Trang chủ

Rác thải y tế: Càng xử lý, càng ô nhiễm

60% số bệnh viện đã có hệ thống xử lý rác thải, nhưng vận hành kiểu có tiền thì làm, không thì thôi.

Trong khi đó, mỗi ngày các BV thải ra 300 tấn chất thải y tế, trong đó 40 tấn thuộc loại độc hại. Không được xử lý, nguồn chất thải này vẫn hằng ngày xả trực tiếp và là mối đe doạ với môi trường.

PGS - TS Nguyễn Huy Nga - Cục trưởng Cục Y tế dự phòng và môi trường (Bộ Y tế) cho biết:

- Cả nước hiện có 490 lò đốt rác y tế, chỉ khoảng một nửa trong đó đang hoạt động. BV sử dụng lò đốt rác nào là do tỉnh mua, nguồn máy nhập từ nhiều nước, trong khi đó, ta lại cũng chưa đào tạo được hệ thống nhân lực để vận hành, sửa chữa nên nơi nào sau một đợt ngập, lò đốt hỏng hóc thì cũng chịu, chứ không lấy đâu ra người mà sửa.

Ngay cả lúc lò “sống”, vận hành được hay không lại do có kinh phí không, có người vận hành lò đốt hay không. Rồi đến lúc lò hoạt động lại có nguy cơ gây ô nhiễm thứ cấp từ khói thải.

Hầu hết các lò đốt ở Việt Nam không có thiết bị kiểm soát chất độc dioxin furan có trong xỉ đốt này. Tro đốt chứa kim loại nặng, sau khi lấy từ lò ra cũng không biết để đâu nên chúng lại trở thành một thứ rác thải độc hại mới.

Lò đốt rác ở BV Đa khoa huyện Hoằng Hoá, Thanh Hoá đã quá cũ kỹ nên

rác thải sau khi đốt thường bị vón lại từng mảng. Ảnh: Anh Tuấn

Mới có khoảng 60% số BV có lò đốt rác, vậy có lộ trình nào để các BV đều phải hoàn thiện hệ thống xử lý rác thải y tế không, thưa ông?

- Theo Thông tư 12 ngày 14/5/2011 của Bộ Tài nguyên - Môi trường có hiệu lực từ tháng 6.2011, chỉ cho phép mua và vận hành những lò đốt rác thải có công suất từ 100kg/h.

Phần lớn các BV tuyến huyện chỉ có lượng rác thải khoảng 40 - 50kg/ngày là nhiều, vì thế sẽ không có việc 100% BV có lò đốt rác thải. Giả sử có việc vài ba BV gom rác vào cùng đốt thì ai chịu điện, nước, hóa chất, ai thanh toán hóa đơn, ai cho anh làm hóa đơn đỏ về xử lý môi trường...

Mỗi nơi mỗi kiểu như vậy, ai sẽ giám sát được chất lượng thưa ông?

- Đúng là hiện nay, mỗi nơi mỗi kiểu làm. Theo tôi, về công nghệ thì đều đảm bảo, nhưng vấn đề chỉ là vận hành thôi. Có nơi có tỉnh cho tiền như BV Đa khoa Tuyên Quang được tỉnh cho 60 triệu/năm để vận hành lò đốt thì họ làm đều đặn.

Những nơi như ở miền núi BV Hòa Bình - khám chữa bệnh cho người nghèo là chính bảo họ chi phí 5 triệu/tháng chi cho đốt rác thì lấy đâu ra. Dù chỉ một sự cố mất điện, không đủ hóa chất… cũng làm cho mất hiệu quả.

Tới đây, Cục Quản lý môi trường y tế và Bộ Tài nguyên - Môi trường, Cục Phòng, chống tội phạm về môi trường sẽ tổ chức 6 đoàn công tác, đồng thời thiết lập đội ngũ quan trắc để có thể giám sát được thường xuyên hơn việc vận hành hệ thống xử lý rác thải.

Bộ Y tế cùng một số nơi đang trình Chính phủ đề án xử lý rác thải y tế đến năm 2015 và định hướng tiếp theo, đồng thời đợi nguồn vốn vay của Ngân hàng Thế giới 150 triệu USD, trong đó có khoảng gần 9 triệu cho hoạt động hỗ trợ kỹ thuật, hoàn thành hệ thống pháp quy hướng dẫn, hệ thống quan trắc để hằng tháng, hằng quý theo dõi được sự vận hành các lò đốt. Trên cơ sở này, có thể phạt tới mức tối đa là 500 triệu cơ sở vi phạm, đặc biệt là phạt được cá nhân, người đứng đầu cơ quan đó.

Rác y tế là những chất hữu cơ khó phân hủy, dễ gây ô nhiễm thứ cấp, thậm chí có thể là nguồn gây bệnh nặng, trong đó có ung thư. Nhưng cho dù có đề án nói trên thì rác thải y tế dù được xử lý vẫn gây ô nhiễm, mãi mãi sẽ không được xử lý đến nơi đến chốn, thưa ông?

- Xu hướng trên thế giới nói chung hiện nay là xử lý rác thải tập trung và rác thải y tế cũng như vậy. Theo tôi đây là biện pháp xử lý triệt để và hiệu quả. Nhiều BV ở Hà Nội đi theo hệ thống thu gom rác thải của Urenco.

Tại TPHCM, BV Tai mũi họng cũng đã ký hợp đồng với Cty xử lý rác chuyên nghiệp. Khi được xử lý một cách tập trung, hiệu quả sẽ cao. Và khi có những doanh nghiệp chuyên nghiệp về lĩnh vực này, các BV sẽ lựa chọn họ.

- Cảm ơn ông!

Theo Quang Duy - Lao động