1. Nguy cơ lây nhiễm COVID-19 khi Việt Nam mở lại đường bay nội địa?

Thưa BS, Việt Nam đang thí điểm mở đường bay nội địa. Vậy những nguy cơ lây nhiễm nào nào có thể xảy ra ạ?

BS Trương Hữu Khanh trả lời:

Thật ra, nếu di chuyển bằng phương tiện máy bay, nguy cơ lây nhiễm COVID-19 chủ yếu vẫn là qua đường hô hấp. Tuy nhiên, trên máy bay sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ lây nhiễm cao hơn khi hành khách ăn uống, đi vệ sinh bởi lúc này họ sẽ khó có thể tuân thủ việc đeo khẩu trang.

Hơn nữa, máy bay là không gian kín nên khả năng lây nhiễm cũng sẽ dễ dàng hơn. Tuy nhiên, không khí trên máy bay thường sẽ thổi từ trên xuống dưới rồi lùa đi nên khả năng lây nhiễm sẽ thấp hơn nếu chúng ta đeo khẩu trang đúng cách.

2. Bảo vệ bản thân như thế nào khi ra sân bay hoặc trên máy bay?

Vậy người dân cần chủ động bảo vệ người thân như thế nào khi đi ra sân bay hoặc lên máy bay ạ?

BS Trương Hữu Khanh trả lời:

Người dân nên thực hiện các biện pháp phòng tránh dịch COVID-19 tương tự như trong môi trường kín. Theo đó, bên cạnh các thủ tục check in tại sân bay, người dân nên khai báo y tế, sau đó tìm chỗ vắng người và ngồi chờ.

Trước khi lên máy bay, nên rửa tay trước để trong suốt chặn đường nếu chúng ta có tháo khẩu trang ra thì cũng an toàn hơn.

Phải thật cẩn trọng khi đi vệ sinh trên máy bay vì đây là môi trường có không gian kín. Theo đó, tốt nhất chúng ra không nên tháo khẩu trang ra (trừ lúc rửa mặt), rửa tay sạch bằng xà phòng ít nhất 20 giây sau mỗi lần đi vệ sinh.

Các nhân viên sẽ liên tục sát trùng nhà vệ sinh từng đợt. Tuy nhiên, do không thể lường trước được tình huống gì có thể xảy ra nên chúng ta vẫn phải luôn thật cẩn trọng. Đặc biệt, nếu đi trong đường bay ngắn thì không nhất thiết phải rửa mặt trên chuyến bay.

BS Trương Hữu Khanh - Phó chủ tịch thường trực Liên chi hội Truyền nhiễm TPHCM.

3. Bảo vệ bản thân như thế nào cho an toàn khi hạ cánh?

Giai đoạn sau khi hạ cánh thì chúng ta cần làm gì để bảo vệ chính mình, cũng như cộng đồng ạ?

BS Trương Hữu Khanh trả lời:

Khi hạ cánh, không nên tháo khẩu trang vì chúng ta không biết trong cơ thể mình có vi rút hay không khi đã ở trong môi trường kín như vậy. Bên cạnh đó, chúng ta nên cố gắng rời khỏi sân bay nhanh chóng và trở về nhà.

4. Trẻ chưa tiêm vắc xin Covid-19 không thể lên máy bay, nên giải quyết ra sao?

Hiện nay, trẻ em chưa nằm trong nhóm tiêm vắc xin ngừa COVID-19, do đó trẻ em không thể lên máy bay cùng với gia đình. BS nhận định như thế nào về vấn đề này và liệu trường hợp này nên được giải quyết ra sao?

BS Trương Hữu Khanh trả lời:

Việc chích ngừa chỉ có giá trị bảo vệ chúng ta một phần. Bởi chính những người đã chích ngừa cũng có thể có vi rút trong họng nhưng rất ít.

Trên máy bay, mọi người đều đã được chích ngừa thì khả năng lây lan sẽ rất ít, nếu mắc bệnh thì triệu chứng cũng sẽ nhẹ hơn. Tuy nhiên, không phải vì vậy mà chúng ta lơ là việc thực hiện khuyến cáo 5K.

Riêng trẻ em chưa được chích ngừa, chúng ta cần có biện pháp phù hợp, chẳng hạn như thực hiện những xét nghiệm chứng minh trẻ không có khả năng phát tán vi rút. Đặc biệt, nếu những trẻ thực hiện tốt việc đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên thì cũng sẽ an toàn như người lớn đã tiêm vắc xin.

5. Máy bay là không gian dễ lây COVID-19?

Thưa BS, đối với môi trường và không gian trên máy bay thì đó có phải là không gian dễ lây COVID-19 hay không ạ?

BS Trương Hữu Khanh trả lời:

Không gian máy bay tất nhiên sẽ dễ lây bệnh COVID-19 hơn vì đây là không gian kín, ghế ngồi cũng sát nhau, kèm theo nhiệt độ lạnh nên xác suất phát tán vi rút trong môi trường khá cao. Tuy nhiên, nếu chúng ta bay trong đường bay ngắn và tuân thủ tốt việc phòng chống dịch thì khả năng lây nhiễm cũng sẽ thấp.

6. Trách nhiệm của hãng bay và chính quyền khi đường bay nội địa hoạt động trở lại?

Theo BS, hãng bay và chính quyền địa phương sẽ có trách nhiệm như thế nào sau khi đường bay nội địa được hoạt động trở lại để phòng dịch ạ?

BS Trương Hữu Khanh trả lời:

Theo tôi, khi mở lại đường bay nội địa trong “bình thường mới”, hãng máy bay nên có những biện pháp kiểm soát lây lan dịch tương tự thời điểm nước ta chưa bị COVID-19 tấn công.

Người đã được chích ngừa COVID-19 sẽ có khả năng lây lan ít, nếu có bệnh thì triệu chứng sẽ nhẹ. Do đó, nếu tất cả mọi người đều thực hiện tốt phòng ngừa dịch, hạn chế ăn uống trên máy bay thì việc ngừa bệnh cũng sẽ hiệu quả hơn.

Tương tự, chính quyền địa phương cũng nên quản lý tương tự như khi có người dân từ địa phương khác đến. Theo đó, chúng ta cần tìm hiểu những quy định ở địa phương trước khi di chuyển để có phương pháp phòng ngừa dịch phù hợp.

Theo tôi, người đã chích ngừa đủ 2 mũi COVID-19 tương đối an toàn trong cộng đồng, nhưng điều này vẫn không thay thế được 5K.

7. Việc di chuyển giữa các thành phố trong tương lại cần được kiểm soát ra sao?

Thưa BS, trong tương lai việc di chuyển giữa các tỉnh thành phố của người dân có thể được kiểm soát như thế nào ạ?

BS Trương Hữu Khanh trả lời:

Theo tôi, việc di chuyển trong tương lai sẽ là điều tất yếu

Do đó, chúng ta nên tuân thủ đúng theo quy định của địa phương nơi mình đến và đi, đặc biệt là thực hiện tốt khuyến cáo 5K của Bộ Y tế. Bên cạnh đó, chúng ta nên tìm hiểu khu vực đó có nguy cơ gì hay không.

Hiện nay, không có biện pháp nào bằng chích ngừa vắc xin COVID-19. Do đó, người cần phải được tiêm vắc xin càng nhanh càng tốt, càng phủ rộng càng tốt, và càng nhiều người được tiêm 2 mũi càng tốt.