Mụn nhọt có lây không? Cách xử trí tại nhà và khi nào cần đến bác sĩ

Mụn nhọt là gì và có lây không?

Mụn nhọt là một dạng nhiễm trùng da do vi khuẩn, thường là tụ cầu vàng (Staphylococcus aureus). Khi vi khuẩn xâm nhập vào nang lông hoặc tuyến bã nhờn, chúng gây viêm đỏ, sưng đau và hình thành mủ.

Về bản chất, mụn nhọt có khả năng lây lan, nhưng chủ yếu là lây từ vùng da này sang vùng da khác trên cùng cơ thể.

Trường hợp lây cho người khác có thể xảy ra nếu tiếp xúc trực tiếp với mủ, dịch từ mụn nhọt, hoặc dùng chung khăn, quần áo, đồ cá nhân với người bệnh. Tuy nhiên, không phải ai tiếp xúc cũng bị lây, bởi điều này còn phụ thuộc vào sức đề kháng, tình trạng da và thói quen vệ sinh.

Những yếu tố dễ khiến mụn nhọt tái phát:

- Da bẩn, nhiều mồ hôi, lỗ chân lông bị bít tắc.

- Hệ miễn dịch suy yếu (do bệnh mạn tính như tiểu đường, HIV…).

- Chế độ ăn uống thiếu cân bằng, stress, mất ngủ.

- Thói quen nặn mụn nhọt không đúng cách.

Cách xử trí mụn nhọt tại nhà

Đa số mụn nhọt nhỏ, đơn lẻ có thể tự khỏi sau 1 - 2 tuần nếu chăm sóc đúng. Bác sĩ da liễu khuyến nghị người bệnh có thể áp dụng các biện pháp sau:

1. Giữ vệ sinh sạch sẽ

- Rửa tay bằng xà phòng trước và sau khi chạm vào vùng da có mụn nhọt.

- Vệ sinh vùng da quanh mụn bằng dung dịch sát khuẩn nhẹ (như povidone-iodine).

2. Chườm ấm

Chườm khăn ấm lên nốt mụn khoảng 10 - 15 phút, 3 - 4 lần/ngày. Nhiệt độ ấm giúp tăng lưu thông máu, thúc đẩy mụn chín nhanh và thoát mủ tự nhiên.

3. Dùng thuốc giảm đau nếu cần

Có thể uống paracetamol để giảm đau, hạ sốt (nếu có). Tuyệt đối không tự ý dùng kháng sinh khi chưa có chỉ định.

4. Băng gạc bảo vệ

Nếu mụn nhọt vỡ, cần dùng gạc sạch che lại để tránh lây nhiễm sang vùng da khác hoặc cho người xung quanh. Gạc cần thay mỗi ngày.

5. Không nặn hoặc chích mụn nhọt tại nhà

Việc tự nặn có thể khiến vi khuẩn lan rộng, gây viêm nhiễm nặng hơn hoặc để lại sẹo.

6. Chế độ sinh hoạt hỗ trợ

- Uống đủ nước, ăn nhiều rau xanh, trái cây.

- Hạn chế thức ăn nhiều dầu mỡ, ngọt và rượu bia.

- Giữ tinh thần thoải mái, ngủ đủ giấc để tăng sức đề kháng.

Khi nào cần đến bác sĩ?

Không phải trường hợp nào cũng có thể xử trí tại nhà. Người bệnh cần đến cơ sở y tế khi có những dấu hiệu sau:

- Mụn nhọt to, đau dữ dội, sưng đỏ lan rộng.

- Sốt cao, mệt mỏi, nổi hạch vùng lân cận.

- Mụn nhọt mọc ở vùng nguy hiểm như mặt, cổ, sống mũi, gần mắt, tai.

- Nhiều mụn nhọt xuất hiện cùng lúc (tụ mủ, nhọt cụm).

- Người có bệnh nền (tiểu đường, suy giảm miễn dịch) bị mụn nhọt.

- Mụn không lành sau 1 - 2 tuần chăm sóc tại nhà.

Tại cơ sở y tế, bác sĩ có thể:

- Rạch dẫn lưu mủ trong điều kiện vô trùng.

- Chỉ định kháng sinh tại chỗ hoặc đường uống nếu có nhiễm trùng lan tỏa.

- Hướng dẫn cách vệ sinh, phòng ngừa tái phát.

Phòng ngừa mụn nhọt tái phát

Để hạn chế mụn nhọt, bác sĩ da liễu khuyên mọi người nên:

- Giữ da sạch, tắm rửa hằng ngày, đặc biệt sau khi ra mồ hôi.

- Không dùng chung đồ cá nhân.

- Giặt quần áo, khăn tắm thường xuyên bằng nước nóng.

- Kiểm soát tốt bệnh nền như tiểu đường.

- Xây dựng chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý để nâng cao miễn dịch.

Lời kết

Mụn nhọt là tình trạng nhiễm trùng da thường gặp và có thể lây lan, đặc biệt khi tiếp xúc trực tiếp với dịch mủ.

Đa số trường hợp có thể xử trí tại nhà bằng cách giữ vệ sinh, chườm ấm, băng gạc bảo vệ và sinh hoạt lành mạnh. Tuy nhiên, nếu mụn nhọt diễn tiến nặng, mọc ở vị trí nguy hiểm hoặc tái phát nhiều lần, người bệnh cần đến bác sĩ da liễu để được điều trị đúng cách.

Chăm sóc da khoa học và giữ lối sống lành mạnh không chỉ giúp mụn nhọt mau khỏi mà còn hạn chế nguy cơ tái phát.