Con cái ghẻ là gì, lây lan thế nào và điều trị ra sao?

Con cái ghẻ là gì?

Cái ghẻ (Sarcoptes scabiei) là loại ký sinh trùng siêu nhỏ, chỉ có thể nhìn thấy dưới kính hiển vi. Con cái ghẻ thường đào hang trong lớp sừng của da để sống, sinh sản và đẻ trứng. Chúng hút chất dinh dưỡng từ lớp thượng bì, gây kích ứng mạnh mẽ khiến da ngứa ngáy dữ dội.

Bệnh ghẻ có thể gặp ở bất kỳ lứa tuổi nào, từ trẻ nhỏ, người trưởng thành đến người cao tuổi. Cái ghẻ lây lan nhanh qua tiếp xúc trực tiếp da kề da hoặc dùng chung đồ dùng cá nhân như quần áo, khăn tắm, ga trải giường.

Con cái ghẻ có nguy hiểm không?

Bản thân cái ghẻ không gây tử vong, nhưng lại mang đến nhiều hệ lụy về sức khỏe nếu không được điều trị kịp thời:

- Ngứa dữ dội, mất ngủ: Người nhiễm ghẻ thường ngứa nhiều hơn về đêm, gây mất ngủ, suy nhược, ảnh hưởng tinh thần và hiệu suất lao động.

- Biến chứng da liễu: Gãi nhiều có thể làm trầy xước, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, dẫn đến chốc lở, viêm mô tế bào, thậm chí nhiễm trùng huyết.

- Nguy cơ lây lan cộng đồng: Ghẻ là bệnh lây qua tiếp xúc trực tiếp, do đó trong tập thể đông người như ký túc xá, trại giam, nhà trẻ…, bệnh có thể bùng phát thành dịch.

Triệu chứng nhiễm cái ghẻ

Dấu hiệu điển hình khi bị nhiễm cái ghẻ gồm:

- Ngứa dữ dội, nhất là về đêm: Đây là triệu chứng đặc trưng nhất.

- Đường hầm ghẻ: Trên da có những đường ngoằn ngoèo, mảnh như sợi chỉ, dài 2-4 mm, đầu đường có chấm nhỏ, đó chính là nơi cái ghẻ đào hang.

- Tổn thương da: Xuất hiện mụn nước nhỏ, sẩn đỏ ở kẽ ngón tay, cổ tay, nách, vùng bụng dưới, mông, bộ phận sinh dục… Ở trẻ nhỏ có thể thấy cả ở lòng bàn tay, bàn chân.

- Nhiễm trùng thứ phát: Khi gãi nhiều, vùng da dễ bị loét, có mủ và đóng vảy vàng.

Triệu chứng thường khởi phát sau 2-6 tuần kể từ khi tiếp xúc với nguồn bệnh. Nếu đã từng bị ghẻ, lần nhiễm sau biểu hiện có thể xuất hiện sớm hơn, chỉ vài ngày.

Cách điều trị cái ghẻ

Điều trị ghẻ cần kiên trì và tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ, bao gồm cả việc xử lý môi trường sống để tránh tái nhiễm.

- Thuốc bôi diệt ghẻ: Thường dùng permethrin 5% bôi toàn thân từ cổ xuống, để qua đêm, lặp lại sau 7 ngày. Đây là lựa chọn hàng đầu và an toàn cho hầu hết mọi lứa tuổi.

- Thuốc uống: Với trường hợp nặng hoặc lan rộng, bác sĩ có thể chỉ định ivermectin đường uống. Tuy nhiên, thuốc này cần kê đơn và không dùng cho phụ nữ có thai, trẻ nhỏ dưới 15kg.

- Thuốc hỗ trợ: Có thể kết hợp thuốc kháng histamin để giảm ngứa, thuốc kháng sinh nếu có nhiễm trùng da kèm theo.

- Vệ sinh môi trường: Giặt toàn bộ quần áo, chăn ga bằng nước nóng, phơi nắng hoặc sấy khô. Các vật dụng khó giặt cần được cho vào túi kín trong 72 giờ để diệt ghẻ.

Cách phòng ngừa tái nhiễm

- Giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ, tắm rửa hằng ngày.

- Tránh dùng chung quần áo, khăn tắm, chăn màn.

- Phát hiện sớm và điều trị đồng thời cho cả gia đình hoặc tập thể có người bị nhiễm.

- Thường xuyên vệ sinh, phơi nắng, là ủi quần áo và đồ dùng cá nhân.

Lời kết

Con cái ghẻ tuy nhỏ bé nhưng hậu quả mà chúng gây ra lại không hề nhỏ, từ ngứa ngáy, mất ngủ đến nguy cơ bùng phát dịch trong cộng đồng.

Bệnh hoàn toàn có thể điều trị và kiểm soát nếu được phát hiện sớm, tuân thủ thuốc và vệ sinh môi trường sống.

Khi xuất hiện dấu hiệu nghi ngờ, người bệnh nên đi khám da liễu để được chẩn đoán chính xác và có phác đồ điều trị phù hợp, tránh tự ý mua thuốc dẫn đến kháng thuốc hoặc biến chứng không mong muốn.