Miếng trám răng dùng được bao lâu, khi nào cần thay mới?

1. Miếng trám vẫn còn nhưng bên trong đã hỏng nặng

BS từng gặp trường hợp nào tưởng miếng trám vẫn “ngon lành” mà bên trong đã hỏng nặng chưa? Sao người bệnh không hề hay biết gì?

BS.CK1 Phan Bá Ngọc - Giám đốc Phòng khám Nha khoa Hạnh Phúc trả lời:

Cách đây 1 tuần, tôi tiếp nhận một bệnh nhân đến khám vì hay bị giắt thức ăn vào kẽ răng và hôi miệng. Bệnh nhân cho biết đã trám răng cách đây 5 năm, và không thấy có vấn đề gì. 

Tuy nhiên, khi khám và chụp X-quang, tôi phát hiện rằng, miếng trám bên ngoài có vẻ bình thường, nhưng bên dưới miếng trám xuất hiện ổ sâu to và đã xâm nhập vào tủy răng, mặc dù bệnh nhân không có triệu chứng đau.

Trường hợp này miếng trám phải được gỡ bỏ, sau đó tôi lấy tủy và bọc răng sứ cho bệnh nhân.

2. Những yếu tố quyết định tuổi thọ của miếng trám 

Có phải miếng trám nào cũng có “hạn sử dụng”? Và điều gì quyết định tuổi thọ của một miếng trám - vật liệu, tay nghề hay cách chăm sóc, thưa BS?

BS.CK1 Phan Bá Ngọc trả lời:

Miếng trám không có tuổi thọ vĩnh viễn, có trường hợp mới trám vài ngày đã rơi, nhưng cũng có người dùng được 10 năm không vấn đề gì. Tuổi thọ miếng trám phụ thuộc vào:

- Kích thước lỗ sâu: Lỗ sâu càng lớn thì miếng trám càng dễ bị bong, vỡ.

- Vật liệu trám: Vật liệu tốt giúp miếng trám bền lâu hơn.

- Thói quen ăn nhai: Nhai đồ cứng, cắn vật lạ có thể làm vỡ miếng trám.

- Tay nghề bác sĩ: Kỹ thuật trám ảnh hưởng đến độ kín khít và độ bám dính.

3. Những dấu hiệu nhận biết cần kiểm tra miếng trám

Có dấu hiệu nào để nhận biết miếng trám đã “xuống cấp” cần thay - hay phải đợi đến lúc bung ra, ê buốt mới đi khám?

BS.CK1 Phan Bá Ngọc trả lời:

Cảm giác ê buốt và miếng trám rơi ra là giai đoạn cuối của việc miếng trám bị hỏng, nhưng bạn hoàn toàn có thể nhận biết sớm trước khi đến mức đó.

Các dấu hiệu cảnh báo miếng trám bắt đầu xuống cấp:

- Đổi màu: Miếng trám có thể ngả vàng.

- Kẽ nứt: Nếu bạn thấy kẽ nứt xuất hiện, đó là dấu hiệu rõ ràng cho thấy miếng trám không còn đảm bảo độ bền.

- Giắt thức ăn: Nếu thức ăn dễ dàng bị giắt vào kẽ răng gần miếng trám, có thể là do miếng trám đã bị bong một phần, cần kiểm tra ngay.

- Hôi miệng: Một dấu hiệu nhẹ nhưng vẫn cần lưu ý. Hôi miệng có thể là do miếng trám bị biến đổi, hoặc thức ăn bị mắc bên dưới miếng trám.

Nên đi khám ngay khi có những dấu hiệu trên, đừng đợi đến khi ê buốt hoặc miếng trám bị vỡ để tránh các vấn đề nghiêm trọng hơn.

4. Những sai lầm khiến miếng trám nhanh hỏng

Theo BS, những sai lầm gì khiến miếng trám hỏng sớm? 

BS.CK1 Phan Bá Ngọc trả lời:

Hạn sử dụng của miếng trám phụ thuộc một phần vào thói quen và cách chăm sóc của bệnh nhân. Miếng trám không thể có độ bền như răng thật, vì vậy, cần lưu ý bảo vệ và duy trì thói quen vệ sinh tốt.

Các sai lầm phổ biến khiến miếng trám hỏng sớm:

- Cắn vật cứng, nhai đá, mở nắp chai… sẽ khiến miếng trám dễ bị vỡ hoặc mài mòn nhanh chóng.

- Nghiến răng

- Ăn đồ ngọt, thực phẩm chứa nhiều đường làm tăng nguy cơ sâu răng

- Vệ sinh răng miệng không đúng cách sẽ khiến miếng trám và răng thật dễ bị hư hại.

"Của bền tại người" - sự chăm sóc của bệnh nhân rất quan trọng trong việc giữ gìn miếng trám lâu dài.

5. Xử lý như thế nào khi miếng trám bong ra?

Khi miếng trám bị bong ra, có phải chỉ cần trám lại là xong? Hay có những trường hợp phải xử lý sâu hơn - ví dụ tủy răng, mão răng..., thưa BS?

BS.CK1 Phan Bá Ngọc trả lời:

Khi miếng trám bong ra, tùy tình trạng cụ thể, bác sĩ sẽ lựa chọn hướng xử trí:

- Nếu chỉ bong một mảnh nhỏ và không ảnh hưởng đến tủy răng, bác sĩ có thể trám lại.

- Miếng trám bị bong do lỗ sâu lớn nhưng tủy không bị ảnh hưởng, có thể sử dụng Onlay hoặc Inlay (răng sứ) để phục hồi và tăng độ bền cho răng.

- Nếu sâu đã ăn vào tủy, gây viêm hoặc hoại tử tủy, bác sĩ sẽ lấy sạch tủy trước khi trám lại để tránh tình trạng đau nhức và viêm.

- Khi mất mão răng quá nhiều, phương pháp bọc răng sứ sẽ được sử dụng để tạo độ bền cho răng và đảm bảo chức năng ăn nhai.

- Trường hợp răng nứt đôi hoặc tổn thương nặng, có thể phải nhổ và thay thế bằng cầu răng, răng tháo lắp hoặc cấy ghép implant.

6. Những nguyên tắc chăm sóc răng miệng để giữ miếng trám bền lâu

Để giữ miếng trám bền lâu, BS thường dặn bệnh nhân những nguyên tắc “vàng” gì trong chăm sóc hằng ngày?

BS.CK1 Phan Bá Ngọc trả lời:

Khi phải trám răng, có nghĩa là răng đã bị tổn thương, và miếng trám không thể bền như răng thật. Việc chăm sóc miếng trám đúng cách là rất quan trọng để duy trì hiệu quả lâu dài.

Sau đây là những nguyên tắc cần lưu ý:

- Đánh răng đúng cách: Ít nhất 2 lần/ngày, mỗi lần khoảng 2-3 phút, chải dọc hoặc xoay tròn theo thân răng. Đảm bảo vệ sinh răng miệng kỹ lưỡng để loại bỏ mảng bám, thức ăn thừa và vôi răng.

- Tránh đồ ăn cứng: Những thực phẩm cứng có thể làm hỏng miếng trám và cũng ảnh hưởng đến răng thật. Hãy tránh các đồ ăn có thể gây áp lực mạnh lên răng.

- Hạn chế đồ ngọt: Đồ ngọt có chứa axit và đường có thể mài mòn men răng và làm hỏng miếng trám, gây tổn hại cho răng thật.

- Những thói quen như cắn vật cứng, nhai đá, hay sử dụng thuốc lá và uống cà phê có thể ảnh hưởng xấu đến miếng trám. Tốt nhất nên bỏ hẳn thói quen này. Để bảo vệ răng, bạn có thể dùng ống hút khi uống cà phê hoặc súc miệng sạch và đánh răng sau 30 phút.

- Đặc biệt khi thấy miếng trám đổi màu, hở kẽ hoặc có mùi hôi hãy đi khám ngay để bác sĩ có thể xử lý kịp thời và tránh tổn thương nặng hơn.