“Bác sĩ ơi, tui đâu có bị tâm thần mà bác sĩ cho thuốc tâm thần?”

“Hả, là sao vậy bác?”

“Hôm tui đi lấy thuốc, cô dược sĩ hỏi tôi là tôi có bị bệnh tâm thần hay không vì thuốc này của bác sĩ là thuốc trị tâm thần. Tôi đâu có bị tâm thần. Nghe dược sĩ nói vậy tôi không uống thuốc nữa.” - bà kết luận.

Tôi nhìn vào toa thuốc thì đó là thuốc Cymbalta (Duloxetine) thường để trị trầm cảm. Tôi cũng thấy trong bệnh án ghi là tôi có giải thích cho bệnh nhân vì sao tôi dùng thuốc Cymbalta. Tôi bấm số gọi cho cô dược sĩ.

“Chào cô dược sĩ, có phải cô nói với bệnh nhân tôi là tôi cho bệnh nhân thuốc tâm thần không?”

“Vâng, có phải bệnh nhân bị trầm cảm không bác sĩ vì thuốc này là dùng cho trầm cảm mà?”

“Không phải cô. Bệnh nhân tôi không bị tâm thần. Tôi dùng thuốc này để chữa đau nhức cho bệnh nhân.”

“...” Im lặng vài giây bên kia. “Tôi xin lỗi bác sĩ!”

“Không sao cô. Cymbalta được FDA chấp thuận gần đây để chữa đau. Tôi là bác sĩ chuyên khoa cơ xương khớp nên hay dùng loại này. Mà cô ra trường được lâu chưa?"

“Em mới ra trường bác sĩ”.

....

Một case khác là thuốc Epiduo, chuyên trị mụn. Bệnh nhân đến gặp dược sĩ lấy thuốc, sẵn tiện được tư vấn luôn là Epiduo có thể lột mặt nạ và tẩy trắng da. Cô bệnh nhân (có làn da rám nắng) tá hoả không dám dùng. Tôi gọi lại giải thích cho cô dược sĩ (cũng mới ra trường) cách dùng Epiduo và tại sao tôi dùng thuốc này thay vì kem Benzaclin.

PGS.BS Huỳnh Wynn Trần và dược sĩ Cảnh tại phòng lap

Lúc còn làm bác sĩ nội trú, tôi học được nhiều bài học từ dược sĩ lâm sàng. Nhiều lần, chính các dược sĩ lâm sàng chỉ ra những thiếu sót của bác sĩ nội trú chúng tôi và giúp chúng tôi phục vụ bệnh nhân tốt hơn.

Sau này đi dạy bác sĩ nội trú, tôi luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của dược sĩ lâm sàng trong chăm sóc bệnh nhân. Chính vì mối quan hệ đặc biệt giữa dược sĩ và bác sĩ, tôi luôn chú ý học từ những dược sĩ kinh nghiệm, như dược sĩ Canh Do làm trong phòng lab của chúng tôi.

Thậm chí, tôi còn nhận dược sĩ làm chương trình APP (Advanced Pharmacist Practinioner) tại phòng khám của tôi để giúp các dược sĩ có kinh nghiệm lâm sàng tốt hơn để trở thành những chuyên viên lâm sàng giỏi.

Tuy nhiên, có những bạn dược sĩ mới ra trường hơi quá nhiệt tình với bệnh nhân trong việc tư vấn. Đôi khi các bạn quên mất hoặc chưa có nhiều kinh nghiệm lâm sàng nên dẫn đến vài ca “không thuộc về nhau” như tôi kể ở trên. California không cho phép dược sĩ chẩn đoán bệnh và một vài dược sĩ tôi biết đã cố tình lờ đi, vừa tư vấn thuốc, vừa chẩn đoán bệnh lung tung dẫn đến bệnh nhân không dám dùng thuốc vì sợ tác dụng phụ.

Cả bác sĩ và dược sĩ đều có chung mục tiêu là chăm sóc bệnh nhân tốt hơn, vì vậy, cùng học hỏi lẫn nhau để thành một team tốt hơn. Khi dược sĩ và bác sĩ “không thuộc về nhau” thì bệnh nhân sẽ là người lãnh đủ.

FB Huynh Wynn Tran