Lầm tưởng 1: Nếu có thể nhìn thấy, đôi mắt của tôi khỏe mạnh

Thị lực rõ ràng là “chìa khóa” nhưng nó không đảm bảo rằng đôi mắt của bạn khỏe mạnh. Nhiều tình trạng về mắt không có hoặc rất ít triệu chứng trong giai đoạn đầu.

Ví dụ, bệnh tăng nhãn áp thường được ví như “kẻ trộm thị giác thầm lặng” vì không có triệu chứng nào để cảnh báo. Căn bệnh này làm hỏng một dây thần kinh ở phía sau mắt của bạn, được gọi là dây thần kinh thị giác, được kết nối với não. Với bệnh tăng nhãn áp, không có cách chữa khỏi, vì vậy điều quan trọng là bạn phải phát hiện sớm và bắt đầu điều trị. Nếu không điều trị, bệnh tăng nhãn áp có thể gây mù lòa.

Hay bệnh đục thủy tinh thể là tình trạng một vùng có mây trong thủy tinh thể của mắt bạn. Đục thủy tinh thể mất vài năm để phát triển và có thể không ảnh hưởng đến thị lực cho đến khi chúng đợi thời cơ “chín muồi”. Khi bệnh tiến triển nặng thì cần can thiệp ngoại khoa.

Bệnh võng mạc do tiểu đường, cho đến nay, là rối loạn phổ biến nhất liên quan đến bệnh tiểu đường. Trong bệnh võng mạc tiểu đường, các mạch máu cung cấp cho mắt (đặc biệt là võng mạc) bị tắc nghẽn, rò rỉ hoặc vỡ. Bệnh võng mạc tiểu đường không có triệu chứng trong giai đoạn đầu nhưng khi tình trạng bệnh tiến triển, nó có thể gây khó khăn trong việc đọc và không thuyên giảm khi thay kính. Nếu không được phát hiện kịp thời có thể dẫn đến mất thị lực vĩnh viễn.

Quan niệm 2: Nguy cơ mắc các vấn đề về mắt ở những người mắc bệnh tiểu đường không cao

Những con số không nói dối. Trên thế giới, bệnh võng mạc do tiểu đường là nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa ở nhóm dân số trong độ tuổi lao động. Ở Ấn Độ, đến năm 2025, khoảng 57 triệu người mắc bệnh tiểu đường sẽ bị bệnh võng mạc.

Suy nghĩ tích cực luôn là một tài sản, nhưng suy nghĩ mơ mộng có thể có tác dụng ngược lại. Bệnh võng mạc tiểu đường là một biến chứng nghiêm trọng và phổ biến của bệnh tiểu đường. Bạn mắc bệnh tiểu đường càng lâu thì nguy cơ mắc bệnh càng cao.

Quan niệm 3: Bệnh võng mạc tiểu đường chỉ ảnh hưởng đến những người mắc bệnh tiểu đường type 1

Bất kỳ ai mắc bệnh tiểu đường đều có thể bị bệnh mắt do tiểu đường, không phân biệt tiểu đường type 1 và type 2. Nó cũng có thể ảnh hưởng đến những người bị tiểu đường thai kỳ, xảy ra trong thời kỳ mang thai. Trong hai thập kỷ đầu của bệnh, gần như tất cả bệnh nhân đái tháo đường type 1 và trên 60% bệnh nhân đái tháo đường type 2 phát triển bệnh võng mạc.

Kiểm tra mắt thường xuyên có thể giúp bác sĩ phát hiện và điều trị sớm các biến chứng thị lực do bệnh tiểu đường.

Quan niệm 4: Tôi chỉ mới được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường nên chưa cần đi khám mắt

Mặc dù đúng là nguy cơ mắc bệnh võng mạc tiểu đường tăng lên theo thời gian bạn mắc bệnh tiểu đường, nhưng rủi ro trên mỗi cá nhân khác nhau. Điều đó không có nghĩa là bạn không có khả năng gặp biến chứng.

Bệnh võng mạc đe dọa thị lực hiếm gặp ở bệnh nhân đái tháo đường type 1 trong 3-5 năm đầu của bệnh đái tháo đường hoặc trước tuổi dậy thì. Trong suốt hai thập kỷ tiếp theo, gần như tất cả bệnh nhân đái tháo đường type 1 đều phát triển bệnh võng mạc.

Nhưng, có tới 21% bệnh nhân tiểu đường type 2 có bệnh lý võng mạc tại thời điểm chẩn đoán bệnh tiểu đường lần đầu.

Bệnh võng mạc đái tháo đường xảy ra trong 90% các trường hợp đái tháo đường tiến triển sau 10-15 năm, bất kể đái tháo đường phụ thuộc Insulin hay không.

Lầm tưởng 5: Bệnh võng mạc tiểu đường luôn gây mù lòa

Không, nếu nó được phát hiện sớm. Bác sĩ chẩn đoán bạn càng sớm thì tiên lượng càng tốt. Bệnh võng mạc tiểu đường là một bệnh tiến triển, có nghĩa là bạn phát hiện bệnh càng sớm và quản lý bệnh càng tốt thì bạn càng có cơ hội ngăn chặn bệnh theo đúng hướng.

Dựa trên một phân tích của 35 nghiên cứu trên toàn thế giới được thực hiện từ năm 1980 đến 2008, tỷ lệ phổ biến chung của bất kỳ bệnh võng mạc tiểu đường nào ở những người mắc bệnh tiểu đường sử dụng hình ảnh võng mạc được ước tính là 35%, nhưng bệnh võng mạc tiểu đường đe dọa thị lực chỉ 12%.

Vì vậy, hãy kiểm tra mắt hàng năm và cần lưu ý điều này phải được thực hiện với bác sĩ, không phải cửa hàng kính. Đồng thời, đừng quên điều quan trọng nhất là kiểm soát lượng đường trong máu.

Lầm tưởng 6: Nếu mắt có vấn đề nghiêm trọng, tôi sẽ biết ngay lập tức

Với nhiều dạng rối loạn về mắt, bệnh nhân không nhận thấy các triệu chứng trong giai đoạn sớm nhất. Ví dụ, bệnh võng mạc tiểu đường hoàn toàn không có triệu chứng cho đến khi nó trở nên nghiêm trọng.

Người bệnh sẽ không đau, không thay đổi tầm nhìn, nghĩa là không có manh mối nào cả. Trên thực tế, theo Tiến sĩ Manisha Agarwal - Thư ký Hiệp hội võng mạc Ấn Độ, một trong những triệu chứng sớm nhất là khó đọc dai dẳng và không biến mất ngay cả khi thay kính. Đây là một dấu hiệu ban đầu không nên xem nhẹ. Nếu bị bỏ qua, các triệu chứng có thể leo thang thành những đám mây đốm đen hoặc đỏ trong tầm nhìn, hoặc thậm chí mất điện đột ngột do xuất huyết trong mắt.

May mắn thay, có những biện pháp kiểm tra mắt có thể phát hiện ra vấn đề này trước khi các triệu chứng được chú ý. Một phương pháp khám giãn mắt không đau, trong đó bác sĩ nhãn khoa của bạn sử dụng thuốc nhỏ mắt để mở rộng đồng tử để họ có thể nhìn vào phía sau của mắt (nơi có võng mạc).

Điều tốt nhất bạn có thể làm để giảm thiểu rủi ro cá nhân của mình là tuân thủ cẩn thận kế hoạch quản lý bệnh tiểu đường do bác sĩ vạch ra. Khuyến nghị đơn giản nhất là bạn nên kiểm tra mắt mỗi năm một lần để tìm bệnh võng mạc tiểu đường - một xét nghiệm đơn giản, dễ dàng, không gây đau đớn và có thể có tác động tích cực to lớn đến chất lượng cuộc sống của bạn và gia đình. Đừng do dự, và đừng tin rằng bản thân là bất khả xâm phạm.