Quang Vinh thân mến,

Các thắc mắc của bạn AloBacsi xin giải đáp như sau:

1. Nội soi đại tràng là gì, có những kỹ thuật nào dùng để nội soi?

Nội soi đại tràng là một thủ thuật dùng một ống nhựa có gắn camera và đèn ở đầu ống, đưa vào ruột già để quan sát các cấu trúc bên trong của ruột già. Nội soi đại tràng là một thủ thuật rất hiệu quả trong việc tìm ra các bất thường trong ruột và đôi khi có thể được dùng để điều trị một số bất thường nhỏ. Chẳng hạn như nếu trong quá trình nội soi bác sĩ phát hiện ra có một polyp (khối u thịt nhỏ nằm trên thành đại tràng), bác sĩ có thể tiến hành cắt bỏ.

Hiện nay, tại các cơ sở y tế tại nước ta áp dụng 2 phương pháp nội soi đại tràng, gồm nội soi đại tràng không gây mê (soi tươi) và nội soi đại tràng có gây mê (không đau).

- Nội soi đại tràng không gây mê có ưu điểm chi phí thấp hơn nhiều so với nội soi gây mê. Xét về nhiều khía cạnh, nội soi đại tràng không gây mê là một phương pháp an toàn, vì sẽ không có các tình huống dị ứng thuốc, sốc phản vệ…, Bệnh nhân hoàn toàn tỉnh táo sau khi nội soi xong. Tuy nhiên, phương pháp này sẽ tạo cảm giác khó chịu, đặc biệt là lúc mới đưa máy soi vào hậu môn. Khi nội soi, không khí được bơm vào đại tràng qua dây soi để làm căng lòng đại tràng, vì thế mà gây ra cảm giác khó chịu, muốn đi cầu (mặc dù không có phân). Chi phí khoảng 500.000 - 900.000 đồng (tùy cơ sở y tế).

- Nội soi đại tràng gây mê giải quyết được những nhược điểm của nội soi đại tràng không gây mê. Gây mê giúp bệnh nhân đỡ kích thích, quá trình thực hiện thủ thuật được thuận lợi hơn, nếu cần áp dụng các kỹ thuật khác thì sẽ đem lại sự chính xác cao: cắt polyp, cắt hớt niêm mạc, chẩn đoán ung thư sớm bằng nhuộm màu, tiêm cầm máu trong xuất huyết tiêu hóa... Nhưng nó cũng có nhược điểm như chi phí cao hơn soi tươi, Không phải ai cũng có đủ điều kiện về thể chất, sức khỏe để có thể áp dụng phương pháp này. Có một số chống chỉ định gây mê đã được quy định rõ. Sử dụng loại thuốc này giống như việc sử dụng con dao hai lưỡi mà lưỡi nào cũng sắc. Thuốc đưa đến tác dụng gây tê, mê giúp người bệnh giảm đau, khó chịu rõ rệt nhưng cũng có thể gây tai biến nếu không được làm các xét nghiệm kỹ lưỡng trước đó, cũng như liều lượng thuốc bị tính toán sai. Chi phí khoảng 2,2 triệu đồng.

- Ngoài ra còn có nội soi viên nang. Đây là một kỹ thuật được phổ cập tại Việt Nam khoảng 6-8 năm về trước. Chúng ta hình dung là mình uống 1 viên nang, trong viên nang đó có hệ thống camera và đương nhiên, trước khi uống cần làm sạch ruột (dùng thuốc xổ). Khi đưa viên nang vào trong miệng, lập tức hệ thống camera bắt đầu hoạt động. Camera trong viên nang sẽ quay toàn bộ ống tiêu hóa từ miệng, thực quản, dạ dày, tá tràng, hỗng tràng, ruột non, hồi tràng, đại tràng. Cuối cùng, sau 24 tiếng đồng hồ, nó sẽ ra khỏi ống hậu môn. Lúc đó, bác sĩ lấy lại viên nang của bệnh nhân, đưa lên hệ thống máy vi tính để camera phát lại toàn bộ những hình ảnh mà nó đã chụp trên suốt con đường mà viên nang đi qua. Tuy nhiên, chi phí của phương pháp này đắt đỏ và việc đọc hình ảnh do viên nang cung cấp thì không phải bác sĩ nào cũng đảm nhận được vì đòi hỏi kinh nghiệm đọc viên nang nhiều lần.

Và một bất lợi lớn của nội soi ảo nữa đó là: khi thấy được sang thương rồi thì nội soi ảo cũng chỉ chụp hình và đi qua. Còn đối với nội soi thật, chúng ta có thể trực tiếp sinh thiết cục bướu đó và có được giải phẫu bệnh lý, khẳng định chính xác là ung thư hay không. Còn nội soi ảo đi ngang qua rồi cuối cùng cũng phải sử dụng nội soi thật để tiếp cận để mà làm sinh thiết.

Đó là những cái ưu và nhược mà nội soi ảo mang lại. Chi phí khoảng trên 12 - 14 triệu đồng và không phải bệnh viện nào cũng có kỹ thuật này (tại TPHCM có Bệnh viện Nhân dân 115, Trung tâm chẩn đoán y khoa Medic...).

2. Thời gian nội soi đại tràng và những lưu ý

Nội soi đại tràng thường mất 30 - 45 phút. Nếu cần thiết, các bác sĩ nội soi có thể cung cấp cho bạn một thuốc an thần hoặc thuốc giảm đau.

Trước khi nội soi đại tràng, bác sĩ sẽ cho làm sạch ruột già của bạn. Quá trình này rất cần thiết vì các chất cặn bã trong đại tràng có thể che khuất tầm nhìn của đại tràng và trực tràng của bạn trong quá trình kiểm tra. Để làm sạch đại tràng, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn làm những việc sau đây:

- Bạn không được ăn thức ăn rắn ngày trước khi nội soi. Bạn có thể không ăn hay uống bất cứ thứ gì sau nửa đêm của đêm trước khi xét nghiệm;

- Bác sĩ có thể đề nghị uống thuốc nhuận tràng dưới dạng thuốc viên hoặc dạng lỏng;

- Trong một số trường hợp, bạn có thể cần phải sử dụng bộ bơm trực tràng (hay còn gọi là thụt tháo đại tràng) để làm sạch đại tràng vào đêm trước hoặc vài tiếng trước khi khám.

Bạn nên báo cho bác sĩ của bạn biết các loại thuốc bạn dùng ít nhất một tuần trước khi nội soi - đặc biệt là nếu bạn có bệnh đái tháo đường, cao huyết áp hoặc các vấn đề tim hoặc nếu bạn dùng thuốc hoặc thực phẩm chức năng có chứa sắt.

Bạn có thể cần phải điều chỉnh liều hoặc ngưng dùng thuốc tạm thời.

3. Bạn có thể liên hệ đến bệnh viện tỉnh hoặc nếu ở TPHCM có thể đến một trong các cơ sở y tế sau: Bệnh viện Nhân dân 115, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Gia An 115, Bệnh viện Nhân dân Gia Định…

Nếu ở Hà Nội, bạn có thể đến: Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện K, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108…

Hy vọng những thông tin AloBacsi cung cấp sẽ hữu ích với bạn. Trân trọng!