Bà P.N.L. (ngụ quận 8, TPHCM) cho hay một sáng sau khi ngủ dậy, con trai bà thấy hai lỗ tai nổi mụn nước, mắt sưng húp nổi mụn mủ... Tưởng con dị ứng, bà L. đưa con ra tiệm thuốc tây mua thuốc điều trị dị ứng.

Tuy nhiên, sau bôi thuốc, tình trạng mụn và sưng không những không cải thiện mà mặt con bà sưng to nổi nhiều mụn nước hơn. Lần này nghĩ con bị giời leo, bà đưa con đi khám mới biết nguyên nhân do kiến ba khoang.

Tương tự, chị Y.T. (ngụ quận Bình Thạnh, TPHCM) cho biết, buổi tối khi đang ngồi làm việc chị bỗng thấy con gì bò vào, không nghĩ là kiến ba khoang nên chị lấy tay hất ra. Tầm 5 phút sau, vùng da cổ của chị xuất hiện tình trạng nóng, ngứa, rát. Nửa ngày sau, da vùng cổ chị T. bị nổi mụn nước, ngứa rát rất khó chịu nên chị phải đến bệnh viện khám.

BS.CK2 Nguyễn Minh Tiến - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi đồng Thành phố cho biết, mùa mưa có nhiệt độ và độ ẩm thích hợp, thuận lợi cho kiến ba khoang sinh sản. Một trong những đối tượng nguy cơ cao bị tổn thương bởi kiến ba khoang là trẻ em, có những trẻ bị vết thương do kiến cắn phải điều trị hơn hai tuần mới khỏi.

Theo ThS.BS Phạm Thị Uyển Nhi - Bệnh viện Da liễu TPHCM, khi bị kiến ba khoang cắn, nếu không được chữa trị đúng cách mà tự đắp lá, đắp thuốc, những loại chất không rõ loại trên bề mặt da… sẽ làm tổn thương nặng hơn, bội nhiễm, dễ dẫn đến nhiễm trùng. Thậm chí có thể xảy ra những biến chứng như tăng sắc tố sau viêm, gây sẹo lõm, sẹo lồi ở vùng bị tổn thương...

Nhiều người điều trị ở những cơ sở không uy tín, chẩn đoán sai thành bệnh zona khiến quá trình điều trị sau đó phức tạp hơn. Bệnh zona và viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang có những đặc điểm giống nhau, song về bệnh cảnh, yếu tố nguy cơ tiếp xúc cũng như biểu hiện bệnh có khác biệt. Các bác sĩ chuyên khoa da liễu sẽ dễ dàng phân biệt được để chẩn đoán đúng bệnh, điều trị kịp thời.

Cách xử trí khi da tiếp xúc với kiến ba khoang

ThS.BS Phạm Thị Uyển Nhi - Bệnh viện Da liễu TPHCM cho biết, khi tiếp xúc với dịch do kiến ba khoang tiết ra, bệnh nhân sẽ bị kích ứng da, xuất hiện những vết mụn nước, rộp trên bề mặt da. Tình trạng này sẽ lan rộng nếu vết thương không được chăm sóc đúng cách hoặc bị cào, gãi.

Nếu bị viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang, việc đầu tiên nên làm là rửa sạch vùng tổn thương. Lưu ý khi rửa cần rửa nhẹ nhàng nhằm làm trôi dịch độc, không chà mạnh vì như vậy sẽ vô tình làm lây lan dịch tiết của kiến. Đặc biệt, cần hạn chế cào gãi, chà xát mạnh làm vỡ mụn nước.

Bên cạnh đó, BS.CK2 Nguyễn Minh Tiến cũng lưu ý, sau khi rửa sạch vết thương do kiến ba khoang gây ra, nên bôi thuốc sát trùng. Nếu không có thuốc sát trùng thì thay bằng nước xà phòng pha loãng vì cũng có tính sát khuẩn. Tuy nhiên không nên bôi quá nhiều xà phòng, chỉ cần 1 - 2 lần/ngày.

Khi trẻ bị kiến ba khoang cắn không nên bôi nhiều xà phòng vì da trẻ rất mỏng, bôi nhiều dễ làm da trẻ tổn thương nặng hơn.

Quá trình chăm sóc trẻ bị kiến ba khoang cắn tại nhà, cần theo dõi kĩ. Nếu thấy trẻ sốt, lạnh run, nói sảng, vết thương viêm tấy, mưng mủ lan rộng, cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay.

Nếu để lâu trẻ có thể bị nhiễm trùng huyết, sốc nhiễm trùng, suy đa cơ quan, phản vệ... Đôi khi trẻ bị nhiễm trùng nặng, nếu điều trị không kĩ, không đúng cách như đắp lá, bôi thuốc truyền miệng sẽ gây hoại tử xương, phải tháo khớp.

Nếu nhà ở trong hoặc gần những khu vực nhiều bụi rậm, cây cối, người dân nên dùng lưới phòng chống côn trùng. Buổi tối nên giảm bớt ánh sáng đèn trong nhà để hạn chế thu hút kiến ba khoang.

Bên cạnh đó, cần vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, nhất là những nơi kiến hay ẩn náu như khe cửa, các góc ẩm thấp, góc nhà... Hạn chế phơi quần áo vào ban đêm nhằm tránh kiến đậu vào quần áo, khi mặc không để ý sẽ gây tổn thương da.