Dị ứng kéo dài - Làm sao kiểm soát hiệu quả, tránh biến chứng nguy hiểm?

Nguyên nhân khiến dị ứng kéo dài

Theo các chuyên gia dị ứng - miễn dịch, nguyên nhân phổ biến khiến tình trạng dị ứng trở nên dai dẳng là do cơ thể tiếp xúc thường xuyên với tác nhân gây dị ứng mà không được loại bỏ triệt để.

Chẳng hạn, người bị dị ứng với bụi nhà nhưng môi trường sống không được vệ sinh sạch sẽ; người dị ứng phấn hoa nhưng vẫn sinh hoạt ở nơi nhiều cây cỏ; hoặc người bị dị ứng thực phẩm vẫn vô tình sử dụng loại thực phẩm đó trong bữa ăn hàng ngày.

Ngoài ra, hệ miễn dịch suy yếu, stress kéo dài, rối loạn nội tiết, thời tiết thay đổi đột ngột hoặc dùng thuốc không đúng cách cũng có thể làm tình trạng dị ứng trở nên mạn tính.

Khi bị dị ứng lâu dài, người bệnh nên làm gì?

1. Xác định rõ nguyên nhân gây dị ứng

Bước đầu tiên và quan trọng nhất là cần đi khám chuyên khoa Da liễu hoặc Dị ứng - Miễn dịch lâm sàng để xác định chính xác tác nhân gây bệnh. Bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm như test lẩy da, test áp da hoặc xét nghiệm máu tìm IgE đặc hiệu.

Việc biết rõ nguyên nhân sẽ giúp người bệnh chủ động tránh tiếp xúc, giảm đáng kể nguy cơ tái phát.

2. Tránh tiếp xúc với yếu tố kích thích

Khi đã xác định được tác nhân dị ứng, người bệnh cần hạn chế tối đa việc tiếp xúc. Ví dụ:

- Nếu dị ứng bụi, nên thường xuyên dọn dẹp nhà cửa, sử dụng máy lọc không khí.

- Dị ứng lông thú, nên tránh nuôi hoặc tiếp xúc gần với động vật.

- Dị ứng phấn hoa, nên đeo khẩu trang, hạn chế ra ngoài khi trời nhiều gió.

- Dị ứng thực phẩm, cần đọc kỹ nhãn mác trước khi ăn và thông báo cho người nấu biết.

3. Điều trị đúng theo hướng dẫn của bác sĩ

Không nên tự ý mua thuốc chống dị ứng (như kháng histamin, corticoid bôi hoặc uống) khi chưa có chỉ định, vì dùng sai cách có thể gây tác dụng phụ hoặc che lấp triệu chứng khiến bệnh khó chẩn đoán.

Người bệnh nên tuân thủ phác đồ điều trị, có thể bao gồm thuốc uống, thuốc bôi, thuốc xịt mũi, hoặc liệu pháp giải mẫn cảm (miễn dịch đặc hiệu) nếu dị ứng kéo dài.

4. Tăng cường sức đề kháng

Một hệ miễn dịch khỏe mạnh giúp cơ thể kiểm soát phản ứng dị ứng tốt hơn. Người bệnh cần ăn uống cân bằng, bổ sung vitamin C, D, kẽm, omega-3; ngủ đủ giấc; tránh stress và tập thể dục đều đặn.

5. Theo dõi và tái khám định kỳ

Ngay cả khi triệu chứng dị ứng đã thuyên giảm, người bệnh vẫn nên tái khám để bác sĩ đánh giá mức độ kiểm soát bệnh và điều chỉnh thuốc khi cần. Việc tự ngưng thuốc hoặc bỏ dở điều trị có thể khiến dị ứng bùng phát trở lại, nặng hơn ban đầu.

Khi nào cần đi khám ngay?

Nếu người bệnh bị khó thở, sưng môi - lưỡi, nổi mề đay toàn thân, tụt huyết áp, chóng mặt, ngất xỉu – đây có thể là phản ứng phản vệ, cần đưa đến cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu kịp thời.

Lời khuyên của bác sĩ

Dị ứng kéo dài không chỉ gây ngứa ngáy, mất ngủ, mệt mỏi mà còn dễ dẫn đến viêm da mạn tính, hen phế quản hoặc viêm mũi dị ứng mạn. Do đó, người bệnh tuyệt đối không nên chủ quan.

Việc xác định đúng nguyên nhân, tránh tác nhân dị ứng, điều trị theo phác đồ và duy trì lối sống lành mạnh là chìa khóa giúp kiểm soát tình trạng dị ứng lâu dài một cách hiệu quả và an toàn.