Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 3,7 tỷ người trên thế giới đã nhiễm herpes, loại virus có thể lây nhiễm chỉ qua một nụ hôn.

Mụn rộp ở môi hay herpes môi (còn được gọi là chốc mép) là bệnh truyền nhiễm virus phổ biến. Căn bệnh này có thể lây ngay cả khi chúng ta không thấy các vết loét và một khi đã bị nhiễm, không có cách điều trị. Bệnh sẽ tái phát mà không thể chữa dứt điểm. Do đó, nó được mệnh danh là “nụ hôn thần chết”.

Mụn rộp ở môi thường do virus herpes simplex loại 1 (HSV-1) gây ra, ít phổ biến hơn là HSV-2. Cả hai loại đều có thể ảnh hưởng miệng hoặc bộ phận sinh dục. Người nhiễm thường không có các triệu chứng điển hình nên gây trở ngại trong việc ngăn chặn lây lan. Virus này dễ dàng xâm nhập vào cơ thể qua những lỗ hổng trên da hoặc dịch nhầy.

Dù herpes khá phổ biến, song tương đối ít người biết về lịch sử của loại virus này hoặc cách nó lây lan. Vì vậy, một nhóm các nhà khoa học quốc tế đã sàng lọc DNA từ răng của hàng trăm người cổ đại để làm rõ điều này. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Science Advances ngày 28/7.

Theo AFP, nhóm nghiên cứu tìm thấy 4 người chết sau khi nhiễm virus và giải trình tự gene của họ. Từ đây, họ phát hiện chủng virus hiện đại gây ra bệnh mụn rộp ở môi đã được bắt nguồn từ khoảng 5.000 năm trước. Điều này khá ngạc nhiên vì người ta cho rằng herpes đã cùng tiến hóa với con người trong thời gian rất dài

TS Christiana Scheib, đồng tác giả của nghiên cứu tại Đại học Cambridge cho rằng, có khả năng virus lây lan cùng thời điểm con người biết hôn nhau một cách lãng mạn. Herpes thường được truyền từ cha mẹ sang con cái. Nụ hôn đem lại cho virus một cách hoàn toàn mới để lây truyền giữa các vật chủ.

Các chuyên gia đã tìm thấy những bằng chứng dạng văn bản để củng cố giả thuyết này. Nụ hôn sớm nhất được ghi nhận từ đến từ một bản viết tay tại Nam Á trong thời kỳ đồ đồng, cho thấy hoạt động này đã du nhập từ khu vực Âu - Á vào châu Âu.

Tiến sĩ Charlotte Houldcroft, đồng tác giả nghiên cứu, cho biết virus gây mụn rộp ẩn trong cơ thể vật chủ suốt thời gian nó lây truyền qua đường miệng. Do đó, các đột biến xảy ra chậm trong nhiều thế kỷ và thiên niên kỷ.

Trước đây, dữ liệu di truyền về bệnh mụn rộp chỉ có từ năm 1925. Do đó, tiến sĩ Charlotte Houldcroft kêu gọi có thêm các cuộc điều tra sâu hơn về thời gian virus xuất hiện. "Chỉ những mẫu di truyền hàng trăm hoặc thậm chí hàng nghìn năm tuổi mới cho phép chúng ta hiểu được cách thức các virus DNA như herpes, đậu mùa khỉ thích nghi với hệ thống miễn dịch của chúng ta như thế nào", bà nói.

Theo Mayo Clinic, người mắc mụn rộp ở miệng thường trải qua một số giai đoạn. Đầu tiên là ngứa ran, rát quanh môi trong một ngày hoặc lâu hơn trước khi xuất hiện nốt nhỏ, cứng, đau và chùm mụn nước.

Sau đó, các mụn nước chứa đầy chất lỏng sẽ xuất hiện dọc theo viền môi, đôi khi là ở mũi, má hoặc bên trong miệng. Cuối cùng là các chùm mụn vỡ ra, để lại những vết loét hở nông, rỉ nước và đóng vảy.

Điều nguy hiểm nhất là virus herpes gây viêm màng não. Viêm não hay viêm màng não do virus Herpes xảy ra khá phổ biến, trong đó có cả trẻ nhỏ. Virus này sẽ xâm nhập cơ thể trẻ qua đường niêm mạc mũi, hô hấp hoặc qua tiếp xúc trực tiếp vào da, miệng trẻ, sau đó sẽ “chạy” lên não, gây bệnh.