Bột quế là gì?

Quế có tên khoa học là Cinnamomumn cassia.BL. Trong các bộ phận của cây quế như vỏ, lá, hoa, gỗ, rễ đều có chứa tinh dầu, đặc biệt trong vỏ có hàm lượng tinh dầu cao nhất, có khi đạt đến 4 - 5%.

Quế cành thu hái vào mùa hè, phơi khô. Lá và vỏ dùng cất tinh dầu. Cành quế đầu nhỏ, vót thì gọi là quế tiêm, cành nhỏ vừa là quế chi. Vỏ quế gọi là quế thông. Quế thông gọt bỏ vỏ thô bên ngoài, lấy lớp trong gọi là quế tâm. Quế bóc ở thân, cành to, dày gọi là quế nhục.

Bột quế được tạo ra từ vỏ cây quế xay nhuyễn, có mùi rất thơm và giữ được mùi hương trong khoảng thời gian lâu.

Bột có màu vàng nhạt và mịn hơn, mùi thơm, vị cay, ngọt và ít chát hơn (vì đã cạo vỏ ngoài), nhiều tinh dầu hơn bột quế nguyên liệu chưa cạo vỏ.

Vỏ quế được phân làm 2 loại: Vỏ bóc từ những cành quế to được gọi là quế thượng biểu (vỏ dày, có nhiều dược tính) và vỏ bóc từ những cành quế nhỏ gọi là quế chi (vỏ mỏng, ít dược tính hơn).

Bột quế có tác dụng gì?

Trong thành phần của bột quế chứa nhiều loại vitamin và khoáng chất khác nhau như vitamin A, Ca, K, Mn, Fe, Zn, Mg, niacin, axit pantothenic, pyridoxine. Mặt khác, loại bột này còn chứa nhiều chất xơ và chất chống oxy hóa. Theo kết quả nghiên cứu thì trong một muỗng bột quế có chứa khoảng 75% lượng Mn cần thiết cung cấp cho cơ thể trong một ngày.

Ngoài những chất như tinh bột, chất nhầy, tanin, chất màu, đường, trong quế Việt nam có tới 1 - 5% tinh dầu (các loại quế khác thường chi có 1 - 2%). Trong tinh dầu quế Việt Nam có chứa khoảng 95% andehyt xinnamic (theo Roure Bertrand). Tinh dầu quế của ta được quốc tế đánh giá cao về hàm lượng các chất.

Tuy trải qua quá trình xay nhuyễn, nhưng bột cây quế vẫn đảm bảo những tác dụng vốn có của nó. Và nó được ứng dụng rất nhiều trong cuộc sống từ việc chế biến thức ăn đến dược phẩm và là sản phẩm giúp cải thiện sắc đẹp.

Y học hiện đại đã chứng minh bột quế có nhiều công dụng như: giúp giảm cholesterol trong máu, ăng độ nhạy cảm của insulin, tăng trí nhớ, bổ não, tác dụng trị nấm diệt khuẩn hữu quả… Nghiên cứu chỉ ra rằng dùng một thìa cà phê bột quế hàng ngày trong 40 ngày có thể giảm 18% hàm lượng cholesterol và gần 25% hàm lượng đường huyết. Bên cạnh đó, nhiều bằng chứng khoa học mới đang chứng minh sức mạnh chữa bệnh ung thư và phòng chống ung thư của bột quế.

Còn theo Đông y, bột quế là 1 trong 4 vị thuốc quý: sâm, nhung, quế, phụ. Quế có vị cay, ngọt, tính đại nhiệt, tác động vào hai kinh can và thận. Quế có thể sử dụng chữa các chứng chân tay lạnh, tả lỵ hoặc đau bụng do lạnh, bế kinh, tiêu hoá kém, đau khớp.

Công dụng của bột quế trong làm đẹp

Ngoài tác dụng điều trị bệnh, quế còn là dược liệu quý làm giảm cân, đẹp da và điều trị mụn. Bột quế thường dùng với mật ong để đắp mặt nạ, cải thiện nhan sắc cũng như ngăn chặn và chữa trị một số trường hợp có tác động đến ngoại hình của con người trong điều kiện ảnh hưởng của sự phát triển xã hội hiện nay.

Gần đây, nhiều nghiên cứu đã cho thấy, đối với những người tiêu thụ 2g quế hàng ngày sẽ giúp giảm được 300% trọng lượng cơ thể và đặc biệt đánh tan 500% lượng mỡ thừa ở vùng bụng. Cũng chính vì lý do đó mà cách giảm mỡ bụng bằng bột quế đã được nhiều chị em truyền tai nhau.

Một số cách làm đẹp bằng bột quế như sau:

Trị mụn: Chỉ lần trộn đều 1 muỗng bột quế với 3 muỗng mật ong nguyên chất thành hỗn hợp sền sệt. Thoa đều hỗn hợp bột quế và mật ong lên mặt và rửa sạch mặt sau 10 phút. Bột quế giúp kháng khuẩn, làm sạch lỗ chân lông trong khi mật ong tăng cường độ ẩm, rất thích hợp để trị mụn.

Tẩy tế bào chết: Trộn 1 chén tinh dầu hạnh nhân hoặc ô liu + 1/2 muỗng canh bột quế + 1/2 muỗng gừng xay + 1 chén muối biển tinh khiết. Trộn đều các nguyên liệu trên với nhau rồi chà hỗn hợp bột quế lên toàn thân, đặc biệt là những vùng da khô như đầu gối, khuỷu tay. Chị em nên sử dụng cách này trong hoặc trước khi tắm để có làn da sạch khỏe và thơm tho.

Kích thích mọc tóc: trộn 100ml dầu ô liu ấm + 30ml mật ong nguyên chất + 30 gram bột quế + 1 quả trứng gà tươi rồi thoa đều hỗn hợp lên tóc ướt. Chải tóc để hỗn hợp bột quế thấm đều vào từng sợi tóc và gội lại đầu thật sạch bằng dầu gội sau 10 - 15 phút.

Giảm cân: Sẽ tốt hơn khi bạn làm phong phú thực đơn giảm cân bằng cách trộn bột quế, gừng với mật ong và phết hỗn hợp lên bánh mỳ nướng để có cả ba thành phần bổ sung hoàn hảo. Hoặc không, bạn có thể hòa bột quế và nước cốt gừng để uống vào mỗi buổi sáng, trước bữa sáng để giảm cân hiệu quả.

Bài thuốc từ bột quế

Trị tiểu đường: 500ml nước, một nửa thìa cà phê bột yến mạch và 2 thìa cà phê bột quế. Trộn các thành phần trên. Sử dụng hỗn hợp này 2 lần vào buổi sáng và tối trong vòng 15 ngày. Đối với những người bị tiểu đường, hỗn hợp này có thể làm giảm mức đường huyết. Nếu bạn không bị tiểu đường, hỗn hợp này sẽ tăng cường miễn dịch và giúp bạn duy trì cân nặng lành mạnh.

Làm ấm người, kích thích, chống choáng, giảm đau: Bột quế 200g, ngâm trong 1.000 ml cồn (80 độ) trong 10 ngày. Ngày uống 2 lần, mỗi lần 1-2 ml (pha với ít nước).

Cấp cứu các bệnh do hàn (chân tay lạnh, mạch chậm nhỏ, hôn mê): Bột quế uống 1-4 g mỗi lần cho đến khi đỡ hẳn. Không dùng cho phụ nữ có thai và âm hư, dương thịnh.

Trẻ con tè dầm: Bột quế (nhục quế nghiền nhỏ), gan gà trống 1 bộ, hai vị lượng bằng nhau, giã nhừ, viên như hạt đậu xanh. Uống ngày 3 lần, mỗi lần 5 - 10g với nước ấm.

Trị khí lạnh phạm tâm, bụng đau, nôn nhiều không muốn ăn uống: Quế tâm 40g, Cao hương khương (giềng) 40g, Đương quy 40g,Thảo đậu khấu (bỏ vỏ) 60g, Hậu phác 80g (bỏ vỏ thô, tẩm nước gừng sao) Nhân sâm 40g. Tất cả nghiền nhỏ cùng với nước cháo, làm viên mỗi viên bằng hạt ngô đồng (3/10g) mỗi lần uống 20 viên với nước cháo hoặc nước cơm trước bữa ăn.

Tốt cho hệ tiêu hoá: Cho quế vào món ăn hàng ngày giúp tiêu hoá tốt vì giúp giảm bớt lượng khí gaz trong dạ dày. Quế rất hiệu quả với chứng khó tiêu, buồn nôn, rối loạn dạ dày, tiêu chảy và chứng đầy hơi.

Dễ chịu trong kỳ nguyệt san: Quế có tác dụng giảm đau bụng kinh rất tốt. Cho 1,5 thìa bột quế vào một cốc sữa ấm và đun sôi. Uống sữa này vài tuần cho tới khi thấy những thay đổi tích cực. Bạn cũng có thể uống trà quế, rắc quế vào thức ăn và nhai quế thường xuyên.

Trị đau vùng tim, buồn bực, phiền não: 20 bột quế (nhục quế 20g nghiền nhỏ), dùng rượu 100ml sắc còn 50m uống nóng.

Giảm cholesterol: 2 muỗng canh mật ong pha với 3 muỗng cà phê bột quế trộn lẫn trong 1 cốc nước trà sẽ rất có lợi cho bệnh nhân cholesterol, bởi nó sẽ làm giảm mức độ cholesterol trong máu 10% trong vòng hai giờ.

Sống lâu hơn với sự trợ giúp của trà mật ong: Trà mật ong và bột quế, khi uống thường xuyên, sẽ đẩy lùi được tuổi già. 4 thìa mật ong, 1 thìa bột quế và 3 chén nước được đổ lẫn vào nhau và đun sôi để làm cho giống như trà. Uống 1/4 ly, 3-4 lần một ngày. Loại trà này giữ cho làn da tươi sáng và mềm mại, giữ lại nét thanh xuân, kéo dài tuổi thọ.

Hơi thở thơm mát: Súc miệng với 1 muỗng cà phê mật ong và bột quế trộn lẫn trong nước nóng vào buổi sáng, hơi thở luôn mát mẻ trong suốt cả ngày.

Chữa đau răng: Trộn mật ong với bột quế theo tỉ lệ 5:1 cho sền sệt rồi đắp lên chỗ răng bị đau. Có thể làm vài lần mỗi ngày, không nên đắp lúc chân răng bị viêm, vết thương hở.

Tác hại của bột quế

Mặc dù đã ghi nhận nhiều giá trị của bột quế nhưng cũng như những vị thuốc khác, nếu sử dụng quá liều cũng gây tác hại lớn đến sức khỏe.

Trong vỏ quế có chứa Coumarin có thể dẫn đến suy gan nếu sử dụng hàng ngày hoặc với liều lượng cao. Trừ khi có chỉ định và giám sát của bác sĩ, những người đang dùng thuốc trị đái tháo đường, hoặc biệt dược tác động lên nồng độ glucoza trong máu, hoặc nồng độ insulin, không nên ăn uống quế trong quá trình điều trị.

Quế với liều lượng cao có thể gây nguy hiểm cho những ai có vấn đề về tim, vì quế sẽ làm tăng nhịp tim. Cá biệt, quế cũng là một vị thuốc gây dị ứng với triệu chứng chảy nước mũi, nước mắt, đau mắt, thở dốc (với tinh dầu quế), đau bụng, sưng mặt hoặc tay, sốc phản vệ (nhịp tim loạn, chóng mặt, choáng, giảm huyết áp đột ngột) và buồn nôn.

Để dùng quế an toàn, trước tiên cần dùng quế tốt, đúng chất lượng, không mối mọt, không để lâu, bảo quản đúng cách, không nên dùng quá 5g quế một ngày.

Quế dùng uống trực tiếp hoặc chế biến thực phẩm phải được bọc túi nilon bảo quản trong hộp kín, còn mùi thơm, vị cay và tinh dầu.

Ai không được sử dụng bột quế?

Quế là vị đại nhiệt, không phải ai cũng dùng được, nhất là những người âm hư dương thịnh, người cao huyết áp, người đang bị viêm nhiễm cấp tính…

Nếu bạn đang sử dụng bất cứ chế phẩm bổ sung nào để làm giảm lượng đường huyết, bạn nên tránh dùng bột quế hoặc nếu không tư vấn bác sĩ để sử dụng an toàn.

Những người bị bệnh gan hoặc tổn thương gan nên tránh quế. Sử dụng quá mức quế có thể gây ra những vấn đề với gan.

Lưu ý, việc phối hợp bài thuốc này với các loại thuốc đang dùng cần tham khảo ý kiến bác sĩ điều trị. Bột quế nên giữ trong lọ đậy kín và chỉ dùng trong vòng vài tuần để tránh giảm chất lượng.

Cách xay bột quế đúng cách

Bạn có thể tìm mua bột quế tại những hiệu thuốc Đông y lớn và uy tín. Nếu bạn có quế và muốn xay tại nhà cũng rất đơn giản. Nguyên liệu là 1kg vỏ quế đã phơi khô và làm sạch, những vỏ quế to thì nên dùng dao cạo bớt phần sừng bên ngoài, 1 hũ thủy tinh để thành phẩm.

Sau khi các nguyên liệu đã chuẩn bị xong, nên bẻ nhỏ quế trước khi cho vào máy xay. Sau khi bẻ nhỏ phần nguyên liệu, bạn chỉ cần bỏ vào máy xay bột khô và xay. Nên dùng rây lọc sau mỗi lần xay để chất lượng bột quế được mịn và đồng đều hơn. Khi nghiền bột quế xong, bạn nên cất vào hũ thủy tinh để dùng dần.