Vài năm sau khi phát hiện bị ung thư thận và phải cắt bỏ một quả thận lúc mới hơn một tháng tuổi, cô bé An (TP. HCM) phải mất luôn quả thận còn lại cũng bởi chứng bệnh quái ác này. Cách đây 14 năm, gia đình đưa An sang Singapore điều trị mới biết đến phương pháp lọc màng bụng bằng máy (APD) và mua máy về Việt Nam để sử dụng.

May mắn đã mỉm cười với An khi đến nay, cô bé vẫn sinh hoạt và vui chơi như mọi đứa trẻ bình thường và hiện đã học đến lớp 9. Lọc màng bụng APD đã giúp bố mẹ An giữ trọn nụ cười cho con ngay cả khi mắc bệnh hiểm nghèo. Một điều đáng nói là phương pháp này hiện đã có mặt tại Việt Nam, giúp cho nhiều bạn nhỏ có bệnh như An có thể tiếp cận, điều trị, mà không cần phải ra nước ngoài như trước đây nữa.

Ưu điểm khi lọc màng bụng bằng máy cho trẻ em

Phương pháp lọc màng bụng bằng máy giúp trẻ cảm thấy thoải mái hơn ở nhà

Lọc màng bụng bằng máy (Automated peritoneal dialysis - viết tắt là APD) là phương pháp lọc máu bằng máy chu kỳ tự động, dùng để thay thế quả thận đã bị mất chức năng. Hoạt động của phương pháp này tương tự như lọc màng bụng liên tục ngoại trú (CAPD), trên cơ sở sử dụng màng bụng như một bộ lọc tự nhiên để đào thải độc tố và nước thừa ra khỏi cơ thể. Tuy nhiên, điểm khác biệt của hình thức lọc máu này là máy thực hiện trao đổi dịch hoặc các chu kỳ thay dịch một cách tự động trong lúc trẻ ngủ. Với sự hỗ trợ của máy móc nên có nhiều ưu điểm hơn so với cách lọc bằng tay thông thường.

Ưu điểm của lọc màng bụng bằng máy tự động chính là đảm bảo sự an toàn cho trẻ em. Bởi lẽ phương pháp này chủ yếu thực hiện vào ban đêm, khi bé đang ở tư thế nằm, nên giúp làm giảm áp lực cho ổ bụng một cách hiệu quả. Các chuyên gia còn cho biết lọc màng bụng bằng máy hạn chế trẻ khỏi tình trạng thoát vị, trĩ hay đau lưng hiệu quả hơn so với phương pháp lọc màng bụng bằng tay. Ngoài ra, trẻ được điều trị bằng phương pháp này cũng có tỷ lệ nhiễm trùng màng bụng thấp hơn^[1], không phải lo ngại kim tiêm, bệnh viện hay nguy cơ nhiễm trùng chéo.

Điều khiến bố mẹ có thể yên tâm hơn khi dùng máy lọc màng bụng tự động cho trẻ chính là sự thuận tiện. Quá trình kết nối bé với máy được thực hiện khá đơn giản, trước khi bé ngủ. Trong đêm, máy sẽ thực hiện trao đổi dịch một cách tự động và vào buổi sáng ngày hôm sau là hoàn tất để tháo kết nối. Máy còn có chức năng cho phép bác sĩ điều chỉnh theo từng chương trình phù hợp với bé, giúp mang đến hiệu quả cao hơn.

Khi dùng máy, trẻ không mất thời gian phải đến bệnh viện lọc máu nhiều lần trong tuần nên sẽ không gián đoạn việc học. Nhờ vây, bé có nhiều thời gian hơn cho các hoạt động hàng ngày, vui chơi và học tập như bạn bè của mình. Bé sẽ có trải nghiệm cuộc sống tốt hơn, ít căng thẳng và vui vẻ hơn. Điều này cũng đồng nghĩa với gia đình sẽ có nhiều tiếng cười hơn và bố mẹ cũng cảm thấy yên tâm hơn rất nhiều.

Phương pháp lọc màng bụng bằng máy

Phương pháp lọc màng bụng bằng máy mang đến sự tiện lợi và an toàn

Với nhiều ưu điểm của APD, bố mẹ có thể cân nhắc phương pháp lọc màng bụng bằng máy như một giải pháp chăm sóc sức khỏe và bảo vệ nụ cười của trẻ mắc bệnh thận.

Trường hợp nào có thể lọc màng bụng bằng máy?

Phương pháp lọc màng bụng bằng máy có vai trò thay thế cho quả thận đã mất chức năng và đối tượng cụ thể là người bệnh bị suy thận cấp, suy thận mạn với mức lọc cầu thận dưới 15 ml/phút^[2], nhưng không thực hiện được hoặc không muốn sử dụng các kỹ thuật thận nhân tạo; người bệnh có vấn đề về mạch máu nên không thể tạo được đường vào máu để chạy thận nhân tạo; người mắc các bệnh về tim mạch và dễ gặp tai biến khi chạy thận nhân tạo.

Ngoài ra, phương pháp này có thể dành cho các nhóm người bệnh thận phụ thuộc vào sự chăm sóc của người khác như người già hoặc trẻ em với lợi thế tiện lợi và an toàn.

Cách thực hiện lọc màng bụng bằng máy^[3]

Để bắt đầu quá trình lọc màng bụng bằng máy cho trẻ, bạn cần chuẩn bị đầy đủ các vật dụng gồm máy thay dịch tự động, túi dịch, bộ cassette đầu nối khóa, túi xả, minicap, dung dịch sát khuẩn… Sau đó, bạn tiến hành lọc màng bụng cho bé với các bước như sau:

- Khởi động máy, chuẩn bị bộ dụng cụ và đóng tất cả các loại khoá lại

- Đặt túi dịch lọc lên máy để làm ấm dịch lọc, mở cửa máy, gắn bộ cassette, đóng cửa máy lại, nối túi xả và ấn nút bắt đầu

- Nối các túi dịch lọc vào và máy bắt đầu chạy

- Khi máy báo đã lọc xong,

- Đóng tất cả khóa, tháo bộ cassette ra khỏi cơ thể bé, dùng nắp mới đậy ống thông

- Tháo các thiết bị khác và tắt máy

Phương pháp lọc màng bụng bằng máy được thực hiện với khoảng 3-10 chu kỳ trao đổi dịch trong đêm và hoàn tất khi ngày mới bắt đầu. Nhờ đó, trẻ có thể thức dậy trong trạng thái ổn định, khỏe khoắn để học hành, vui chơi và sinh hoạt như bao bạn bè cùng trang lứa khác.

Hiện nay, APD có thể thực hiện tại các bệnh viện ở Việt Nam như: Bệnh viện Nhi Trung ương, Bệnh viện Việt Đức, Bệnh viện Bệnh viện Đại học Y dược, Bệnh viện Nhân dân 115, Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Thống Nhất, Bệnh viện Nhi Đồng 2...

Những bố mẹ có con mắc bệnh thận đều luôn trăn trở tìm kiếm một phương pháp điều trị bệnh an toàn và hiệu quả nhưng vẫn không đánh mất đi tuổi thơ của trẻ. Nếu lựa chọn được phương pháp phù hợp cho con, bạn sẽ luôn giữ trọn được nụ cười đáng yêu ngay cả khi phải sống chung với bệnh tật.