1. Điều trị bệnh gan nhiễm mỡ do rượu có những khó khăn gì

Là người có nhiều năm kinh nghiệm điều trị bệnh gan, BS nhận thấy việc điều trị bệnh gan nhiễm mỡ do rượu có những khó khăn gì ạ?

PGS.TS.BS Nguyễn Thị Vân Hồng:

Viêm gan do rượu và viêm gan do nhiễm mỡ sẽ khiến cho việc điều trị gặp nhiều khó khăn. Bệnh nhân uống rượu thường đến khám ở giai đoạn muộn, họ chỉ đến khám khi viêm gan do rượu hay viêm gan do nhiễm mỡ (không đến khám ở giai đoạn chưa có triệu chứng). Lúc đó, họ bị các triệu chứng nặng. Họ có tình trạng ứ mật, vàng da, tế bào gan bị hủy hoại. Họ còn bị dấu hiệu sao mạch ở trên da, là xuất huyết dạng sao thường xảy ra ở ngực, cổ, vai, mặt. Đó là dấu hiệu sớm của tình trạng viêm gan do rượu.

Một khi xác định được căn nguyên do viêm gan mỡ do rượu, cách tốt nhất là từ bỏ rượu. Nếu họ biết dừng rượu, chức năng gan của họ có thể hồi phục hoàn toàn. Nhưng với gười hay uống nhiều rượu bia, lời khuyên này đối với họ rất khó. Họ có thể dừng uống khi nhập viện và điều trị, nhưng khi xuất viện về nhà mọi thứ vẫn tái diễn.

Khi lặp lại thói quen uống rượu, viêm gan lại tiến triển rầm rộ. Hơn nữa, ở giai đoạn xơ gan đã có các biến chứng như xuất huyết tiêu hóa, khối u choán chỗ khiến việc điều trị gặp nhiều khó khăn.

2. Dùng thêm thảo dược gì để hỗ trợ điều trị bệnh gan nhiễm mỡ do rượu?

Theo BS, làm thế nào để việc điều trị bệnh gan nhiễm mỡ do rượu thuận lợi hơn? Rất nhiều người muốn dùng thêm thảo dược để giúp lá gan của mình mau chóng khỏe mạnh thì nên dùng thảo dược gì, thưa BS?

Những sai lầm nào của bệnh nhân trong việc dùng thảo dược, thay vì hỗ trợ gan lại vô tình làm tăng thêm gánh nặng cho gan?

PGS.TS.BS Nguyễn Thị Vân Hồng:

Trước hết, họ cần chế độ ăn uống và tập luyện thể dục đúng cách. Đối với thảo dược, lời khuyên không thuyết phục cho lắm, bởi khi lắng đọng mỡ trong tế bào gan, việc đào thải các chất độc ấy ra khỏi gan gặp rất nhiều khó khăn. Các thảo dược chỉ giảm nguy cơ hủy hoại tế bào gan, ứ mật tại gan.

Vì vậy, việc điều trị sẽ chú trọng vào sử dụng thuốc lợi mật, mật càng được đào thải nhiều thì lượng mỡ sẽ được thải ra, nó sẽ giảm bớt tình trạng gan nhiễm mỡ. Đậu nành là thức ăn giúp gan loại bỏ mỡ khá nhiều. Đu đủ, tỏi, khổ qua có thể được ăn mỗi ngày.

Tuy nhiên, sử dụng thảo dược quá nhiều sẽ khiến gan phải làm việc nhiều và nó khiến gan bị suy nhược nếu ở tình trạng viêm gan nhiễm mỡ. Dùng thảo dược bảo quản không được tốt sẽ xuất hiện nấm mốc, nấm mốc là thủ phạm gây ung thư gan Aflatoxin khiến cho viêm gan tiến triển thành ung thư gan. Vì vậy, cần bảo quản thảo dược ấy tốt, có liều lượng và nguồn gốc xuất sứ rõ ràng. Nếu dùng, bệnh nhân cần dùng thuốc bào chế bởi các công ty dược có tên tuổi nhằm giúp việc điều trị hiệu quả hơn.

3. Bệnh gan nhiễm mỡ có thể chữa khỏi, giúp gan lành trở lại hay không?

Gan nhiễm mỡ liệu có gây ra các tổn thương gan vĩnh viễn? Liệu có nhiều bệnh nhân làm được cuộc “lội ngược dòng”, chữa thành công bệnh gan nhiễm mỡ, đưa lá gan trở lại mạnh khỏe như xưa không ạ?

PGS.TS.BS Nguyễn Thị Vân Hồng:

Gan nhiễm mỡ là tình trạng mới chỉ lắng đọng mỡ trong gan, chưa thể hiện triệu chứng lâm sàng, không có thay đổi gì trên da và niêm mạc, chưa hủy hoại tế bào gan và kết quả xét nghiệm trong giới hạn bình thường.

Đối với giai đoạn gan nhiễm mỡ đơn thuần (NASH), nếu khắc phục căn nguyên thì gan hoàn toàn có thể quay trở về bình thường.

Để xác định gan nhiễm mỡ, người ta dựa vào chẩn đoán hình ảnh, chủ yếu là trên siêu âm. Tiêu chí để đánh giá như xóa mờ vòng hoành, gan tăng sáng hơn so với thận, xóa mờ các ranh giới các mạch máu trong gan để xác định gan nhiễm mỡ ở mức độ nào. Hoặc một số phương tiện chẩn đoán hình ảnh khác như FibroScan, IP, đo độ đàn hồi mô gan.

Nếu bệnh nhân đang ở giai đoạn viêm gan do gan nhiễm mỡ, được điều trị tốt căn nguyên và viêm gan thì vẫn có thể phục hồi được. Nếu bệnh đã tiến triển đến xơ gan thì không thể hồi phục về trạng thái bình thường được.

Để đánh giá tình trạng bệnh thì dựa vào vào thang điểm F (F0 - F4). Với những bệnh nhân có kết quả xét nghiệm ở thang điểm F4 thì điều trị để trở về trạng thái bình thường là không thể. Với những bệnh nhân có thang điểm từ F3 trở xuống, nếu điều trị tích cực thì có thể hồi phục về F0.

4. Đĩa ăn chia 4 phần dành cho người bệnh gan nhiễm mỡ là thế nào?

Chế độ dinh dưỡng cho người bị gan nhiễm mỡ? Nhiều người thường nhắc đến nguyên tắc đĩa ăn chia 4 phần dành cho người gan nhiễm mỡ, BS có thể chia sẻ thêm về điều này cho khán thính giả hiểu rõ hơn để áp dụng ạ?

PGS.TS.BS Nguyễn Thị Vân Hồng:

Đĩa ăn chia 4 phần gồm: 1 phần protein, 1 phần tinh bột, 2 phần rau. Protein cho người bệnh gan nhiễm mỡ là những loại thịt trắng hoặc cá, không sử dụng thịt đỏ. Nếu duy trì khẩu phần ăn này và hạn chế ăn thức ăn nhanh sẽ giúp cải thiện tốt bệnh gan nhiễm mỡ.

5. Người bị gan nhiễm mỡ cần lưu ý trong sinh hoạt để gan mau phục hồi

Ngoài chế độ dinh dưỡng, người bị gan nhiễm mỡ cần lưu ý trong sinh hoạt, cần thay đổi thói quen nào giúp đẩy nhanh tiến trình gan phục hồi BS?

PGS.TS.BS Nguyễn Thị Vân Hồng:

Ngoài chế độ dinh dưỡng, người bị gan nhiễm mỡ cần lưu ý duy trì chế độ tập luyện thường xuyên. Đối với người trên 50 tuổi cần tập luyện 1 tiếng mỗi ngày, với người trẻ tuổi thì 30 phút. Tuy nhiên, người bệnh cần tập luyện với cường độ cao để toát mồ hồi nhiều giúp tiêu hao lượng mỡ thừa trong cơ thể.

Phần 2: Giải đáp thắc mắc cùng khán thính giả

1. Lý Huệ Linh - lyhl1120…@gmail. com

Bác sĩ Vân Hồng ơi, cháu xin hỏi bệnh gan nhiễm mỡ từ mức độ nào trở lên thì nên uống thuốc điều trị để tránh nguy cơ bệnh gan diễn tiến nặng hơn? Xin cảm ơn bác sĩ.

PGS.TS.BS Nguyễn Thị Vân Hồng:

Đối với gan nhiễm mỡ đơn thuần thì cần tìm hiểu căn nguyên do chế độ ăn uống hay tập luyện để khắc phục. Nếu khắc phục chế độ ăn không làm bệnh thuyên giảm thì phải sử dụng thuốc nhóm Statin để điều chỉnh lượng mỡ máu. Nếu kết quả xét nghiệm cho thấy có sự hủy hoại tế bào gan thì bệnh đã chuyển sang giai đoạn viêm gan do gan nhiễm mỡm thì cần phải điều trị.

Đánh giá trên thang điểm F, bệnh nhân thuộc nhóm F2 trở lên thì cần phải điều trị.

2. Nguyễn Thị Hoàng Oanh - Dangminh…@gmail.com

Thưa PGS Nguyễn Thị Vân Hồng, lời khuyên trước tiên mà các chuyên gia dành cho khán thính giả khi lựa chọn sản phẩm chăm sóc gan đó là nhà sản xuất uy tín và tốt nhất là nên có thử nghiệm lâm sàng. Xin hỏi, BS vì sao các sản phẩm thảo dược, nhất là thảo dược chăm sóc gan cũng cần thử nghiệm lâm sàng?

PGS.TS.BS Nguyễn Thị Vân Hồng:

Tất cả những sản phẩm khi đưa vào cơ thể đều phải thử nghiệm lâm sàng để kiểm tra tác dụng của thuốc. Tuy nhiên, việc thử nghiệm lâm sàng còn có mục đích là kiểm tra độc tính. Quy trình thử nghiệm ở những công ty lớn như sau: thử nghiệm ở phòng thí nghiệm, thử nghiệm lâm sàng, áp dụng đại trà.

3. Phan Hữu Vinh - huuvinh1310…@gmail.com

Người bị gan nhiễm mỡ có cần kiêng rượu bia tuyệt đối, vì công việc tôi khó tránh những lúc mời khách, đối tác? Có ngưỡng rượu bia nào cho người đã mắc bệnh gan không ạ?

PGS.TS.BS Nguyễn Thị Vân Hồng:

Đối với gan nhiễm mỡ thông thường thì vẫn được xem là người bình thường và không cần có chế độ nghiêm ngặt. Ngưỡng rượu bia an toàn với người bình thường là 50 gam cồn mỗi ngày. Nếu sử dụng quá 50 gam cồn thì ngày hôm sau không sử dụng bia rượu để cơ thể đào thải hết độc tố.

Đối với người bị viêm gan do gan nhiễm mỡ thì cần hạn chế rượu bia. Tùy vào mức độ nặng nhẹ của viêm gan mà có mức sử dụng bia rượu cho hợp lý.

4. Trần Thị Nga - ngahong20…@icloud.com

Dạ thưa BS, em bị gan nhiễm mỡ độ 2, muốn dùng thêm các sản phẩm bảo vệ gan. Em tìm hiểu thấy nhiều người giới thiệu dùng sản phẩm của Dược Hậu Giang vì uy tín.

Nhưng lại có 2 loại Naturenz Gold chứa núc nác, đan sâm, nấm linh chi… và một loại là Naturenz được làm từ các loại rau củ như đu đủ, khổ qua, gấc, bột tỏi… Có nghiên cứu nào cho thấy các vị thuốc này giúp bảo vệ gan chưa ạ? Với tình trạng của em nên dùng loại nào sẽ phù hợp?

PGS.TS.BS Nguyễn Thị Vân Hồng:

Naturenz giúp giảm viêm, chống dị ứng và làm hạ men gan khi có tình trạng hủy hoại tế bào gan. Ở giai đoạn viêm van do gan nhiễm mỡ thì nên dùng loại Naturenz có chứa núc nác, đan sâm, nấm linh chi.

5. Bùi Thế Phước - Phuocvuong…@gmail.com

Ba tôi bị viêm gan B, bây giờ phát hiện thêm trong gan có mỡ nữa. Vậy xin hỏi BS là gan có mỡ thì có làm các bệnh viêm gan, như trường hợp của ba tôi là viêm gan B tiến triển nhanh hơn không? Hướng điều trị của ba tôi như thế nào là phù hợp thưa BS?

PGS.TS.BS Nguyễn Thị Vân Hồng:

Nếu bị viêm gan B thì sẽ điều trị bằng thuốc kháng vi rút. Tuy nhiên, khi mắc cùng lúc 2 bệnh ở gan là viêm gan B và gan nhiễm mỡ thì việc điều trị trở nên khó khăn hơn.

Lúc này, bệnh nhân vẫn tập trung điều trị viêm gan B, cố gắng kiểm soát bệnh. Về gan nhiễm mỡ, người bệnh cần tìm ra căn nguyên của bệnh do đái tháo đường hay do rối loạn mỡ máu. Nếu là do những căn nguyên này thì phải điều trị theo căn nguyên.

6. Ngọc Tiên - TPHCM

Em là nữ 27 tuổi, tiền sử viêm gan B, sau khi sinh bé đầu lòng thì em hay bị đau đầu chóng mặt, người hay mệt, em có đi khám và kết quả em bị gan nhiễm mỡ kèm men gan hơi cao, ngoài ra em còn bị u tuyến giáp lành tính.

Vậy bác sĩ cho em hỏi, em sử dụng sản phẩm Naturenz Gold có được không? Và điều trị trong bao lâu thì được ạ? Khi sử dụng sản phẩm có ảnh hưởng tới tuyến giáp của em không ạ? (Em đã cai sữa bé rồi ạ).

PGS.TS.BS Nguyễn Thị Vân Hồng:

Bạn nên đi khám để đo tải lượng vi rút HPV DNA, nếu kết quả tải lượng cao thì cần tích cực điều trị viêm gan B. Ngoài ra, men gan cao có thể do bệnh lý gan thoái hóa mỡ cấp tính, xảy ra trên phụ nữ mang thai ở 3 tháng giữa thai kỳ và kèo dài đến sau sinh. Việc tăng men gan trên nền bệnh viêm gan B thì bạn cần tích cực điều trị viêm gan B.

Bạn vẫn có thể sử dụng sản phẩm Naturenz để điều trị nhưng lời khuyên của BS là nên đi khám để tìm ra căn nguyên của bệnh.

7. Nguyễn Thị Quyên - nguyenquyen78…@gmail.com

BS cho tôi lời khuyên, người bị gan nhiễm mỡ, bao lâu nên đi kiểm tra lại một lần? Làm thế nào để biết được liệu gan có phục hồi sau khi mắc gan nhiễm mỡ hay không ạ? Cảm ơn BS nhiều.

PGS.TS.BS Nguyễn Thị Vân Hồng:

Câu hỏi của bạn không rõ ràng, vì gan nhiễm mỡ chia làm 2 loại là gan nhiễm mỡ thông thường và viêm gan do gan nhiễm mỡ. Nếu là viêm gan do gan nhiễm mỡ thì nhịp kiểm tra phụ thuộc vào mức độ của viêm gan. Nếu viêm gan ở mức độ nhẹ, vừa thì nhịp kiểm tra có thể từ 1-6 tháng. Trường hợp viêm gan do gan nhiễm mỡ nặng thì phải nhập viện để điều trị. Đối với gan nhiễm mỡ thông thường thì nhịp kiểm tra từ 6 tháng đến 1 năm.

8. Trần Ngọc Sinh - transinh23…@gmail.com

Có cách nào để phòng ngừa gan nhiễm mỡ không thưa BS? Em làm văn phòng, công việc thi thoảng có đi lại nhưng đa phần là ngồi nhiều. Mong BS tư vấn giúp em ạ.

PGS.TS.BS Nguyễn Thị Vân Hồng:

Khoảng 60-80% nguyên nhân gây ra gan nhiễm mỡ là do chế độ ăn uống. Dân văn phòng hay có thói quen gọi thức ăn nhanh và sử dụng đồ uống có ga, đó là căn nguyên gây ra gan nhiễm mỡ.

Ngoài ra, sau giờ làm, bạn cần có chế độ tập luyện để đốt cháy mỡ thừa giúp phòng tránh tốt bệnh gan nhiễm mỡ.

Trọng Dy - Minh Huy