Câu hỏi

Chào Alobacsi.vn, Tôi có người anh 36 tuổi, chưa vợ. Anh có suy nghĩ rất chậm, ngủ nhiều (9-12giờ/ ngày) Anh sống cùng với gia đình tôi và làm nghề cơ khí tại nhà, môi trường ồn ào. Anh không thích nói chuyện vì nói chuyện hay sai, người nhà tôi cũng hiểu và thông cảm. Khi làm việc anh rất dễ nổi giận, giận lên là đập phá đồ, có lần cầm khúc gỗ (có đinh) đập vào đầu mình chảy máu phải đi bệnh viện. Gần đây, anh lại làm hư máy và chập toàn bộ dây điện trong nhà, người nhà tôi rất giận dữ. Trước đó, mọi người thử nói nhỏ nhẹ, giải thích hoặc la mắng thì anh ấy hiểu, nhưng cũng không hiệu quả. Giờ tôi không biết phải làm sao? Xin hỏi AloBacsi, anh ấy có phải bị bệnh về tâm thần không ạ? Nếu cần thiết tôi có thể dẫn anh đi khám. Mong AloBacsi chỉ dẫn. Xin chân thành cám ơn. (Hoàng Thanh - thanh…@gmail.com)

Trả lời

 

Hoàng Thanh thân mến,

Với thông tin khá ít ỏi về anh của bạn như: suy nghĩ chậm, ngủ rất nhiều, nói chuyện hay sai ở hiện tại, dễ nổi giận, đập phá đồ đạc… mà không rõ thời điểm xuất hiện cũng như hoàn cảnh xuất hiện, thật khó để có thể đưa ra kết luận chính xác. AloBacsi chỉ có thể gợi ý các tình huống anh bạn có thể đang mắc phải.

1. Nếu vốn dĩ anh bạn có năng lực nhận thức kém (quá trình phát triển vận động, ngôn ngữ, trí tuệ từ nhỏ đã chậm so với bạn bè cùng trang lứa, kết quả học tập thấp, khả năng phán đoán và tư duy hiện tại trong công việc và trong cuộc sống kém …) các biểu hiện dễ nổi nóng, đập phá đồ có thể được hiểu là các rối nhiễu về tâm lý do không thích ứng được với yêu cầu công việc, với phản ứng của người xung quanh.

Trong trường hợp này, chỉ cần bố trí một công việc phù hợp với năng lực của anh, đồng thời người chung quanh nên có cách ứng xử phù hợp nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho anh có thể thích nghi với cuộc sống và công việc ở mức cao nhất.

Tuy nhiên, nếu rối loạn cảm xúc (nóng nảy…) và hành vi (đập phá, gây hấn…) xảy ra một cách thường xuyên và ở mức độ nặng nề gây ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống của anh và người thân thì không loại trừ khả năng anh bạn bị thêm 1 dạng rối loạn tâm thần (hoặc rối loạn khí sắc, hoặc rối loạn loạn thần) trên nền chậm phát triển trí tuệ sẵn có.

2. Nếu anh bạn vốn có năng lực nhận thức trước đó hoàn toàn bình thường, gần đây mới có các xáo trộn kể trên (suy nghĩ chậm, nói sai, làm việc cẩu thả, cáu gắt nóng nảy, ngủ nhiều…) thì có 2 khả năng xảy ra: hoặc do rối loạn khí sắc (trầm cảm) hoặc do rối loạn loạn thần.

Để xác định là rối loạn khí sắc hay rối loạn loạn thần cần có thông tin: lý giải của anh về hành vi của bản thân, trạng thái cảm xúc ngoài lúc nóng giận, các sinh hoạt thường ngày gồm ăn uống, ngủ, vệ sinh cơ thể (ăn uống tăng/giảm bất thường, vệ sinh cơ thể còn tự giác duy trì hay tỏ ra chểnh mãng), các triệu chứng ảo giác (nghe tiếng nói bên tai, trong đầu,…), hoang tưởng (nghĩ có người ghét, hại bản thân…)…

Để kết luận chính xác anh bạn là trường hợp nào trong các tình huống nêu trên, tốt nhất gia đình nên đưa anh đến khám với 1 BS chuyên khoa tâm thần để có được chẩn đoán chính xác và hướng điều trị thích hợp.

Lưu ý rằng, các hành vi nổi nóng, đập phá đồ đạc lặp đi lặp lại gây ảnh hưởng đến sự an toàn cho bản thân anh, người chung quanh, thì việc khám và chữa bệnh cần thực hiện sớm nhất có thể.

Thân chào bạn.

Câu hỏi liên quan

• Hướng dẫn đặt lịch khám tâm lý với ThS.BS Nguyễn Minh Mẫn
• Chi phí sinh mổ lần 2 tại Bệnh viện Trưng Vương
• Tê đầu ngón chân, sưng bàn chân khi ngồi xe lâu là biểu hiện bệnh gì?