Bốn điều phải lo

Theo đề án của dự án khu du lịch Kênh Gà - Vân Trình mà tỉnh Ninh Bình đang dự định triển khai, dự án này có tổng diện tích gần 2.900 ha, là khu phức hợp gồm nhiều hạng mục như hồ nước trung tâm, hệ thống sân golf, công trình nghỉ dưỡng, khách sạn...

Mục tiêu của dự án sẽ xây dựng vùng ngập nước Kênh Gà - Vân Trình thành khu du lịch lớn, có cảnh quan và công trình kiến trúc nhân tạo đạt giá trị đặc biệt, với hệ thống hạ tầng dịch vụ hiện đại, đa dạng các sản phẩm dịch vụ; đồng thời gắn kết với quần thể danh thắng Tràng An và Khu du lịch sinh thái ngập nước Vân Long nhằm khai thác tiềm năng du lịch của tỉnh Ninh Bình…

Toàn cảnh khu vực Kênh Gà - Vân Trình hiện tại. Ảnh: Nông nghiệp

Trao đổi với Đất Việt, một số chuyên gia tiếp tục bày tỏ lo ngại khi dự án trên có hạng mục xây dựng sân golf.

PGS.TS Lê Anh Tuấn, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu biến đổi khí hậu (Đại học Cần Thơ) là người từng nhiều lần lên tiếng cảnh báo về hiểm họa ô nhiễm từ sân golf.

Ông cho biết, sân golf sử dụng rất nhiều hóa chất, từ thuốc trừ sâu tới thuốc trừ nấm, thuốc trừ cây cỏ dại đến rất nhiều phân bón hóa học. Chúng sẽ thải ra môi trường một lượng độc chất rất cao.

Ngoài ra, sân golf cũng tiêu thụ một lượng nước khổng lồ mỗi ngày do loại cỏ ở đây yêu cầu phải tưới nhiều, thoát nhanh.

"Chính vì thế, đối với dự án du lịch Kênh Gà - Vân Trình phải lưu ý một số vấn đề:

Thứ nhất, phải đánh giá tác động của các loại hóa chất, phân bón xem chúng ảnh hưởng tới đời sống sinh hoạt, sản xuất của người dân khu vực đó và vùng hạ lưu, nơi những hóa chất sẽ bị rửa trôi xuống, như thế nào.

Thứ hai, phải đánh giá loại hóa chất mà chủ đầu tư định sử dụng cho sân golf xem hóa chất ấy phân hủy nhanh hay lưu trữ nhiều trong môi trường.

Thứ ba, nguồn nước sử dụng cho sân golf như thế nào, đặc biệt là vào mùa nóng, khi nhu cầu sử dụng nước cho sản xuất và sinh hoạt tăng cao. Ngay cả sân golf, để tránh bị khô hạn cũng sử dụng nước nhiều hơn. Liệu lượng nước tại chỗ có đủ cung cấp cho sân golf không hay lại phải lấy nước từ nơi khác đến, làm nước sinh hoạt, canh tác của người dân bị ảnh hưởng.

Thứ tư, phải tính đến vấn đề về xã hội, khi xây dựng sân golf có phải giải tỏa nhà dân hay lấy đất sản xuất của họ không.

Tóm lại, trước khi triển khai dự án, Ninh Bình phải đánh giá rất cẩn thận, từ mặt kinh tế đến môi trường, xã hội... Đặc biệt, việc làm sân golf có đóng góp nhiều hơn những độc hại mà nó mang lại hay không", PGS.TS Lê Anh Tuấn phân tích.

Ông cũng lưu ý, một khi Ninh Bình muốn triển khai dự án, phải tham khảo ý kiến của các nhà khoa học, các tổ chức xã hội trong quá trình tham vấn, đánh giá dự án. Phải công khai dự án, cung cấp toàn bộ hồ sơ dự án và mời các chuyên gia độc lập đánh giá.

Nguy cơ phá vỡ cảnh quan

Trong khi đó, nhìn nhận về đại dự án du lịch Kênh Gà - Vân Trình ở một góc độ khác, ông Nguyễn Văn Mỹ, Giám đốc Công ty du lịch Lửa Việt, bày tỏ lo ngại du lịch Ninh Bình có thể mất đi bản sắc, cảnh quan bị phá vỡ.

"Việt Nam đã có thừa sân golf rồi, chưa kể sân golf phải làm ở vùng đồng bằng, chứ không phải làm ở nơi đồi mấp mô rất tốn kém, phá vỡ hết cảnh quan. Có thể trước mắt Ninh Bình sẽ thu hút được một lượng khác nhất định nhưng nó đánh mất bản sắc và cái này về lâu dài rất nguy hiểm. Ninh Bình có những cái rất riêng về núi, sông suối... nhưng lại không biết tận dụng.

Tôi nhớ đi Ninh Bình trước đây, khách du lịch rất thích thú với thuyền nan, nhưng giờ họ đã thay hết bằng thuyền sắt. Ở Ninh Bình cũng có Thung Nham rất đẹp với đủ các loài chim. Nhưng những nơi đó ngày càng ít, Ninh Bình sẽ rất hay nếu giữ được cảnh quan trước đây...", ông Mỹ nói.

Nói thêm về xu hướng ngày càng nhiều dự án du lịch lớn được đặt mục tiêu triển khai, PGS.TS Lê Anh Tuấn lưu ý, dù làm bất cứ việc gì, phải coi lại những tác động của dự án lên cộng đồng như thế nào, dự án đó ngoài hiệu quả kinh tế còn hiệu quả gì về mặt môi trường, xã hội hay không.

"Phải xem mục tiêu lợi nhuận sẽ rơi vào ai. Cứ cho là dự án có lợi ích kinh tế thì phải xem nó có rơi vào một nhóm người không, ngân sách địa phương chỉ được tý chút, còn lại người dân không được gì cả, mất đất, phải di dời chỗ khác.

Chính vì thế, đối với mỗi dựán du lịch phải công khai hồ sơ, có nhiều thành phần đánh giá cẩn thận, đầy đủ để có những góc nhìn khác nhau", ông Tuấn nhấn mạnh.

Theo Thành Luân - Đất Việt