Gần đây, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM (BV ĐHYD TPHCM) tiếp nhận điều trị cho em H.N.T.Đ. (15 tuổi, ngụ tại TPHCM) đến khám trong tình trạng da có rất nhiều mụn mủ. Được người quen giới thiệu, mẹ của em Đ. đã mua một sản phẩm trị mụn gia truyền về cho thoa cho bé. Sau 1 tuần, mụn mủ xuất hiện nhiều hơn, da ửng đỏ sậm màu kèm tróc vảy nhiều, khô rát. Tại Phòng khám Khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da, Bác sĩ kê thuốc kiểm soát mụn mủ và kích ứng da. Sau khi da đã ổn định, Bác sĩ tư vấn điều trị mụn kết hợp thuốc thoa, thuốc uống và chăm sóc da đúng cách cho em Đ. Sau 3 tháng điều trị, tình trạng mụn thuyên giảm rõ rệt. Hiện em Đ. tiếp tục điều trị bằng thuốc thoa, sử dụng các sản phẩm hỗ trợ theo chỉ định của Bác sĩ và tái khám định kỳ.

Đặc điểm da mụn tuổi dậy thì

Theo ThS BS. Trần Ngọc Khánh Nam - Khoa Da liễu - Thẩm mỹ Da BV ĐHYD TPHCM, mụn là một bệnh lý mạn tính và khó tránh khỏi, đặc biệt trong độ tuổi từ 13 đến 18 tuổi. Cả nam và nữ đều có nguy cơ bị mụn khi đang ở giai đoạn dậy thì. Nếu không được điều trị đúng cách bằng các phương pháp chuẩn khoa học, làn da đang nhạy cảm sẽ dễ bị tổn thương do viêm nhiễm, dẫn đến hình thành sẹo. Ngoài ra, mụn thường có xu hướng tái phát nếu không được kiểm soát tốt. Có 4 loại tổn thương trứng cá gồm: mụn đầu trắng, mụn đầu đen, sẩn đỏ và sẩn mụn mủ.

Những nguyên nhân gây mụn trứng cá gồm: sự tác động của hóc môn androgen gây tăng tiết bã nhờn, tăng sừng hóa đoạn cổ nang lông làm gia tăng sự bít tắc, vi khuẩn C.ances và viêm.

Bên cạnh đó, vệ sinh da không kĩ và chế độ sinh hoạt không lành mạnh là 2 nguyên nhân chủ quan dẫn đến hình thành mụn tuổi dậy thì. Trong chu trình chăm sóc và điều trị da mụn, bước làm sạch đóng vai trò rất quan trọng. Việc loại bỏ sạch sẽ lớp cặn trang điểm, bụi bẩn và bã nhờn có thể ngăn chặn tình trạng viêm nhiễm và mụn hình thành do da tiết ra quá nhiều dầu nhờn. Ngoài ra, các thói quen như thức khuya, ít vận động, ăn uống không lành mạnh… cũng làm tăng phản ứng viêm của da, khiến mụn xuất hiện nhiều hơn.

Chu trình chăm sóc dịu lành và chuẩn khoa học dành cho da mụn tuổi dậy thì

ThS BS. Trần Ngọc Khánh Nam cho biết, da mụn ở tuổi dậy thì không nên sử dụng kết hợp quá nhiều sản phẩm và hoạt chất cùng một lúc để tránh tình trạng bít tắc và kích ứng da, đặc biệt là người có làn da dầu. Một chu trình chăm sóc da tối giản sẽ bao gồm 3 bước cơ bản:

- Làm sạch: sử dụng sữa rửa mặt có độ pH khoảng 5.5 và rửa mặt không quá 2 lần 1 ngày. Việc rửa mặt bằng sữa rửa mặt nhiều lần trong ngày hoặc dùng sản phẩm làm sạch quá mức sẽ khiến da bị khô và kích ứng. Có thể dùng thêm giấy thấm dầu kết hợp rửa mặt nhẹ nhàng với nước nếu có quá nhiều dầu thừa tiết ra trên da.

- Điều trị mụn: nên có sự tư vấn của Bác sĩ Da liễu để đánh giá chính xác tình trạng mụn và đưa ra liệu trình điều trị phù hợp. Ngoài việc sử dụng thuốc bôi ngoài da, Bác sĩ có thể chỉ định thêm thuốc uống đối với các tình trạng nặng như sưng viêm nhiều hoặc xuất hiện cục nang. Không nên chủ quan xem mụn là biểu hiện bình thường trong giai đoạn dậy thì. Đặc biệt, không được tự ý nặn mụn do có nguy cơ gây viêm nhiễm, lây lan vi khuẩn khiến mụn xuất hiện nhiều hơn và gây sẹo vĩnh viễn. Ngoài ra, việc nặn mụn chỉ nên thực hiện khi có chỉ định bởi bác sĩ da liễu khi cần thiết và được thực hiện tại cơ sở y tế uy tín.

- Chăm sóc da: ngoài tác dụng bổ sung độ ẩm cần thiết, một số kem dưỡng ẩm còn chứa các hoạt chất giúp kháng khuẩn, kháng viêm, làm dịu da và thúc đẩy hoạt tính của một số thành phần trị mụn… Đặc biệt, trong một số trường hợp da có hiện tượng khô và bong tróc do tác dụng phụ của thuốc, nên kết hợp kem dưỡng ẩm để hỗ trợ làm giảm tình trạng kích ứng trên da.

Nhằm nâng cao kiến thức cộng đồng về các phương pháp điều trị và chăm sóc da mụn tuổi dậy thì đúng cách, Trung tâm Truyền thông BV ĐHYD TPHCM phối hợp cùng Công ty TNHH GALDERMA Việt Nam thực hiện chương trình tư vấn “Chăm da nhạy cảm nhạy cảm dịu lành từ chuyên gia – Chăm da mụn tuổi dậy thì”, theo dõi tại đây.