Lực lượng trên tàu sân bay USS George Washington đang luyện tập kịch bản tập trận "chống tiếp cận, chống xâm nhập". Ảnh: BBC

Theo tác giả, điều không khó nhận ra là những tuyên bố chủ quyền ngang ngược của Trung Quốc trên biển Đông, bất chấp sự phản đối của các nước láng giềng khiến Mỹ không thể ngồi yên. Sự lấn tới của Bắc Kinh có thể hủy hoại quyền tự do lưu thông tàu bè và máy bay quân sự của Hải quân Mỹ qua khu vực này.

Đài BBC gần đầy còn đăng tải một phóng sự chỉ rõ việc Hải quân Mỹ đã sẵn sàng cho một cuộc chiến với Trung Quốc nếu căng thẳng lên đỉnh điểm.

TS Ian Ralby nhận định rõ ràng Mỹ không muốn Trung Quốc giành phần thắng trong các tranh chấp lãnh thổ trên biển Đông, bởi điều đó sẽ ảnh hướng đáng kể tới chính sách “chuyển hướng sang châu Á” của chính quyền Mỹ. Tuy nhiên Washington khó có thể thuyết phục Bắc Kinh giải quyết các tranh chấp chủ quyền ở biển Đông theo Công ước Liên Hiệp Quốc về luật biển (UNCLOS) khi Mỹ không phải một thành viên của UNCLOS.

Mỹ vốn chỉ công nhận UNCLOS là luật tập quán quốc tế. Trong khi đó, Trung Quốc lại tự ý diễn giải UNCLOS theo ý kiến chủ quan của mình. Bắc Kinh không cho rằng các nguyên tắc của luật biển lại áp dụng cho các tàu chiến hoặc máy bay quân sự nước ngoài được quá cảnh khu vực đặc quyền kinh tế trên biển (EEZ).

Thời gian qua, Trung Quốc tìm cách ngăn cản các tàu hải quân nước ngoài, trong đó có một tàu của Ấn Độ, đi qua vùng biển mà Trung Quốc tự nhận là thuộc EEZ của họ.

Từ đó, Trung Quốc còn cho rằng Mỹ vi phạm UNCLOS khi tiến hành các cuộc diễn tập quân sự, các chuyến bay giám sát, các cuộc khảo sát thủy văn (để phục vụ cho việc chống tàu ngầm) và các hoạt động khác trong khu vực nói trên.