1. Ung thư tuyến tiền liệt di căn xương di căn xương là giai đoạn nào của bệnh?

Ung thư tuyến tiền liệt di căn xương là giai đoạn nào và mức độ nguy hiểm ra sao, thưa BS?

TS.BS Đỗ Anh Toàn trả lời: Ung thư tuyến tiền liệt di căn xương nghĩa là tình trạng bệnh này đã ở giai đoạn muộn. Khi đó, các tế bào ác tính đã lan theo đường máu hoặc đường bạch huyết để đi đến xương, tại vị trí đó sẽ phát sinh ra các khối ung thư và có thể gây ra triệu chứng khó chịu, cũng như các biến chứng liên quan đến di căn xương như hủy xương, xẹp tủy sống, xẹp đốt sống có thể gây ra liệt.

Đây là những bệnh cảnh cuối cùng của ung thư tuyến tiền liệt nếu chẩn đoán muộn. Việc điều trị cực kỳ khó khăn, cần được đánh giá đầy đủ và phối hợp nhiều chuyên khoa mới có thể giảm nhẹ triệu chứng, cũng như phòng ngừa biến chứng của di căn xương gây ra.

>>> 4 triệu chứng nhận diện ung thư tuyến tiền liệt và độ tuổi nên tầm soát

2. Ung thư tuyến tiền liệt có thể di căn đến những cơ quan nào?

Ngoài di căn xương, thì căn bệnh này còn làm di căn các bộ phận nào nữa?

TS.BS Đỗ Anh Toàn trả lời: Diễn tiến tự nhiên của ung thư tuyến tiền liệt là có thể tiến triển tại chỗ, lan theo đường bạch huyết, di căn theo đường bạch huyết liên quan đến các cơ quan khác, ví dụ như di căn hạch, di căn tạng. Ngoài ra, tế bào ung thư có thể đi theo đường máu để di căn đến những cơ quan ở xa, ví dụ như xương, thậm chí đến não, gan, phổi.

Tương tự như các loại ung thư khác, ung thư tuyến tiền liệt có thể lan ra khắp cơ thể. Nhưng ung thư tuyến tiền liệt có đặc điểm, khi ở giai đoạn muộn hầu hết di căn đưa đến xương - là điểm rất dễ bắt gặp tổn thương ung thư di căn.

3. Những dấu hiệu nhận biết ung thư tuyến tiền liệt di căn xương?

Những dấu hiệu nào để nam giới phát hiện mình đang gặp phải tình trạng ung thư di căn xương?

TS.BS Đỗ Anh Toàn trả lời: Như đã nói ở trên, khi di căn đến xương nghĩa là ung thư này đã đến giai đoạn muộn. Nếu trước đó bệnh nhân đã được chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt nhưng điều trị chưa hiệu quả, làm cho ung thư tiến triển đến giai đoạn di căn xa và di căn xương, khi đó sẽ có biểu hiện đau nhức hoặc những di chứng liên quan đến xẹp đốt sống hoặc liệt.

Một số trường hợp bệnh nhân trước đó chưa được chẩn đoán ung thư, đến khám bác sĩ Nội khoa, Tiết niệu với triệu chứng yếu liệt hoặc chèn ép, chẳng hạn như ung thư giai đoạn muộn có thể gây phù, suy thận. Bên cạnh đó có những triệu chứng của đường tiết niệu dưới, ví dụ như tiểu nhiều lần, tiểu gắt, tiểu buốt, hoặc thậm chí là xuất tinh máu, liệt dương. Đó là những nhóm triệu chứng của khối u tại chỗ.

Ung thư đã di căn xương thì triệu chứng khá rõ rệt, thường là đau nhức xương, yếu chân, phù, thậm chí là có dấu hiệu của rối loạn toàn thân như mệt mỏi, suy kiệt, thiếu máu.

4. Các phương pháp điều trị ung thư tuyến tiền liệt di căn xương

Ung thư tuyến tiền liệt khi đã di căn đến xương thì tương lai nào cho những người mắc bệnh? Các phương pháp điều trị ung thư tuyến tiền liệt di căn xương?

TS.BS Đỗ Anh Toàn trả lời: Ung thư tuyến tiền liệt khi đã di căn đến xương là bệnh cảnh cuối của loại ung thư này, tiên lượng khá dè dặt. Ở giai đoạn này có nhiều giải pháp điều trị. Nền tảng là điều trị về nội tiết tố, hóa trị liệu, một số trường hợp cần phải có giải pháp điều trị hỗ trợ, dùng các thuốc để kích thích chống tình trạng hủy xương, hoặc kháng thể đơn dòng. Ngoài ra, một số trường hợp cần điều trị xạ trị hoặc những dược chất phóng xạ - đây là những tiến bộ mới trong điều trị ung thư đã di căn xương.

Một số trường hợp ung thư tuyến liền liệt di căn xương gây yếu liệt, thậm chí bác sĩ cần phải phối hợp các chuyên khoa như Chỉnh hình để phẫu thuật cố định xương, chống chèn ép tủy xương. Một số trường hợp khác, ung thư di căn xương nếu điều trị nhiều giải pháp vẫn không kiểm soát được, đến một giai đoạn cần phải phối hợp chuyên khoa Giảm nhẹ như dùng thuốc giảm đau, thuốc corticoid để kiểm soát tình trạng đau, giảm khó chịu cho bệnh nhân. Song song đó, cần kết hợp liệu pháp tâm lý ở giai đoạn cuối của bệnh này.

5. Các tác dụng phụ thường gặp khi điều trị ung thư tuyến tiền liệt di căn xương?

Các phương pháp điều trị trên có gây nên những tác dụng phụ nào nguy hiểm không?

TS.BS Đỗ Anh Toàn trả lời: Khi điều trị ung thư ở giai đoạn di căn xương, rõ ràng cần phải áp dụng nhiều liệu pháp thích hợp. Tùy vào từng liệu pháp điều trị mà sẽ có các tác dụng phụ đặc trưng. Ví dụ, bệnh nhân điều trị bằng liệu pháp nội tiết có thể gây ra tác dụng phụ như loãng xương, rối loạn chức năng tình dục, biến cố về tim mạch.

Nếu áp dụng biện pháp xạ trị ngoài vào những khối ung thư di căn xương để giảm đau sẽ có tác dụng phụ liên quan đến tia xạ, có thể tổn thương các cơ quan lân cận.

Nếu sử dụng các nhóm thuốc chống hủy xương, ví dụ như nhóm thuốc Bisphosphonate có thể gây ra biến chứng liên quan đến đường tiêu hóa, hoặc biến chứng liên quan đến vấn đề hủy xương hàm, một số trường hợp bị hoại tử xương hàm.

6. Ung thư tuyến tiền liệt di căn xương, làm sao giảm đau hiệu quả?

BS ơi Ba mình bị ung thư tiền liệt tuyến đã di căn qua xương, đau dữ lắm, vậy còn có cách nào chữa nữa. (Thúy Ái)

TS.BS Đỗ Anh Toàn trả lời: Thúy Ái thân mến,

Ba của bạn bị ung thư tuyến tiền liệt đã di căn qua xương là giai đoạn cần được điều trị tích cực, kết hợp nhiều liệu pháp. Biến chứng đau có nguy cơ gây ra tình trạng yếu liệt, thậm chí xương này cũng đã có thể kèm theo di căn tạng khác, ví dụ như như gan, phổi, hạch. Vì vậy, trước tiên, cần phải đến bác sĩ chuyên khoa Tiết niệu hoặc Ung thư để đánh giá được tổn thương xương đến mức độ nào và có giải pháp phù hợp.

Để kiểm soát đau cũng cần kết hợp nhiều liệu pháp. Nếu ba của bạn chưa được bác sĩ điều trị về nhóm nội tiết thì vẫn sẽ có cơ hội để kiểm soát tình trạng ung thư tiến triển này cũng như giảm đau hiệu quả. Vì đây là loại ung thư nhạy với nội tiết. Ngoài ra, ba của bạn cũng có thể được bác sĩ chuyên ngành Tiết niệu, Ung thư xem xét hóa trị thêm trong trường hợp này. Đồng thời, ba của bạn cũng có thể được đánh giá tình trạng hủy xương, nguy cơ tiến triệt liệt ra sao… để có liệu pháp phù hợp giúp xương vững chắc hơn.

Song để có những giải pháp này, ba của bạn cần đến bác sĩ, qua hình ảnh học như MRI, xạ hình xương, hoặc xét nghiệm cao cấp hơn như PET-CT… sẽ đánh giá được tổn thương di căn, từ đó có liệu pháp điều trị phù hợp. Hiện nay, đã có nhiều liệu pháp giúp giảm đau cho người bệnh cũng như hạn chế biến chứng liên quan di căn xương, thậm chí có thể kéo dài được phần nào thời gian sống còn, cải thiện chất lượng cuộc sống ở giai đoạn muộn.

Lời khuyên của bác sĩ dành cho người bệnh, người thân nếu không may gặp phải tình trạng này?

TS.BS Đỗ Anh Toàn trả lời: Ung thư tuyến tiền liệt di căn xương là một giai đoạn muộn. Khi đến giai đoạn này, tiên lượng, dự hậu rất dè dặt nhưng vẫn có giải pháp để hạn chế tối đa biến chứng, giúp cho chất lượng cuộc sống tốt hơn. Thông qua việc đến đánh giá điều trị bởi bác sĩ chuyên khoa Tiết niệu, Ung thư cũng như chuyên nghành giảm nhẹ để kiểm soát vấn đề đau bằng nhiều liệu pháp khác nhau.

Để hạn chế bệnh diễn tiến đến giai đoạn này, đặc biệt là những người có yếu tố nguy cơ, ví dụ như người đàn ông lớn tuổi (50, 60 tuổi trở lên) kiểm tra sức khỏe định kỳ phát hiện trị số PSA tăng cao thì cần đánh giá xem có nguy cơ ung thư hay không; hoặc nếu gia đình có người thân như anh ruột, chú ruột… bị ung thư tuyến tiền liệt thì khả năng ung thư cũng cao, vì vậy cần có sự cảnh giác, quan tâm đến sức khỏe để phát hiện sớm. Khi phát hiện sớm có thể điều trị hết bệnh, cũng như kiểm soát tốt bệnh lý này.