1. Khỏi COVID-19, người bệnh mạn tính tăng nguy cơ đột quỵ ra sao?

Đến nay, đã có nhiều chứng cứ cho thấy COVID-19 là yếu tố nguy cơ gây đột quỵ. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do 3 cơ chế chính. Thứ nhất là tăng phản ứng viêm, gây viêm các mạch máu. Thứ hai là tình trạng tăng đông, dẫn đến sự hình thành huyết khối trong hệ động mạch, hệ tĩnh mạch và các cơ quan. Và thứ ba là thuyên tắc huyết khối ngược dòng, đặc biệt trên bệnh nhân còn tồn tại lỗ bầu dục PFO (lỗ thông thường giữa hai buồng tim).

Tại Hội nghị đột quỵ Hoa Kỳ 2022, một nghiên cứu được công bố cho thấy nguy cơ mắc đột quỵ cao nhất trong khoảng 3 ngày đầu tiên sau khi được chẩn đoán nhiễm COVID-19 (tăng gấp 10 lần). Nguy cơ mắc đột quỵ giảm dần theo các khoảng thời gian 4-7 ngày, 8-14 ngày và 15-28 ngày. Sau thời gian 1 năm, dù thấp hơn rõ rệt, nguy cơ mắc đột quỵ vẫn cao hơn ở bệnh nhân có tiền sử nhiễm COVID-19 trước đó.

Trên một phân tích gộp của 86 nghiên cứu người ta nhận thấy rằng, đối với người khỏe mạnh sau khi nhiễm virus SARS-CoV-2 có thể xảy ra rối rối loạn đông máu và gây ra cục máu đông nhưng xác suất này không quá cao, khoảng 14,1%.Tuy nhiên, trên những người bệnh nền đã có sẵn tổn thương mạch máu như người hút thuốc lá, bệnh nhân đái tháo đường, hoặc rối loạn chuyển hóa mỡ máu, tăng huyết áp, rối loạn đông máu nguy cơ này càng cao hơn nữa.

Trong đó, với người bệnh tiểu đường không kiểm soát đường huyết tốt sẽ gây tổn thương nội mạc mạch máu - tình trạng này vốn dĩ gây ra do bệnh nền, sau đó cộng với SARS-CoV-2 có “chìa khóa” xâm nhập vào tế bào làm tổn thương nặng hơn, dẫn đến cục máu đông càng dễ hình thành.Tương tự, người bệnh tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu đã có sẵn yếu tố nguy cơ hình thành cục máu đông. Khi nhiễm thêm virus SARS-CoV-2 nguy cơ này càng cao.

2. Chìa khóa nào giúp phòng ngừa đột quỵ hậu COVID-19 cho người bệnh huyết áp, tiểu đường, mỡ máu?

Một người có thể đồng mắc nhiều yếu tố nguy cơ, vì vậy hậu COVID-19 dù bạn già hay trẻ cũng đều cần quan tâm đến đột quỵ, ngăn chặn ngay từ “đốm lửa” nhỏ sẽ dễ dập hơn là khi đã đốt cháy cả “cánh rừng”. Ba “chìa khóa” bạn có thể làm để phòng ngừa đột quỵ, bao gồm:

Thứ nhất, với những người từng có bệnh nền như tiểu đường, tăng huyết áp, bệnh mạch vành, hút thuốc lá, béo phì hoặc bệnh lý huyết học đang điều trị, sau khi khỏi bệnh COVID-19 2 tuần có thể đi khám, kiểm tra sức khỏe, không cần chờ đến lịch hẹn khám định kỳ.

Thứ hai, bạn cần kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ. Nếu bị đái tháo đường, tăng huyết áp thì dùng thuốc theo chỉ định, không tự ý ngừng sử dụng, kiểm tra các chỉ số thường xuyên, kết hợp với chế độ dinh dưỡng hợp lý với từng mặt bệnh. Nếu bị rối loạn mỡ máu nên sử dụng thực phẩm nhiều chất xơ, giảm chất béo (mỡ, nội tạng động vật).Cùng với đó là hạn chế rượu bia, bỏ thuốc lá, giảm ăn mặn, giảm đường, tập thể dục, vận động thường xuyên, tránh căng thẳng.

Thứ ba, người bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường, tăng mỡ máu cần tăng cường “vũ khí” bảo vệ cơ thể với loại thực phẩm bảo vệ sức khỏe là “khắc tinh” của mỡ máu, đột quỵ.

Tại Việt Nam, hiện đã có các sản phẩm bổ sung gạo đỏ lên men (Red Rice) và đậu tương lên men (Nattokinase enzyme) được chứng minh tăng cường sức khỏe tim mạch, huyết áp, phòng ngừa đột quỵ. Lưu ý, lựa chọn sản phẩm được Hiệp hội Nattokinase Nhật Bản cấp dấu chứng nhận JNKA phân phối chính ngạch tại các nhà thuốc lớn và uy tín toàn quốc.

Duy nhất tại Việt Nam chỉ có bộ 3 sản phẩm NattoEnzym, NattoEnzym 1000, NattoEnzym Red Rice của Dược Hậu Giang vượt qua các tiêu chuẩn khắt khe để được cấp dấu chứng nhận JNKA. Sản phẩm hỗ trợ làm tan cục máu đông, giúp tăng tuần hoàn máu, giảm nguy cơ tắc mạch, đột quỵ do huyết khối.