Hễ em stress là ăn uống vô độ, làm sao thoát khỏi tình trạng này?

Câu hỏi

Xin chào BS,

Em có tật xấu là hễ stress hay buồn chuyện gì là em sẽ ăn rất nhiều. Mà lúc đó em toàn ăn đồ ngọt và đồ chiên nướng, tẩm ướp nhiều mới thấy đã. Sau khoảng thời gian ăn uống vô độ đó em lại chật vật giảm cân.

Em đã tham khảo trên mạng và thử một số cách giảm stress khác nhưng không ăn thua. Chỉ có ăn mới giúp em mau "hạ hỏa". BS có cách nào giúp em thoát khỏi tình trạng này?

Trả lời

Chào bạn,

Tình trạng của bạn gọi là “ăn uống cảm xúc” (emotional eating) - khi căng thẳng, buồn bực, thay vì tìm cách giải tỏa khác, bạn lại ăn, nhất là đồ ngọt - đồ chiên - nhiều gia vị vì chúng kích thích dopamine (hormone “dễ chịu”) tạm thời. Nhưng sau đó lại cắn rứt, tăng cân, giảm cân cực khổ, thành vòng lẩn quẩn.

1. Vì sao chỉ có ăn mới giúp bạn “hạ hỏa”?

Đồ ngọt, dầu mỡ tạo cảm giác thoải mái nhanh chóng → não bộ “học” rằng: cứ stress là ăn → hình thành thói quen khó bỏ.

Các cách giảm stress khác bạn thử có thể chưa đủ mạnh hoặc chưa kiên trì nên não vẫn ưu tiên “ăn”.

2. Cách “thoát vòng luẩn quẩn”

Nhận diện cơn thèm ăn cảm xúc

• Khi muốn ăn, hãy tự hỏi: “Mình có thật sự đói bụng không, hay chỉ đang buồn/stress?”
• Nếu vừa ăn no 1-2 tiếng mà vẫn muốn ăn → khả năng cao là “đói cảm xúc”.
• Tìm “thói quen thay thế” (không cần cắt đột ngột, mà dần thay thế):
• Khi stress → thử uống nước, đi bộ 5-10 phút, bật nhạc, hít thở sâu trước khi ăn.
• Nếu vẫn muốn ăn → hãy chọn trái cây, sữa chua, các loại hạt, ngũ cốc nguyên cám thay vì bánh kẹo chiên nướng.
  
  

Chiến lược “ăn thông minh”

• Không cất trữ quá nhiều đồ ngọt/đồ chiên trong nhà.
• Ăn đủ 3 bữa chính, thêm bữa phụ lành mạnh để hạn chế cơn thèm dữ dội.
• Khi ăn, ngồi xuống bàn, ăn chậm, nhai kỹ → não có thời gian nhận tín hiệu no.
  
  

Giải quyết gốc rễ stress

1. Tập thể dục đều đặn (chạy bộ, yoga, bơi) - đây là cách giải tỏa căng thẳng tự nhiên, hiệu quả hơn ăn.
2. Viết nhật ký, thiền, trò chuyện với bạn thân → giúp “xả” cảm xúc mà không cần đồ ăn.
3. Nếu stress kéo dài (lo âu, mất ngủ, khó tập trung) → nên gặp chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ tâm thần để được hỗ trợ.
   
   

Bạn đừng tự trách mình vì “tham ăn” - thực chất đây là cách não bộ tìm niềm an ủi nhanh chóng. Nếu thay dần bằng cách khác, bạn sẽ thấy cơn “ăn bù” ít dần đi.

Thân mến.

Câu hỏi liên quan

• Mổ đục thủy tinh thể 1 tuần vẫn chưa thấy rõ: Bình thường hay bất thường?
• Bé 6 tháng tuổi ngủ xuyên đêm không tiểu, có đáng lo?
• Trẻ bị rách da mặt do té ngã, nên làm gì để không bị sẹo?