Lấy Việt Nam làm ví dụ trong việc đưa hàng triệu người vào kỷ nguyên số hoá, bỏ qua phương thức kết nối mạng cố định.

Tờ báo này bình luận: “Nhờ sử dụng smartphone, tốc độ phổ cập internet từ mức 12% năm 2005 đã tăng lên 44% vào năm 2015. Đây là nhân tố góp phần thúc đẩy hàng loạt dịch vụ trực tuyến phát triển, đặc biệt là thương mại điện tử (TMĐT). Chính phủ Việt Nam kỳ vọng thị trường TMĐT sẽ có doanh thu 4 tỉ USD trong năm nay so với mức 700 triệu USD vào năm 2012”.

Thử nhìn lại hơn mười năm phát triển, nhất là từ năm 2010 tới nay, Việt Nam được các hãng sản xuất điện thoại di động đánh giá là thị trường có tỷ lệ tăng trưởng ngành hàng di động, chủ yếu là smartphone, cao nhất thế giới.

Tuy nhiên, so với nhiều quốc gia trong khu vực như Thái Lan, Indonesia, Malaysia, Singapore…, người dân Việt Nam biết đến các thiết bị di động có kết nối 3G khá muộn, bắt đầu từ năm 2011, sau hơn một năm kể từ khi các nhà mạng triển khai 3G.

Trong một khảo sát do hãng nghiên cứu thị trường TNS và Google thực hiện vào tháng 8.2014, tỷ lệ người dùng smartphone của Việt Nam là 36%, thấp hơn con số 40% của Thái Lan, 51% Malaysia và 85% của Singapore!

Việc nhiều hãng sản xuất trong và ngoài nước cạnh tranh mạnh mẽ đã làm giá nhóm hàng này liên tục giảm, đã thu hút nhiều đối tượng, độ tuổi… sử dụng; các công cụ, phương tiện trên môi trường internet như web, mạng xã hội bùng nổ… là những yếu tố thúc đẩy nhóm hàng di động phát triển trong vòng năm năm trở lại đây.

Năm 2015, theo dự báo, sẽ có khoảng 18 triệu chiếc smartphone được tiêu thụ. Theo tính toán của giới kinh doanh ngành hàng di động, hiện Việt Nam có khoảng 30 triệu chiếc smartphone đang hoạt động.

Liệu thị trường di động tăng trưởng có kéo theo những giá trị khác đi cùng? Cũng theo khảo sát của TNS và Google thực hiện, người tiêu dùng Việt Nam sử dụng smartphone chủ yếu để vào mạng xã hội, lướt web, tìm kiếm thông tin…, còn sử dụng smartphone cho hoạt động TMĐT chỉ chiếm 28%!

Hoa Kỳ năm 2014 có doanh thu TMĐT trên 300 tỉ USD, còn Trung Quốc ước chừng 218 tỉ USD. Kết thúc quý 3/2014, theo số liệu của tổng cục Thống kê Hàn Quốc, doanh số TMĐT khoảng 10,5 tỉ USD.

Theo hãng nghiên cứu thị trường eMarketer, doanh số TMĐT năm 2014 của Indonesia đạt 2,6 tỉ USD với các mặt hàng: quần áo, giày dép, túi xách, đồng hồ, vé máy bay, điện thoại di động, linh kiện ôtô… Theo ngân hàng Trung ương Úc (NAB), doanh thu TMĐT năm 2014 của Úc là 16,3 tỉ USD.

Còn Việt Nam thì sao?

Theo phép tính của cục TMĐT và công nghệ thông tin - CNTT (bộ Công thương) doanh số của TMĐT Việt Nam trong năm 2014 khoảng 2,97 tỉ USD. "Nếu tăng thêm sức mua khoảng 30 USD/người/năm, doanh số của TMĐT năm 2015 khoảng 4 tỉ USD", ông Trần Hữu Linh, cục trưởng cục TMĐT và CNTT đặt ra chữ "nếu" trong báo cáo đánh giá về TMĐT năm 2014!

Nhiều chuyên gia về TMĐT cho rằng, những con số đưa ra trong lĩnh vực này chỉ có "giá trị tô điểm", chỉ cần thay đổi một con số đầu vào sẽ cho kết quả đầu ra khác biệt "một cách khủng khiếp".

Chính một quan chức của hiệp hội TMĐT Việt Nam đã thừa nhận, "doanh thu của lĩnh vực này chỉ là những ước đoán dựa trên con số từ một vài website bán hàng mà các cơ quan kiểm soát được".

Dù công bố doanh số hàng tỉ đôla nhưng cục trưởng Linh thừa nhận, "còn quá nhiều rào cản để TMĐT Việt Nam phát triển như nhiều quốc gia khác trong khu vực".

Trong năm 2014, tiền mặt vẫn là hình thức thanh toán chủ yếu trong các giao dịch mua bán trực tuyến với tỷ lệ 64%. Sản phẩm kém chất lượng, giá cả không rõ ràng, thông tin cá nhân bị tiết lộ, khó kiểm định chất lượng hàng hoá, không tin tưởng người bán hàng, không có đủ thông tin để ra quyết định, mua ở cửa hàng dễ dàng và nhanh hơn, cách thức mua hàng trực tuyến quá rắc rối… là những phàn nàn của khách hàng khi tham gia mua bán trực tuyến.

Theo Song Minh - Thế gới tiếp thị