Xử trí ban đầu đúng cách sẽ tránh làm tổn thương mắt nghiêm trọng, giúp việc điều trị tiếp theo của các bác sĩ được thuận lợi và góp phần phục hồi mắt về sau tốt hơn.

1.      1. Mắt căng cộm, đỏ sau khi đi nắng, bụi

Khi đi ngoài nắng về mắt hay bị căng, cộm, đỏ… bạn có thể lấy một chậu nước mát để rửa mắt nhưng phải đảm bảo sạch vì nước bẩn có thể gây nhiễm trùng mắt.

Sau khoảng vài phút mắt có cảm giác mát, dễ chịu hơn. Hạn chế sử dụng thuốc nhỏ mắt quảng cáo bán trên thị trường vì loại thuốc này có chứa chất co mạch nên khi nhỏ sẽ thấy mắt rất mát. Tuy nhiên, sử dụng lâu dài, thường xuyên sẽ dẫn đến thiếu máu, thấy mắt cộm xốn, khó chịu.

2.      2. Vật đập trúng mắt

Chẳng may bạn bị trái banh tennis, chơi giỡn đánh nhầm vào mắt hoặc một vật gì đó đập trúng mắt, gây tổn thương ngoài như bầm tím, tụ máu, sưng phù… tuyệt đối không nên bôi dầu hoặc tra các loại thuốc mỡ vào mắt. Đồng thời cũng không dùng đá lạnh ướp chườm trực tiếp lên mắt để giảm sưng. Hãy dùng một miếng gạc lạnh che mắt để giảm đau và phù nề rồi đến ngay cơ sở y khoa gần nhất để được điều trị kịp thời.

3.      3. Cát bụi rơi vào mắt

Nếu bị bụi, cát hoặc con thiêu thân (nhất là đi vào buổi tối) rơi vào mắt… việc đầu tiên cần làm là tránh dụi mắt vì có thể làm trầy giác mạc. Hãy chớp mắt liên tục để giúp đẩy đi dị vật trôi ra khóe mắt. Tốt nhất nên nhúng mặt vào tô nước sạch chớp mắt để giúp đẩy dị vật ra ngoài.

4.      4. Dị vật găm vào

Các vật lạ như cây, đất, mạt sắt, mạt gỗ… rơi vào mắt, không nên lấy tay dụi hoặc khăn lau vì có thể khiến dị vật ghim sâu hơn. Hãy chuẩn bị một cốc nước sạch, vén mi trên lên và chớp mắt liên tục trong cốc nước để nước sàng qua sàng lại, giúp dị vật trôi ra ngoài. Nếu dị vật vẫn không ra, hãy nhắm mắt lại và nhờ người đưa đến cơ sở y tế để được giúp đỡ.

Trong trường hợp bị dị vật găm vào, gây thủng trong mắt kèm theo chất dịch nhầy hoặc lẫn một ít máu, nạn nhân không được cố ý lấy vật bị dính trong mắt ra, không rửa mắt bằng nước mà cần băng mắt nhẹ nhàng và đến cơ sở y tế có chuyên khoa mắt gần nhất để được điều trị và hướng dẫn chăm sóc mắt đúng cách

5.      5. Bị nước xịt vào mắt

Một vài tai nạn lao động như bị vòi nước tưới cây xịt thẳng vào mắt với cường độ cao, có thể gây rách giác mạc và chảy máu. Người bị nạn cần phải cầm máu ngay bằng cách sử dụng thuốc kháng sinh nhỏ mắt thông dụng, tra thuốc mỡ kháng sinh, sau đó băng mắt lại và đến bệnh viện để được bác sĩ điều trị tiếp.

Cần phòng ngừa tai nạn bằng cách đeo kính bảo hộ lao động. Các công nhân ở công trường phải tuân theo các quy định bảo hộ lao động bằng cách đeo kính bảo vệ mắt trong môi trường bụi khói và hóa chất.

Nhất là các công nhân hàn xì, nếu nhìn trực tiếp vào nhọn lửa hàn có độ sáng rất cao có thể gây bỏng giác mạc rất đau đớn. Nếu để tình trạng này lâu ngày sẽ gây tổn hại đến các tế bào nón ở võng mạc, gây giảm thị lực.

6.       6. Dầu ăn, hóa chất… bắn vào trong mắt

Có rất nhiều nguy cơ khiến cho mắt bạn bị bỏng như khi chiên thịt, cá chẳng may bị dầu bắn vào mắt, ớt dính vào mắt hoặc tình cờ bị a-xít văng vào. Hãy lấy thật nhiều nước sạch để xối rửa mắt và ngâm mặt xuống nước trong vài phút để mắt không bị hóa chất hủy hoại mô hoặc làm tổn thương bộ phận xung quanh mắt. Sau đó băng mắt lại và đến ngay bệnh viện để được kiểm tra, xử lý.

Trường hợp mắt bị bỏng vì vôi sống, trước hết cần lấy hết vôi ra ngoài, sau đó mới rửa mắt như hướng dẫn trên. Vì vôi sống gặp nước mắt sẽ sôi lên, gây bỏng nhiệt.

7.  Khi mắt bị tổn thương nặng

Với các tổn thương nặng như vỡ tròng đen, chảy máu, rách mí mắt… nên úp một vật nhẹ (chiếc cốc giấy) để che mắt, dán cố định đáy của cái cốc giấy vào phần xương quanh hốc mắt để tạo thành một vật bảo vệ mắt cho đến khi được chữa trị.