Phình động mạch chủ bụng là tình trạng động mạch chủ bị giãn ra to hơn bình thường. Động mạch chủ bụng (động mạch lớn nhất trong cơ thể) là mạch máu chính dẫn máu từ tim đến các cơ quan và các mô ở nửa phần dưới của cơ thể. Hiện tượng giãn nở hay phình động mạch chủ rất nguy hiểm. Đoạn động mạch bị phình có thành mạch yếu hơn thành mạch bình thường, do đó các mạch máu này rất dễ vỡ dưới áp lực của máu nếu không được điều trị kịp thời.

Phình động mạch chủ bụng thường do nhiều nguyên nhân kết hợp. Một số nguyên nhân gây phình động mạch chủ bụng gồm:

- Tăng huyết áp;
- Xơ vữa động mạch: đây là nguyên nhân phổ biến nhất được công nhận gây phình động mạch chủ.

Một số nguyên nhân khác là:

- Nhiễm trùng trong động mạch chủ (viêm mạch máu). Trong trường hợp hiếm hoi, phình động mạch chủ bụng có thể do nhiễm trùng hoặc viêm (viêm mạch) làm suy yếu một phần của thành động mạch chủ;
- Bệnh mô liên kết (như hội chứng Ehlers-Danlos).

Bất kì ai cũng có thể mắc chứng phình động mạch chủ bụng nhưng chứng bệnh này thường gặp ở những người trên 60 tuổi. Theo thống kê của tổ chức Y Tế Thế Giới (WHO), bệnh phình động mạch chủ bụng phổ biến ở nam giới hơn nữ giới.

Phình động mạch có thể điều trị nếu được chẩn đoán sớm, trước khi động mạch phình bị vỡ. Khi động mạch phình bị vỡ và không được cấp cứu ngay lập tức, bệnh nhân có thể tử vong.

Phương pháp điều trị bệnh phụ thuộc vào kích thước động mạch phình và nguy cơ vỡ phình động mạch.

- Nếu động mạch phình nhỏ (đường kính nhỏ hơn 4 cm) thì không cần chữa trị, nhưng phải kiểm tra mỗi 6 tháng đến 1 năm và siêu âm để theo dõi khối phình động mạch có đang lớn lên hay không;
- Khối phình khoảng 4 đến 5 cm có nhiều cách điều trị khác nhau. Vài bác sĩ sẽ đề nghị phẫu thuật, một số khác chỉ tiến hành theo dõi. Nếu động mạch chủ bụng phình hơn 1 cm mỗi năm, phẫu thuật sẽ là lựa chọn tối ưu;
- Với những động mạch phình có đường kính lớn hơn 5 cm, bác sĩ sẽ kiến nghị phẫu thuật để đưa mạch máu nhân tạo bằng lưới sợi tổng hợp vào bên trong của khối phình. Nhiệm vụ của mạch nhân tạo là giúp giữ vững tránh khối phình bị vỡ.

Cách tốt nhất để kiểm soát bệnh phình động mạch chủ là giữ cho mạch máu càng khỏe càng tốt. Điều này đồng nghĩa với việc:

- Từ bỏ hút thuốc;
- Kiểm soát huyết áp;
- Tập thể dục thường xuyên;
- Giảm cholesterol và chất béo trong chế độ dinh dưỡng.