1. Mãn kinh là gì, độ tuổi nào mãn kinh?

Nhiều trường hợp thắc mắc với AloBacsi, khi đã lớn tuổi và hết kinh vài tháng, trường hợp này có phải là dấu hiệu báo cơ thể đã mãn kinh?

BS.CK1 Nguyễn Lệ Quyên trả lời: Các chị em phụ nữ trong độ tuổi sinh sản khi càng lớn tuổi sẽ càng có nhiều nỗi lo kèm theo. Trong đó chu kỳ kinh nguyệt là nỗi băn khoăn lớn nhất. Thông thường, độ tuổi từ 45-50 tuổi các chị em sẽ bắt đầu xuất hiện rối loạn kinh nguyệt như kinh nguyệt dày hơn hoặc thưa hơn, thậm chí kinh nguyệt 3-4 tháng mới có một lần nên nghĩ rằng đã mãn kinh.

Tuy nhiên, trong y học định nghĩa, mãn kinh là khi hoàn toàn không có kinh nguyệt trong 12 tháng liên tiếp. Nếu ở giai đoạn rối loạn, 45-50 tuổi, có thể 2-3 tháng kinh nguyệt mới đến một lần, sau đó đều đặn và 2-3 tháng sau lại lặp lại tình trạng này, đây vẫn là giai đoạn tiền mãn kinh, chưa được xem là mãn kinh.

2. Cần làm gì khi bị xuất huyết âm đạo sau mãn kinh?

Nhiều người khá hoang mang khi ra máu âm đạo sau mãn kinh: Làm gì khi có xuất huyết âm đạo sau mãn kinh?

BS.CK1 Nguyễn Lệ Quyên trả lời: Khi các chị em hoàn toàn hết kinh nguyệt liên tiếp trong 12 tháng, nghĩa là đã mãn kinh, bỗng đột ngột thấy ra huyết âm đạo bất thường (ít hoặc nhiều tùy mỗi người) thì đây là dấu hiệu báo động. Ra huyết âm đạo tuổi mãn kinh có thể là triệu chứng cảnh báo bệnh lý ác tính.

Đặc biệt ở chị em phụ nữ lớn tuổi, sau 50, đột nhiên xuất hiện kinh nguyệt dù đã mãn kinh thì cần lưu ý cổ tử cung. Thông thường, trường hợp ung thư cổ tử cung gặp ở những phụ nữ lớn tuổi thì cổ tử cung có thể có nốt trồi, sùi hoặc loét. Ngay vị trí trồi, sùi ở chỗ ung thư dẫn đến chảy máu, ra huyết bất thường.

Cũng có những trường hợp bệnh lý ở nội mạc tử cung, ví dụ như phụ nữ mãn kinh có nội mạc dày hoặc tăng sinh bất thường có thể ác tính cũng làm cho người phụ nữ ra huyết bất thường sau khi mãn kinh.

Điểm lưu ý nữa là, ở phụ nữ mãn kinh niêm mạc âm đạo thường bị ảnh hưởng bởi nội tiết. Giai đoạn này, nội tiết của người phụ nữ sụt giảm rất nhiều. Vì vậy, đa số các chị em sẽ cảm thấy âm đạo khô, rát, teo hơn, dẫn đến tổn thương âm đạo, ra huyết sau khi giao hợp. Đây là tình trạng lành tính cũng rất thường gặp ở chị em phụ nữ tuổi mãn kinh.

3. Nguyên nhân ra máu âm đạo sau mãn kinh?

Ra máu sau mãn kinh là do đâu, cải thiện thế nào?

BS.CK1 Nguyễn Lệ Quyên trả lời: Nếu các chị em sau khi mãn kinh và bị ra máu âm đạo thì việc đầu tiên cần làm đó là đi khám ngay để tìm ra nguyên nhân, nếu là những bệnh lý lành tính ở đường âm đạo hoặc viêm teo nội mạc tử cung sẽ có hướng xử lý phù hợp. Nhưng có những bệnh lý ác tính hoặc tiền ung thư thì cần chẩn đoán nguyên nhân đến từ đâu. Ví dụ ở cổ tử cung nếu chúng ta chẩn đoán sớm thì sẽ điều trị được, nếu bệnh lý ở nội mạc tử cung sẽ có thủ thuật chẩn đoán hiệu quả để có hướng điều trị cho người bệnh.

Vì vậy, khi có dấu hiệu báo động là ra huyết sau khi đã mãn kinh phải được đi khám ngay để được chẩn đoán, điều trị kịp thời. Các chị em tuổi mãn kinh thường e ngại khi đi khám, đặc biệt là ở giai đoạn đang ra huyết. Tuy nhiên, lời khuyên của bác sĩ đó là, khi đã mãn kinh mà bị ra huyết, thì dù đang trong giai đoạn ra huyết cũng cần đi khám ngay, không chần chừ. Trong quá trình thăm khám, nhiều chị em cũng lo sợ đau, nhưng thường ở giai đoạn này các bác sĩ sẽ lựa chọn dụng cụ nhỏ hơn và thao tác nhẹ nhàng để tránh cảm giác đau nhiều hay khó chịu.

Trong trường hợp bác sĩ thăm khám kèm theo các xét nghiệm đầy đủ để tìm nguyên nhân ra huyết sau mãn kinh có thể cần thực hiện một số thủ thuật, ví dụ như nạo sinh thiết buồng tử cung. Bác sĩ sẽ sử dụng ống hút nhỏ để hút hết nội mạc tử cung và gửi đến phòng xét nghiệm kiểm tra xem có tế bào ác tính không. Thủ thuật này nên làm ở những người phụ nữ đã mãn kinh mà có nội mạc tử cung dày và có thể ra huyết âm đạo kèm theo. Sinh thiết buồng tử cung là xét nghiệm chẩn đoán hiệu quả để chẩn đoán bệnh lý ung thư nội mạc tử cung.

Khi thực hiện sinh thiết buồng tử cung, các chị em có thể về trong ngày và thủ thuật cũng không quá đau nhờ bác sĩ thực hiện phương pháp giảm đau hoặc vô cảm kèm theo. Do đó, các chị em cũng không nên quá lo lắng khi được bác sĩ tư vấn nạo sinh thiết buồng tử cung.

4. Ra huyết âm đạo sau mãn kinh, có nguy cơ ung thư?

Sau khi mãn kinh, nếu có ra huyết âm đạo trở lại, nên làm gì, có nguy cơ bị bệnh lý ung thư không?

BS.CK1 Nguyễn Lệ Quyên trả lời: Ra huyết sau khi mãn kinh là một dấu hiệu báo động, các chị em cần phải đi khám ngay vì có nguy cơ là triệu chứng của bệnh lý ung thư ở những cơ quan trong hệ thống sinh dục của người phụ nữ, ví dụ như ung thư âm đạo, ung thư cổ tử cung, ung thư nội mạc tử cung.

Điều quan trọng là đi khám sớm, không chần chừ, việc này sẽ giúp phát hiện sớm, điều trị hiệu quả. Có những mức độ, ví dụ ung thư cổ tử cung, ung thư nội mạc tử cung giai đoạn sớm hoặc giai đoạn tiền ung thư có thể điều trị khỏi hoàn toàn. Nếu bệnh càng tiến triển xa thì việc điều trị càng khó khăn, thậm chí ảnh hưởng tính mạng người phụ nữ.

5. Ra máu sau mãn kinh, làm xét nghiệm gì để phát hiện bệnh?

Khi có ra máu sau mãn kinh, cần được làm những xét nghiệm gì để biết chắc chắn mình có mắc bệnh hay không?

BS.CK1 Nguyễn Lệ Quyên trả lời: Đối với bệnh lý ung thư phụ khoa có nhiều phương pháp xét nghiệm. Điển hình như đối với cổ tử cung có những phương pháp sàng lọc để kiểm tra, phát hiện ung thư cổ tử cung ở giai đoạn sớm.

Trước tiên, khi bác sĩ thăm khám cũng kiểm tra u, sùi vùng âm đạo, âm đạo và sau đó sẽ kết hợp với các xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh. Chẳng hạn, bác sĩ siêu âm sẽ thấy nội mạc tử cung dày hay mỏng, kèm theo kiểm tra các cơ vùng khác trong cơ quan sinh dục. Đây là những phương pháp giúp chẩn đoán sớm bệnh.

6. Lo sợ ra huyết sau mãn kinh, có nên cắt tử cung để triệt để dự phòng bệnh?

Quá lo sợ khi ra huyết sau khi đã mãn kinh, có nên yêu cầu cắt tử cung để điều trị triệt để luôn hay không?

BS.CK1 Nguyễn Lệ Quyên trả lời: Đây là câu hỏi thường gặp bởi các chị em phụ nữ lo sợ phải đối diện với bệnh ung thư. Nhưng chúng ta cần biết rằng, không phải trường hợp nào ra huyết sau mãn kinh cũng là ung thư. Khi có nguy cơ ung thư, chúng ta sẽ làm các xét nghiệm, kiểm tra đầy đủ, phát hiện bệnh lý vị trí nào thì điều trị vị trí đó. Nhiều chị em phụ nữ nghĩ rằng, tử cung chỉ để có kinh nguyệt và có con nên sau khi mãn kinh có thể bỏ đi được, nhưng thực tế tử cung rất quan trọng.

Tử cung chỉ cắt trong những trường hợp mắc bệnh lý (như ung thư cổ tử cung, ung thư niêm mạc tử cung) vì tử cung cũng góp phần vào hệ thống dây chằng ở vùng chậu. Hơn nữa, người phụ nữ khi cắt tử cung không chỉ ảnh hưởng tâm lý rất nhiều mà còn ảnh hưởng một phần đến việc quan hệ tình dục - đây là nhu cầu cần thiết của cả hai vợ chồng. Vì vậy, khi nào có bệnh và cần cắt tử cung thì mới phải thực hiện, không phải cắt dự phòng. Và việc cắt tử cung, các chị em cũng phải chịu một cuộc mổ nội soi hoặc mổ hở. Bất kỳ cuộc mổ nào cũng đều có nguy cơ như ra máu, dị ứng thuốc tê - thuốc mê, và hậu phẫu.

Lời khuyên từ bác sĩ giúp các chị em chăm sóc và phát hiện sớm các bệnh lý tử cung!

BS.CK1 Nguyễn Lệ Quyên trả lời: Đối với chị em đã mãn kinh việc quan tâm đến sức khỏe là rất cần thiết. Một điểm báo động đó là ra huyết âm đạo sau khi mãn kinh, khi đó các chị em cần đi khám sớm. Đồng thời, khi đã mãn kinh thì nên đi khám định kỳ mỗi 6 tháng - 12 tháng một lần để tầm soát bệnh phụ khoa cũng như các vấn đề sức khỏe của mình.