Lọc màng bụng hay thẩm phân phúc mạc (viết tắt là PD) là phương pháp giúp đào thải nước dư thừa và độc tố, thay thế cho quả thận của người bệnh suy thận mạn. Phương pháp này giúp bảo tồn tốt hơn chức năng thận tồn lưu, tăng tỷ lệ sống còn cho người bệnh^[1].

Có thể nói, lựa chọn lọc màng bụng chính là bí quyết sống vui khỏe của nhiều người bệnh suy thận mạn nhờ nhiều lợi thế vượt trội.

Lợi thế của lọc màng bụng

So với các phương pháp lọc máu khác, lọc màng bụng mang đến các lợi thế sau đây.

1. Lối sống linh hoạt và tự do

Lợi thế đầu tiên và dễ nhận thấy nhất của lọc màng bụng tại nhà chính là khả năng khôi phục sự tự do cho người bệnh suy thận mạn. Bạn có thể tự thực hiện lọc màng bụng tại nhà theo thời gian biểu của bản thân và chỉ đến bệnh viện kiểm tra hay xét nghiệm định kỳ một lần mỗi tháng, thậm chí mỗi hai hay ba tháng nếu bạn có tình trạng ổn định về sức khoẻ, nhất là trong thời kỳ dịch, xã hội phải giãn cách^[2].

Khi chủ động được việc lọc màng bụng, bạn thậm chí còn có thể tham gia những chuyến du lịch, nghỉ ngơi và thư giãn cùng gia đình.

2. Giảm gánh nặng chăm sóc

Người bệnh có thể ở bên cạnh người thân khi lọc màng bụng

Nếu trong gia đình có người bệnh suy thận mạn thì không chỉ kinh tế bị ảnh hưởng mà rất nhiều các hoạt động sinh hoạt thông thường cũng bị xáo trộn. Bởi lẽ, hầu hết sự quan tâm sẽ được tập trung cho người bệnh. Người thân sẽ phải sắp xếp việc đưa đón người bệnh đi khám bệnh, theo dõi quá trình điều trị, hỗ trợ trong các sinh hoạt hàng ngày, hay đi theo tuần 3 lần tới bệnh viện nếu người bệnh phải lọc máu…

Một số thống kê cho thấy, gánh nặng chăm sóc sẽ giảm đi đến 35% khi người bệnh tự lọc màng bụng tại nhà^[3]. Người chăm sóc sẽ không bị xáo trộn lịch sinh hoạt, làm việc và thậm chí là không ảnh hưởng đến thu nhập quá nhiều.

3. Ăn uống thoải mái hơn

Tùy theo giai đoạn bệnh, người suy thận sẽ được xây dựng một chế độ dinh dưỡng phù hợp. Đặc biệt, chức năng thận của người bệnh suy thận giai đoạn cuối gần như đã bị mất hoàn toàn nên phải ăn uống kiêng khem nhằm tránh tích tụ một số chất trong máu như natri, kali, phốt pho... Điều này có thể gây ra tình trạng thiếu chất, cảm giác bất tiện và bí bách.

Phương pháp lọc màng bụng có thể giúp người bệnh suy thận tránh được khó khăn này. Người bệnh lọc màng bụng có thể ăn uống thoải mái hơn cũng như ít bị giới hạn lượng nước nạp vào so với người chạy thận nhân tạo.

4. Giảm số lần đến bệnh viện

Nếu chạy thận nhân tạo, bạn có thể phải cần phải định kỳ đến bệnh viện 3-4 lần/tuần và mất từ 3-4 tiếng cho mỗi lần lọc máu. Nguy cơ nhiễm trùng bệnh viện sẽ tăng cao trong môi trường có nhiều nguồn lây bệnh như nhân viên y tế, thiết bị, người bệnh, thân nhân… Đáng ngại hơn cả là nguy cơ bị lây nhiễm virus SARS-COV-2 khi tình hình dịch bệnh còn đang diễn biến phức tạp như hiện nay.

Đối với trường hợp người bệnh được lọc màng bụng, các nguy cơ này đều sẽ được giảm thiểu tối đa khi thực hiện tại nhà.

5. Kéo dài chức năng của thận hơn

Phương pháp lọc màng bụng mô phỏng quá trình làm việc của một quả thận

Kỹ thuật chạy thận nhân tạo đưa máu bệnh nhân ra bên ngoài và thực hiện các biện pháp thanh lọc rồi trả máu “sạch” trở về cơ thể. Quá trình này được thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định, thường là 4 giờ khi người bệnh đến bệnh viện chạy thận và dừng lại ngay sau khi hoàn tất lần chạy thận đó.

Trong khi đó, việc lọc màng bụng tại nhà lại được thực hiện trong một khoảng thời gian dài hơn trong suốt 24 giờ. Phương pháp lọc màng bụng mô phỏng quá trình làm việc của một quả thận thông thường nên ít gây biến động cơ thể. Vì thế, người bệnh lọc màng bụng sẽ kéo dài chức năng tự nhiên của thận hơn so với khi chạy thận.

6. Ổn định huyết động

Huyết động là sự di chuyển của dòng máu trong cơ thể người để giúp cung cấp chất dinh dưỡng cho các cơ quan hoạt động. Tuy nhiên, do rất nhiều nguyên nhân mà hoạt động này không được thực hiện một cách trơn tru, dẫn đến tình trạng mất ổn định huyết động.

Trong trường hợp người bệnh suy thận gặp phải tình trạng này, việc chạy thận sẽ có thể gây nguy hiểm. Nếu chọn lọc màng bụng, việc thẩm thấu chất thải sẽ được thực hiện một cách từ từ, không tác động vào máu của người bệnh. Nhờ đó, phương pháp này giúp tránh được nguy cơ ảnh hưởng đối với người bệnh có huyết động không ổn định.

Cuộc sống của người lọc màng bụng

Với sự hỗ trợ của những tiến bộ trong y học hiện đại, người bệnh suy thận không có nghĩa là phải gắn liền với bệnh viện, kim tiêm, dịch truyền và những ngày mệt mỏi vì tác dụng phụ của thuốc. Họ vẫn có được một cuộc sống an yên của riêng mình.

Thoải mái thư giãn

Nhiều người vẫn nghĩ rằng, suy thận mạn tính chính là “án tử hình” treo lơ lửng trước mắt người bệnh. Tuy nhiên, trên thực tế vẫn có rất nhiều người bệnh vẫn có thể tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn của riêng mình.

Họ có thời gian cho những sở thích cá nhân thưởng thức những bộ phim hay cùng người thân hay bạn bè, thong thả nhấm nháp tách trà nóng bên quyển sách giúp đem lại cái nhìn lạc quan về cuộc sống. Họ cũng có nhiều cơ hội được nghe một bản nhạc yêu thích trong khung cảnh êm ả của buổi sớm mai, sau khi đã hoàn tất việc thay dịch lọc buổi đêm và đón chào ngày mới.

Tự do đi lại

Đâu chỉ phải quanh quẩn trong nhà, người lọc màng bụng gần như không bị hạn chế khi tham gia những hoạt động ngoài trời như bao nhiêu người bình thường khác. Họ có thể mỗi ngày đến trường để học tập, đến siêu thị mua sắm thức ăn cho gia đình hay thong dong cùng người yêu dạo phố, tạt vào một quán nhỏ bên đường uống một cốc cà phê.

Đó là chưa kể đến việc người lọc màng bụng còn được tận hưởng thú vui “xê dịch” để làm mới tâm hồn của mình và sạc đầy năng lượng cho chuỗi ngày sắp tới. Tất cả những gì họ cần là túi dụng cụ thay dịch lọc màng bụng và “xách balô lên và đi”.

Gần gũi người thân

Chẳng phải điều trị nội trú, người lọc màng bụng vẫn ngày ngày được ở bên cạnh người thân. Mỗi ngày, họ vẫn làm việc, học tập để khẳng định khả năng bản thân, xây dựng các mối quan hệ và cải thiện kinh tế gia đình. Cuối ngày, người lọc màng bụng lại trở về nhà cùng quây quần bên mâm cơm đầm ấm, nhìn con cái chạy quanh đùa giỡn trong nhà. Khi hoàn tất các công việc chăm sóc, dạy dỗ các con, họ lại dành khoảng 60 phút “cho bản thân” để thực hiện việc thay dịch lọc và khép lại một ngày đầy ắp trải nghiệm.

Với những lợi thế của phương pháp lọc màng bụng, cuộc sống của người bệnh suy thận không còn quá mệt mỏi mà trở nên nhẹ nhàng và ý nghĩa hơn rất nhiều. Vì thế, đây không chỉ là một phương pháp hiệu quả để cải thiện sức khỏe thế chất, mà còn nâng cao sức khỏe tinh thần giúp người bệnh có thể sống vui mỗi ngày.

[1] Tài liệu Baxter | Lợi ích của lọc màng bụng so với lọc máu tại bệnh viện

[2] Vinmec | Lọc màng bụng và chạy thận nhân tạo: Nên chọn cách nào?

[3] Tài liệu Baxter | Chất lượng cuộc sống khi lọc màng bụng