1. Huyết áp tăng trong y học cổ truyền được hiểu như thế nào?

BS.CK2 Huỳnh Tấn Vũ:

Y học cổ truyền không có khái niệm tăng huyết áp. Người ta thấy rằng, khi đối chiếu giữa chứng huyễn vựng hoặc chứng can hoả vượng (tức đầu bốc nóng) với tăng huyết áp thì các triệu chứng tương đương nhau. Cao huyết áp thuộc phạm vi chứng huyễn vựng và thể can hoả vượng thường gặp.

2. Liệu có thể chữa huyết áp cao bằng xoa bóp-bấm huyệt?

Huyết áp cao được xem là yếu tố nguy cơ chính của đột quỵ. Và nhiều người truyền tai nhau rằng có thể chữa bệnh bằng xoa bóp - bấm huyệt? Điều này có đúng không và hiệu quả như thế nào?

BS.CK2 Huỳnh Tấn Vũ:

Xoa bóp - bấm huyệt giúp cải thiện huyết áp. Tuy nhiên, điều này chỉ giúp cải thiện được huyết áp nhất thời nên bệnh nhân vẫn cần khám để biết được nguyên nhân và sử dụng thuốc lâu dài.

Khi huyết áp lên cao, người bệnh có thể tự xoa ở phía sau vành tai (còn gọi là rãnh hạ áp).

Xoa “rãnh hạ áp” có thể giúp bệnh nhân hạ huyết áp tức thời từ 10-20mmHg.

Ngoài ra, bệnh nhân cũng có thể dùng 2 bàn tay thực hiện động tác miết từ trên đầu xuống vành tai sao cho tai cụp xuống sao cho vành tai ửng đỏ lên.

Những động tác này có tác dụng hạ huyết áp từ 10-20 mmHg. Bệnh nhân có thể áp dụng những động tác này với mục đích hạ huyết áp tức thời trong thời gian chờ thuốc hoặc trên đường đến bệnh viện, hạ huyết áp sẽ giúp giảm nguy cơ đột quỵ khi huyết áp tăng cao.

3. Lợi ích của phương pháp xoa bóp - bấm huyệt đối với người bệnh tăng huyết áp là gì?

Hiện, tỷ lệ người chữa cao huyết áp bằng xoa bóp - bấm huyệt có nhiều không? Và lý do gì chúng ta nên chữa bệnh bằng xoa bóp - bấm huyệt?

BS.CK2 Huỳnh Tấn Vũ:

Với những bệnh nhân bị cao huyết áp, các bác sĩ Y học cổ truyền vẫn khuyên bệnh nhân đi khám và điều trị bằng y học hiện đại, dùng thuốc khống chế để kiểm soát huyết áp.

Tuy nhiên, trong trường hợp bệnh nhân có các triệu chứng nhức đầu, choáng váng dù huyết áp ổn định, việc xoa bóp - bấm huyệt cũng giúp cải thiện hiệu quả các triệu chứng do bệnh gây nên.

Vì vậy, tốt nhất người bệnh nên kết hợp xoa bóp-bấm huyệt với dùng thuốc để giúp giải quyết được triệu chứng và sự bất ổn của huyết áp.

BS.CK2 Huỳnh Tấn Vũ hướng dẫn cách tự xoa ở phía sau vành tai (còn gọi là rãnh hạ áp) để hạ huyết áp tạm thời

4. Khi bấm huyệt để chữa cao huyết áp, cần tập trung vào những điểm bấm huyệt nào?

Trên cơ thể có rất nhiều huyệt. Vậy khi bấm huyệt để chữa cao huyết áp sẽ tập trung vào những điểm bấm huyệt nào? Và mục đích là gì?

BS.CK2 Huỳnh Tấn Vũ:

Theo Đông y, huyết áp cao tương tự với chứng cao hoả vượng. Theo đó, các huyệt có thể bấm để giúp hạ huyết áp bao gồm:

• Huyệt ở chân: hành gian, thái sung (ở chân)
• Huyệt ở đầu: thái dương, bách hội hoặc phong trì.

Đây là những huyệt giúp cải thiện và ổn định huyết áp cho bệnh nhân khi xoa bóp - bấm huyệt.

5. Quy trình bấm huyệt hạ huyết áp sẽ diễn ra như thế nào?

Nhờ bác sĩ cho biết quy trình bấm huyệt hạ huyết áp sẽ diễn ra như thế nào? Thời gian bao lâu và thực hiện đến khi nào?

BS.CK2 Huỳnh Tấn Vũ:

Theo quy trình xoa bóp - bấm huyệt đơn thuần, chúng ta sẽ xoa bóp ở vùng đầu trong vòng khoảng 20 phút.

Để hạ huyết áp nhanh, chúng ta có thể xoa tai hoặc vuốt vành tai ửng đỏ. Những động tác này sẽ giúp giải quyết huyết áp cấp tốc, nhất thời.

6. Lựa chọn dụng cụ xoa bóp - bấm huyệt sẽ phụ thuộc vào yếu tố nào?

Hiện, có nhiều phương tiện để hỗ trợ quá trình chữa cao huyết áp bằng bấm huyệt. Cụ thể những dụng cụ đó là gì? Việc lựa chọn sử dụng sẽ phụ thuộc vào yếu tố nào?

BS.CK2 Huỳnh Tấn Vũ:

Khi muốn điều trị cao huyết áp, Đông y có các bài thuốc như thiên ma câu đằng ẩm. Trong đó, thiên ma và cầu đằng có tác dụng hỗ trợ trong vấn đề điều trị cao huyết áp.

Với phương pháp điều trị không dùng thuốc, ngoài xoa bóp-bấm huyệt, người bệnh có thể áp dụng các phương pháp tập luyện, chế độ ăn uống giảm mặn.

Trong Đông y, các phương pháp dùng thuốc và không dùng thuốc giúp cải thiện về vấn đề lâu dài.

Song, để cải thiện tình trạng huyết áp cao trước mắt, chúng ta cần phải dựa vào y học hiện đại nhằm giải quyết nhanh. Từ đó, việc áp dụng Đông sẽ góp phần ổn định huyết áp cho bệnh nhân.

7. Cần lưu ý gì khi chữa cao huyết áp bằng xoa bóp - bấm huyệt?

Cần lưu ý gì khi chữa cao huyết áp bằng xoa bóp-bấm huyệt để mang lại hiệu quả cao?

BS.CK2 Huỳnh Tấn Vũ:

Khi khám, nếu bệnh nhân được đánh giá có tình trạng cao huyết áp thì cần phải áp dụng phương pháp y học hiện đại, hầu hết các trường hợp phải dùng thuốc suốt đời.

Trong quá trình điều trị, nếu bệnh nhân có các yếu tố tác động như stress, căng thẳng trong cuộc sống hoặc bệnh nền bọc phát thì sẽ cần đến các phương pháp trong Y học cổ truyền để hỗ trợ.

Theo đó, khi người bệnh có các triệu chứng như: nhức đầu, mệt mỏi, căng thẳng, tinh thần không ổn định thì Đông y sẽ giúp giải quyết triệu chứng và Y học hiện đại giúp kiểm soát huyết áp. Cả Y học hiện đại và Y học cổ truyền phối hợp với nhau tạo sẽ nên sự hài hòa trong quá trình người bệnh điều trị cao huyết áp.

8. Liệu bệnh nhân có nên tự xoa bóp - bấm huyệt tại nhà?

Bệnh nhân có nên tự xoa bóp - bấm huyệt để chữa cao huyết áp tại nhà không? Và nên lựa chọn cơ sở hay phòng khám nào để thực hiện an toàn, hiệu quả?

BS.CK2 Huỳnh Tấn Vũ:

Trước khi muốn áp dụng xoa bóp - bấm huyệt, bệnh nhân cần phải học về phương pháp Y học Cổ truyền không dùng thuốc này.

Song, chính vì đây là phương pháp không dùng thuốc của y học cổ truyền nên chỉ giúp bệnh nhân giải quyết huyết áp cao nhất thời trong thời gian tìm thuốc uống hoặc chờ để được đến bệnh viện.

Tốt nhất, chúng ta không nên điều trị cao huyết áp bằng phương pháp xoa bóp-bấm huyệt tại nhà mà nên uống thuốc theo chỉ định của thầy thuốc.

Chúng ta chỉ giải quyết bằng xoa bóp bấm huyệt khi có các triệu chứng như: căng thẳng, nhức đầu, mệt mỏi. Theo Đông y, những triệu chứng này được gọi là căn hoả vượng. Lúc này, việc áp dụng xoa bóp-bấm huyệt sẽ góp phần giải quyết các triệu chứng, giúp ổn định huyết áp.

Theo tôi, khi điều trị huyết áp, người bệnh cần kết hợp giữa Đông y với Tây y.

Xin nhấn mạnh một điều rằng muốn xoa bóp - bấm huyệt thì chúng ta cần phải đi học. Hiện nay, bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, tại đây có mở nhiều lớp xoa bóp-bấm huyệt đáp ứng nhu cầu của mọi người.

Với những người không có kiến thức chuyên môn, việc học xoa bóp - bấm huyệt sẽ giúp họ cải thiện sức khỏe như: đau, liệt, rối loạn các chức năng trên cơ thể…

Hiện nay, tại cơ sở 3 của bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM hoặc các bệnh viện Y học cổ truyền ở tỉnh và thành phố đều có nơi thực hiện xoa bóp - bấm huyệt góp phần điều trị chứng đau, liệt, rối loạn chức năng, trong đó có bệnh cảnh cao huyết áp như đã đề cập.

Theo Trọng Dy - Benhdotquy.net