I. Sinh thiết gan là gì?

Gan là một cơ quan quan trọng, giúp tạo ra các protein và enzym chịu trách nhiệm cho các quá trình trao đổi chất thiết yếu, loại bỏ các chất độc hại ra khỏi máu của bạn, giúp chống lại nhiễm trùng và lưu trữ các vitamin, chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.

Các bệnh lý về gan có thể khiến bạn ốm nặng hoặc dẫn đến tử vong. Do đó, cần phải được chuẩn đoán và điều trị sớm để bệnh không diễn tiến nặng hơn. Một trong nhưng phương pháp giáu chẩn đoán đó là sinh thiết.

Sinh thiết gan là một thủ thuật y tế, trong đó một mảnh nhỏ nhu mô gan được lấy ra bằng một kim sinh thiết để bác sĩ giải phẫu bệnh có thể quan sát và phân tích dưới kính hiển vi.

Sinh thiết gan thường được thực hiện để phát hiện sự hiện diện của các tế bào bất thường trong gan, như tế bào ung thư, hoặc để đánh giá các quá trình bệnh như xơ gan.

Bác sĩ sẽ yêu cầu bạn làm xét nghiệm này nếu xét nghiệm máu hoặc xét nghiệm hình ảnh cho thấy có vấn đề với gan của bạn.

Sinh thiết gan giúp các bác sĩ có thể xác định chính xác các bệnh lý về gan

II. Tại sao sinh thiết gan được thực hiện

Bác sĩ có thể yêu cầu sinh thiết để giúp xác định xem gan của bạn có bị nhiễm trùng, bị viêm hoặc ung thư hay không. Ngoài ra, giúp kiểm tra những triệu chứng trong cơ thể như:

• Đau bụng kéo dài
• Xét nghiệm thấy có bất thường ở gan
• Xuất hiện khối u ở hạ sườn phải
• Xét nghiệm sinh thiết gan để kiểm tra xem có phải bị ung thư gan không

Sinh thiết gan thường được thực hiện nếu kết quả xét nghiệm gan khác bình thường nhưng lại có khối u trong gan hoặc người bệnh sốt không rõ nguyên nhân.

Trong khi các xét nghiệm hình ảnh như chụp CT và chụp Xquang có thể giúp phát hiện những vấn đề sức khỏe bất thường và chẩn đoán một số bệnh lý, nhưng chúng không thể phân biệt giữa các tế bào ung thư và không phải ung thư. Nhưng sinh thiết thì lại thực hiện được.

Mặc dù sinh thiết thường liên quan đến ung thư, nhưng không có nghĩa là bạn bị ung thư nếu bác sĩ chỉ định xét nghiệm này. Sinh thiết cũng cho phép bác sĩ xem liệu một tình trạng khác ngoài ung thư có gây ra các triệu chứng của bạn hay không.

Sinh thiết gan có thể được sử dụng để chẩn đoán hoặc theo dõi một số rối loạn gan. Một số tình trạng ảnh hưởng đến gan và có thể yêu cầu sinh thiết bao gồm:

• Bệnh gan do rượu
• Viêm gan tự miễn
• Viêm gan mạn tính (B hoặc C)
• Bệnh huyết sắc tố (quá nhiều sắt trong máu)
• Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (FLD)
• Xơ gan mật nguyên phát (dẫn đến sẹo trên gan)
• Viêm đường mật xơ cứng nguyên phát (ảnh hưởng đến đường mật của gan)
• Bệnh Wilson (một bệnh gan di truyền và thoái hóa do dư thừa đồng trong cơ thể)

Những nguyên nhân có thể cần sinh thiết gan để chẩn đoán bệnh

III. Những rủi ro của sinh thiết gan

Bất kỳ thủ thuật y tế nào liên quan đến việc chọc hút qua da đều có nguy cơ nhiễm trùng và chảy máu. Tuy nhiên, vết rạch để sinh thiết gan nhỏ và sinh thiết bằng kim ít xâm lấn hơn, do đó rủi ro thấp hơn nhiều.

IV. Cần chuẩn bị gì cho sinh thiết gan?

Sinh thiết không cần bệnh nhân chuẩn bị nhiều. Tùy thuộc vào tình trạng của bạn, bác sĩ có thể yêu cầu bạn:

• Khai báo toàn bộ bệnh sử, thuốc đã và đang sử dụng
• Kiểm tra sức khỏe
• Ngừng dùng bất kỳ loại thuốc nào ảnh hưởng đến chảy máu, bao gồm thuốc giảm đau, thuốc chống đông máu và một số chất bổ sung
• Lấy máu để xét nghiệm máu
• Không uống hoặc ăn 8 tiếng trước khi làm thủ thuật
• Sắp xếp người nhà chở bệnh nhân đi

V. Sinh thiết gan được thực hiện như thế nào?

Trước khi sinh thiết, bạn sẽ thay áo choàng bệnh viện. Bác sĩ sẽ cho bạn dùng thuốc an thần qua đường truyền tĩnh mạch (IV) để giúp bạn thoải mái và bớt căng thẳng.

Có 3 loại sinh thiết gan cơ bản:

1. Sinh thiết gan qua da

Sinh thiết qua da hay còn được gọi sinh thiết kim là loại phổ biến nhất của sinh thiết gan. Sinh thiết này bao gồm việc đưa một cây kim mỏng qua bụng và vào gan để lấy mảnh nhỏ nhu mô gan ra ngoài.

2. Sinh thiết gan qua tĩnh mạch cảnh

Sinh thiết gan qua tĩnh mạch cảnh Transjugular Liver Biopsy (TJLB) bao gồm việc rạch một đường nhỏ ở cổ, sau đó một ống mềm mỏng được đưa vào qua tĩnh mạch cổ và vào gan của người bệnh để lấy mẫu mô gan.

3. Nội soi

Sinh thiết bằng nội soi

Kỹ thuật này sử dụng các dụng cụ giống như ống để lấy mẫu qua một vết rạch nhỏ ở bụng.

Trong quá trình thực hiện cần phải gây mê, tuy nhiên việc gây mê cho bạn như thế nào sẽ phụ thuộc vào loại sinh thiết gan mà bác sĩ chỉ định. Sinh thiết qua da sử dụng gây tê tại chỗ, nghĩa là chỉ gây tê vùng bị ảnh hưởng. Còn nội soi thì lại yêu cầu gây mê toàn thân, vì vậy bạn sẽ ngủ sâu, không có cảm giác đau trong suốt quá trình phẫu thuật.

Khi sinh thiết hoàn tất, vết mổ sẽ được đóng lại bằng các mũi khâu và băng bó đúng cách. Bạn thường phải nằm trên giường bệnh trong vài giờ sau khi làm sinh thiết để các bác sĩ theo dõi xem bạn có phản ứng gì không.

Sau khi được về nhà, bạn nên thư giãn, nghỉ ngơi trong 24 giờ tiếp theo. Và có thể trở lại cuộc sống bình thường sau một vài ngày.

VI. Sau khi sinh thiết gan

Sau khi mẫu mô gan được lấy, nó sẽ được gửi đến phòng thí nghiệm để kiểm tra. Quá trình này có thể mất vài ngày đến vài tuần.

Khi có kết quả, bác sĩ sẽ gọi cho bạn hoặc hẹn bạn tái khám để thông báo kết quả. Sau khi được chẩn đoán, bác sĩ sẽ thảo luận với bạn về mọi kế hoạch điều trị được đề xuất hoặc các bước tiếp theo.