I. Trúng thực là gì?

Trúng thực (hay ngộ độc thực phẩm) là tình trạng khi chúng ta ăn, uống phải những loại thực phẩm bị nhiễm khuẩn, nhiễm độc, có chứa chất gây ngộ độc hoặc thức ăn bị biến chất, ôi thiu, có chất bảo quản, phụ gia... dẫn đển bị rối loạn tiếu hóa, nôn mửa và tiêu chảy.

II. Trúng thực có nguy hiểm không?

Theo thống kê của Bộ Y tế Việt Nam từ năm 2010 đến năm 2019, toàn quốc ghi nhận có 10.847 ca bị trúng thực và 9.899 ca phải nhập viện. Riêng từ đầu năm 2020 đến nay đã có 48 vụ ngộ độc thực phẩm được thống kê, khiến 824 người nhập viện và 24 người tử vong. Đây là con số đáng báo động liên quan đến một vấn đề sức khỏe “xưa như trái đất”.

Trúng thực nặng thì có thể dẫn tới tử vong, nhẹ cũng gây mệt mỏi cả về thể chất và tinh thần cho người bệnh. Khi chẳng may bị trúng thực, người bệnh thường có các biểu hiện buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy, đôi khi có kèm theo các triệu chứng phụ như nhức đầu, chóng mặt, đau cơ, khó thở... tùy theo nguyên nhân.

Cho người bệnh uống thật nhiều nước và nghỉ ngơi sau khi gây nôn

III. Nguyên nhân gây trúng thực:

Có ba nguyên nhân chính gây trúng thực: vi khuẩn, virus, và những vi sinh vật khác.
Những loại vi khuẩn thường gây trúng thực là vi khuẩn E.coli, Listeria và Samonella.
Loài kí sinh trùng chuyên sống bám những người bị trúng thực là Toxopalomas. Loài kí sinh trùng này gây rối loạn đường tiêu hóa ở những phụ nữ có thai và người bị suy giảm hệ miễn dịch.

IV. Cách xử lý khi bị trúng thực:

Khi bị trúng thực cần nôn ra để tống khứ những chất bẩn, vi khuẩn và virus ra ngoài. Nôn được càng nhiều thức ăn trong dạ dày ra càng tốt. Khi tiến hành gây nôn cho người bệnh, cần để người bệnh nằm nghiêng, kê hơi cao phần đầu để chất thải nôn ra không bị trào ngược vào phổi, không gây sặc cho người bệnh. Với người bệnh bị ngộ độc thực phẩm đã hôn mê thì không nên kích thích gây nôn vì sẽ dễ gây sặc, ngạt thở.

Sau khi người bệnh nôn và đi ngoài thì cơ thể sẽ bị mất nước. Chính vì vậy cần tiến hành bù nước cho người bệnh bằng cách cho uống nhiều nước lọc, uống nước oresol hoặc uống nước gạo rang để bù nước cho người bệnh.

Dưới đây là các hướng dẫn của trang web y khoa Webmd về việc cần làm khi trúng thực:

• Đừng ăn uống ngay sau khi bị trúng thực. Dạ dày của chúng ta sẽ không thể hoạt động bình thường trong vòng ít nhất vài giờ đồng hồ.
• Uống Oresol (nước bù điện giải) để cung cấp điện giải cho cơ thể.
• Nếu muốn ăn sau vài giờ đồng hồ nghỉ ngơi, nên ăn từng chút một, tránh ăn nhiều cùng một lúc. Ví dụ, có thể ăn cơm, bánh mì nướng, bánh quy.
• Nghỉ ngơi đủ giấc sau khi nôn mửa.
• Tránh uống đồ có cồn, caffeine, nước có ga và thức ăn nướng, cay, chiên xào có chất béo. Các loại thực phẩm này có thể gây cho tình trạng trở nên tồi tệ hơn.

Nếu nôn không được mà tình trạng diễn biến nặng hơn, hãy gọi cấp cứu 115 hoặc đưa người đó đến cơ sở y tế gần nhà nhất để được điều trị kịp thời.

V. Phòng ngừa trúng thực:

Sau đây là các giải pháp của NHS (Viện Y tế Quốc gia của Anh) có thể giúp chúng ta phòng ngừa trúng thực:

• Rửa tay thật kỹ bằng xà bông
• Làm vệ sinh bàn nấu ăn
• Rửa chén dĩa thật sạch sau khi ăn một món ăn
• Đồ ăn phải được nấu chín. Nấu xong thì ăn ngay
• Tuyệt đối không được sử dụng các thực phẩm quá hạn sử dụng hay bị ôi thiu

Một điều rất cần thiết nhưng hay bị bỏ qua, đó là khi đi ăn ở tiệm ăn hay nhà hàng, cần chọn những quán ăn có chất lượng vệ sinh tốt và đảm bảo thức ăn ngon, giàu dinh dưởng, đặc biệt là tránh ăn thức ăn cũ. Nếu có dịp đi chơi rừng, nhất thiết không được ăn nấm có nhiều màu sắc. Nên nhớ nấm càng sặc sỡ thì càng độc.