sĩ nhận thấy người đàn ông có thói quen hay ăn gỏi thịt lợn tái, sống, uống nước không đun sôi, từng có thời gian chăn nuôi lợn giống.

Theo TS.BS Trần Thanh Hùng, Phó Trưởng khoa Nội thần kinh tổng quát, Bệnh viện Nhân dân 115 cho biết, bệnh nhân được chẩn đoán viêm não do nang sán dải lợn và nhiễm nang sán dải ở đa cơ quan, nổi bật nhất là ở não, mô dưới da và ở cơ.

Sau khi điều trị bằng thuốc chống ký sinh trùng, chống viêm, phòng ngừa co giật, bệnh nhân hồi phục tốt và được xuất viện.

Theo các bác sĩ, bệnh sán dải lợn, do ký sinh trùng Taenia solium gây ra, có hai dạng phổ biến: Sán dải trưởng thành sống trong ruột non và ấu trùng sán dải ký sinh tại các cơ quan trong cơ thể. Đây là bệnh nguy hiểm, đặc biệt tại những khu vực có thói quen ăn uống không đảm bảo vệ sinh.

Người ăn phải thịt lợn có nang chứa ấu trùng sán dải còn sống (heo gạo), khi vào ruột non sẽ nở ra thành con sán trưởng thành. Trường hợp người nuốt phải trứng sán dải lợn thì sẽ phát triển thành bệnh nang sán dải lợn. Trứng sán dải lợn xâm nhập vào cơ thể qua đường tiêu hóa, nở thành ấu trùng. Sau đó ấu trùng di chuyển qua hệ tuần hoàn và "định cư" tại các cơ quan như não, cơ hoặc mắt, gây tổn thương nghiêm trọng.

Nguồn lây nhiễm phổ biến là từ những món ăn như nem chua, thịt lợn tái sống, rau sống, hoặc do vệ sinh tay kém.

Bệnh nang sán dải lợn có thể gây ra nhiều triệu chứng thần kinh nghiêm trọng như co giật, đau đầu kéo dài, rối loạn ý thức. Do đó, việc chẩn đoán sớm và chính xác đóng vai trò quan trọng trong điều trị và phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm.

Thuốc xổ giun sán thông thường không tiêu diệt được sán dải lợn. Khi xuất hiện những dấu hiệu hoặc nghi ngờ mắc sán dải lợn, người bệnh nên đi đến bệnh viện hoặc các chuyên khoa ký sinh trùng để có chẩn đoán chính xác.

Để điều trị bệnh ấu trùng sán dải lợn người bệnh cần sử dụng đúng thuốc diệt kí sinh trùng, đúng cách và đúng liều theo chỉ định của bác sĩ. Ngoài ra các thuốc điều trị ký sinh trùng có khả năng xảy ra tác dụng phụ khi uống trong nhiều ngày. Người bệnh không tự mua thuốc uống và sử dụng khi chưa có chỉ định từ bác sĩ.

Ngoài ra, bác sĩ còn chỉ định điều trị triệu chứng của hệ cơ quan bị tổn thương: chống phù não, chống co giật, kiểm soát nhịp tim, giảm đau cơ,…