Phóng viên Rupert Wingfield-Hayes trong phòng thẩm vấn. Ảnh do Triều Tiên cung cấp.

Phóng viên Rupert Wingfield-Hayes của BBC hôm 6/5 bị bắt, và sau đó trục xuất khỏi Triều Tiên. Anh bị thẩm vấn trong 10 giờ. Dưới đây là lời kể của anh về sự việc đã xảy ra.

Sau một tuần ở Triều Tiên, tôi rất muốn về nhà. Chuyến đi Triều Tiên để đưa tin về phái đoàn ba người đoạt giải Nobel đến thăm Bình Nhưỡng rất mệt mỏi và căng thẳng.

Tôi không thể đi bất cứ nơi nào ở Bình Nhưỡng mà không có một đội ngũ người giám sát đi kè kè bên cạnh. Vào buổi tối, đội BBC được xếp ở trong một căn villa khá nóng tại một khu nhà được canh gác. Chúng tôi đều mong muốn một ly bia lạnh và một đêm ngon giấc tại Bắc Kinh.

Nhưng hôm 6/5, khi chuẩn bị lên chuyến bay đến Bắc Kinh, nữ nhân viên tại sân bay Bình Nhưỡng đã nấn ná rất lâu với hộ chiếu của tôi. Khi cô ấy đóng dấu nó, những người khác đều đã kiểm tra an ninh xong và đến cổng lên máy bay. Tôi cảm thấy kỳ lạ nhưng không lo lắng.

Sau đó, một lính biên phòng Triều Tiên gọi tôi lại, anh ta cầm máy ghi âm của tôi. "Chúng tôi cần phải kiểm tra cái này", anh ta nói và dẫn tôi vào một căn phòng ở cuối hành lang.

Trong phòng này, một lính biên phòng khác cố gắng mở các tập tin từ máy ghi âm trên một máy tính xách tay.

"Có vấn đề gì?" Tôi hỏi. "Trong thẻ nhớ đó không có gì cả".

"Anh cứ đợi đi", anh ta trả lời.

"Tôi không thể đợi được", tôi nói. "Tôi phải lên chuyến bay đến Bắc Kinh".

"Chuyến bay đã khởi hành rồi", lính biên phòng nói. "Anh sẽ không thể đến Bắc Kinh".

"Chúa ơi", tôi nghĩ. "Điều này là thật. Chuyến bay của tôi đã rời đi và tôi bị bỏ lại ở Triều Tiên".

Thực tế là không phải như vậy. Đồng nghiệp của tôi, Maria Byrne và Matthew Goddard, đã từ chối lên máy bay. Nhưng vào thời điểm đó tôi không hề biết việc này. Tôi cảm thấy cô độc.

Hai trong số những người giám sát cũ của tôi xuất hiện ở cửa. "Chúng tôi sẽ đưa anh đến gặp các cơ quan có liên quan", họ nói. "Mọi việc sẽ trở nên rõ ràng".

Thẩm vấn

Tôi được đưa lên một chiếc xe, hai người giám sát đi kèm hai bên. Khi xe đi qua những con đường rất vắng vẻ ở Bình Nhưỡng, tôi suy nghĩ về tình hình của bản thân. Thông thường, Triều Tiên không giam giữ một nhà báo đến thăm trừ khi cấp cao chấp thuận. Tôi nghĩ đến sinh viên đại học Mỹ Otto Warmbier, bị kết án lao động khổ sai 15 năm vì ăn cắp một biểu ngữ tuyên truyền tại khách sạn Bình Nhưỡng. Liệu tôi có phải người tiếp theo phải lên sóng truyền hình quốc gia?

Chiếc xe tấp vào lề một khách sạn cũ màu xám. Tôi được đưa vào một phòng họp. Một nhóm quan chức trong bộ quần áo tối màu bước vào và ngồi đối diện. Người lớn tuổi hơn nói trước.

Hai thẩm vấn viên Triều Tiên. Ảnh: BBC

"Anh Rupert", ông ta nói, "Cuộc gặp này có thể kết thúc nhanh chóng và đơn giản, phụ thuộc vào thái độ của anh".

Họ nói với tôi rằng bài báo của tôi đã xúc phạm người dân Triêu Tiên, và tôi phải thừa nhận sai lầm. Họ in bản sao ba bài báo đã được đăng trên trang web BBC, khi tôi đưa tin về chuyến thăm của những người đoạt giải Nobel.

"Anh nghĩ rằng người Triều Tiên xấu xí à?", người lớn tuổi hơn hỏi.

"Không", tôi trả lời.

"Anh nghĩ rằng người Triều Tiên có giọng nói như chó à?".

"Không" tôi trả lời một lần nữa.

"Vậy tại sao anh lại viết những điều này?!", ông ta quát lên.

Tôi rất bối rối và không hiểu ý của họ. Một bài báo được đưa ra trước mặt tôi, đoạn mà họ cho là có ý xúc phạm được đánh dấu màu đen:

"Các nhân viên hải quan có gương mặt dữ dằn (grim-faced) đội những chiếc mũ quân sự trông khá buồn cười từng rất phổ biến ở Liên Xô".

"Mở ra", anh ta nói, chỉ vào điện thoại di động của tôi. Tôi nhập mật mã để mở khóa điện thoại. Anh ta giật nó lại và ngay lập tức kiểm tra các bức ảnh trong máy: ảnh con tôi trượt tuyết, hoa anh đào Nhật Bản, bầu trời Hong Kong. Có vẻ hài lòng, anh ta quay sang va li của tôi. "Sách?", anh ta quát (bark – từ này có nghĩa là "quát tháo", cũng có nghĩa là "sủa"). "Không, tôi không mang sách", tôi trả lời. "Phim ảnh?", "Không, tôi không mang phim". Tôi được chuyển đến một bàn khác, nơi một phụ nữ ít cộc cằn hơn đang kiểm tra máy tính xách tay".

"Họ có nghiêm túc không vậy?" Tôi thầm nghĩ. Họ nghĩ từ "grim-faced" có nghĩa là "xấu xí", còn từ "bark" tôi dùng có nghĩa là "sủa".

"Những từ này không có nghĩa như các ông nghĩ đâu", tôi phản kháng.

Người đàn ông nheo mắt. "Tôi đã học văn học Anh", ông ấy nói. "Anh nghĩ tôi không hiểu những từ này có nghĩa gì chắc?".

Trong hai giờ đồng hồ, họ yêu cầu tôi phải thú nhận lỗi lầm. Cuối cùng, người đàn ông lớn tuổi hơn rời phòng. "Rõ ràng là thái độ của anh sẽ làm việc này khó giải quyết", ông ta nói. "Chúng tôi không có sự lựa chọn nào ngoài việc thực hiện một cuộc điều tra toàn diện".

Tiếp đến là lượt thẩm vấn của người đàn ông trẻ hơn.

"Anh có biết tôi là ai không?", anh ta hỏi.

"Không", tôi trả lời.

"Tôi thuộc cơ quan tư pháp. Tôi là một trong những người điều tra vụ việc của Kenneth Bae, và bây giờ tôi sẽ điều tra anh".

Tôi thấy lạnh cả sống lưng, Kenneth Bae là người Mỹ gốc Hàn bị kết án lao động khổ sai 15 năm tại Triều Tiên vào năm 2013.

Họ bắt đầu dò xét từng từ trong các bài báo của tôi, và bài báo nào họ cũng thấy từ mang nghĩa xúc phạm. Nhưng những từ ngữ đó không quan trọng, họ sử dụng chúng như cái cớ buộc tôi phải nhận tội.

"Chúng ta có thể ngồi ở đây cả đêm", tôi nói. "Tôi sẽ không ký gì cả".

"Chúng tôi có nhiều thời gian", anh ta đáp lại. "Có thể mất một đêm, một ngày, một tuần hay một tháng, tùy vào anh".

Họ liên tục lặp lại lời cáo buộc trong vài giờ. Cứ hai giờ họ lại nghỉ giải lao và một nhóm khác bước vào. Họ bắt đầu sử dụng từ "trọng tội".

"Tội gì cơ?", tôi hỏi.

"Phỉ báng người dân và đất nước Triều Tiên", thẩm vấn viên nói.

Theo Phương Vũ - VnExpress