Đầy bụng, tiêu chảy do tác dụng phụ của thuốc chống lao, có nên dùng thêm thuốc bổ kích thích ăn uống?

Câu hỏi

Mẹ em đang điều trị lao màng bụng, uống thuốc được 1tháng rồi mà bụng vẫn còn trướng, ăn uống khó khăn, đầy bụng, tiêu chảy. Em có tham khảo thì đây là tác dụng phụ khi dùng thuốc.

Do người nhà ăn uống kém em muốn bổ sung thêm thuốc bổ kích thích ăn uống thì có được không ạ, và loại nào thì dùng được ạ. Cảm ơn bác sĩ

Trả lời

Chào bạn,

Chúng ta sẽ phân tích để bạn hiểu rõ tình trạng của mẹ và cách hỗ trợ an toàn trong giai đoạn này.

1. Nguyên nhân mẹ bạn vẫn trướng bụng, ăn kém, tiêu chảy

Do bệnh lao màng bụng: giai đoạn đầu điều trị, tổn thương ở màng bụng vẫn gây dịch ổ bụng và rối loạn tiêu hóa → bụng trướng, khó tiêu là thường gặp.

Do tác dụng phụ thuốc chống lao: các thuốc như Rifampicin, Isoniazid, Pyrazinamid, Ethambutol có thể gây buồn nôn, tiêu chảy, chán ăn.

Do ăn uống kém → suy dinh dưỡng, làm hồi phục chậm.

2. Về việc dùng thuốc bổ/kích thích ăn uống

Trong tháng đầu điều trị lao, bác sĩ thường khuyến khích không tự ý dùng thêm thuốc bổ kích thích ăn nếu chưa hỏi ý kiến bác sĩ điều trị, vì:

• Một số thuốc bổ gan, vitamin tổng hợp, hoặc sản phẩm kích thích ăn có thể tương tác với thuốc lao (đặc biệt Rifampicin) → làm giảm hiệu quả hoặc tăng độc tính.
• Gan của người đang uống thuốc lao đã phải làm việc nhiều → nếu dùng thêm thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc, có thể tăng nguy cơ viêm gan do thuốc.
  
  

3. Giải pháp an toàn hơn

Trao đổi trực tiếp với bác sĩ điều trị của mẹ → bác sĩ sẽ cân nhắc các loại vitamin và thuốc bổ an toàn, ví dụ:

• Vitamin nhóm B (B1, B6, B12) để giảm tê chân tay, hỗ trợ thần kinh.
• Vitamin C và kẽm hỗ trợ miễn dịch.
• Men vi sinh hoặc men tiêu hóa (lactobacillus, saccharomyces boulardii) để giảm tiêu chảy.
  
  

Dinh dưỡng tự nhiên:

• Chia nhỏ bữa, ăn loãng, mềm.
• Thêm súp gà, cháo thịt nạc, trứng, cá mềm, đậu hũ.
• Uống sữa giàu năng lượng dành cho người bệnh (Ensure, Nutren Optimum, Fresubin…) nhưng cần uống cách thuốc lao ít nhất 2 giờ.
  
  

Theo dõi dấu hiệu xấu: sốt cao, vàng da, buồn nôn nhiều, đau bụng dữ dội → cần báo ngay cho bác sĩ.

4. Kết luận

Bạn không nên tự mua thuốc bổ kích thích ăn uống khi mẹ đang trong giai đoạn đầu điều trị lao, nhất là khi chưa hỏi bác sĩ điều trị. Có thể bổ sung vitamin nhóm B, C, kẽm và men vi sinh theo chỉ định. Quan trọng nhất vẫn là chế độ ăn phù hợp, dễ tiêu, giàu dinh dưỡng, và theo sát phản ứng phụ của thuốc lao.

Câu hỏi liên quan

• Rút que tránh thai bao lâu thì có thể cấy lại được?
• Ăn nhiều nhưng vẫn gầy và sụt cân: Nguyên nhân và khi nào cần đi khám?
• Bilirubin TT 5,3 µmol/L, INR 1,35: Kết quả xét nghiệm này nói lên điều gì?