Tay chân miệng là một trong những căn bệnh truyền nhiễm phổ biến mà trẻ hay mắc. Theo báo cáo của Sở Y tế TPHCM, từ đầu năm đến nay, các bệnh viện trên địa bàn tiếp nhận gần 1.800 ca tay chân miệng, riêng từ giữa tháng 3 đến giữa tháng 4 có 508 trường hợp.

BS Huỳnh Lê Mai tại khoa Nhi Phòng khám Daisy cho biết, nguyên tắc chung để phòng ngừa tay chân miệng là cần rửa tay thường xuyên bằng nước và xà phòng trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, trước và sau khi chăm sóc trẻ, trước khi chế biến thức ăn.

Tránh để trẻ ngậm đồ chơi, mút tay, thường xuyên rửa sạch đồ chơi, vật dụng bằng xà phòng diệt khuẩn. Bố mẹ không nên đưa trẻ đang nghi ngờ mắc bệnh đến trường hoặc nơi tập trung đông người vì nguy cơ lây lan bệnh cho các bé khác.

Bác sĩ cũng khuyến cáo một số quan niệm sai lầm sau đây khiến cho bệnh tay chân miệng gia tăng:

Chỉ trẻ nhỏ mới mắc tay chân miệng

Bệnh xảy ra cho mọi lứa tuổi nhưng thường gặp nhất ở trẻ dưới 5 tuổi, nhiều nhất là nhóm dưới 3 tuổi. Sở dĩ trẻ nhỏ dễ mắc bệnh vì ý thức tự vệ sinh chưa có. Tuy vậy, theo báo cáo giám sát dịch bệnh, tỷ lệ mắc bệnh tay chân miệng ở người lớn vẫn chiếm một tỷ lệ nhất định trong số trường hợp mắc, vào khoảng 1%.

Dạy trẻ thói quen rửa tay là biện pháp phòng bệnh đơn giản mà hiệu quả. Ảnh: Alobacsi.

Bệnh chỉ xảy ra vào thời điểm chuyển mùa

Bệnh xảy ra cả năm. Tuy nhiên theo các chuyên gia y tế, hàng năm bệnh này ở miền Nam thường bùng phát vào 2 thời điểm: Từ tháng 4 đến tháng 6 và từ tháng 10 đến tháng 12, nhất là ở những nơi đông dân cư, điều kiện vệ sinh kém.

Bệnh có liên quan đến virus viêm da

Khi mắc bệnh, trẻ thường có những triệu chứng như nổi những nốt hồng ban bóng nước ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, trong miệng, đầu gối, mông, hay nổi rải rác ở những vị trí khác trên cơ thể nên rất dễ nhầm lẫn bệnh tay chân miệng với vài bệnh khác như dị ứng da, nhiễm trùng da… Bệnh không liên quan đến virus gây viêm da. Bệnh do Enterovirus (nhóm virus đường ruột) gây ra, thường gặp nhất là chủng virus Coxsackie A16.

Tỷ lệ biến chứng của bệnh rất cao

Bệnh tay chân miệng có thể gây ra các biến chứng, song độ nguy hiểm thấp. Do đó không nên hốt hoảng khi phát hiện mắc bệnh. Nhiều người khi phát hiện trẻ bệnh thường bọc bé trong chăn kín, bắt ở nhà, không cho tiếp xúc với gió, ánh nắng mặt trời, vô tình làm cho bệnh ngày càng nặng hơn.

Một số người sốt ruột chọc vỡ bóng nước là hoàn toàn không nên. Cũng không nên lơ là khi trẻ bệnh. Cách chăm sóc tốt nhất là giữ cho trẻ sạch sẽ, ăn uống nhẹ và hợp vệ sinh, cho nghỉ học đến khi hết bệnh. Phần lớn trẻ sẽ phục hồi hoàn toàn trong vòng 7-10 ngày.

BS Huỳnh Lê Mai khuyến cáo bệnh tay chân miệng rất phổ biến nhưng nhiều phụ huynh chưa hiểu rõ về đường lây truyền cũng như cách phòng tránh cho trẻ. Ảnh: TT.

Trẻ từng bị bệnh sẽ không mắc lại

Người từng bị bệnh tay chân miệng vẫn có khả năng mắc lại vì có nhiều chủng siêu vi gây ra bệnh này. Thường gặp nhất là chủng virus Coxsackie A16, bên cạnh đó còn có Coxsackie nhóm A khác (A5, A7, A9, A10) hoặc Coxsackie nhóm B (B2, B5 và EV-17).

Không cần đưa trẻ bệnh tay chân miệng đi viện

Phần lớn trường hợp bệnh tay chân miệng không cần vào viện vì triệu chứng nhẹ sẽ hết trong vòng 7-10 ngày không cần điều trị. Trong trường hợp trẻ xuất hiện triệu chứng bệnh tay chân miệng nhưng chưa biết chắc chắn, cha mẹ có thể đưa bé đi khám bác sĩ để được hướng dẫn chăm sóc và điều trị đúng cách. Bên cạnh đó, phụ huynh cần theo dõi bé kỹ lưỡng nhằm phát hiện các triệu chứng nặng như co giật, đi loạng choạng, nôn ói liên tục, sốt cao khó hạ, phải đưa trẻ vào bệnh viện ngay.

Nhiễm virus bệnh tay chân miệng là sẽ phát bệnh

Mọi người đều có thể nhiễm virus nhưng không phải tất cả người nhiễm đều biểu hiện bệnh. Trẻ nhũ nhi, trẻ em và thiếu niên dễ bị nhiễm bệnh khi cơ thể chưa có kháng thể chống lại bệnh này.

Bóng nước do bệnh tay chân miệng gây đau nhức

Bóng nước của bệnh thủy đậu thường gây ngứa và đau khi ấn lên vùng da có bóng nước, còn bóng nước của bệnh tay chân miệng không gây ngứa và ấn không đau. Khi bóng nước khô sẽ để lại vết thâm da, không loét, không bao giờ có sẹo.

Trẻ quấy khóc hay khó chịu khi mắc bệnh tay chân miệng thường là do các triệu chứng khác như sốt, nhức đầu, ói mửa, đau họng, tiêu chảy. Do đó người nhà không nên tự ý bôi các thuốc ngoài da để bác sĩ thăm khám dễ phân biệt bệnh tay chân miệng với các bệnh da liễu khác.

Chủ quan trong việc giữ vệ sinh

Hiện bệnh tay chân miệng chưa có văcxin phòng ngừa và thuốc đặc trị. Bệnh chủ yếu lây qua tiếp xúc với dịch tiết từ mũi, hầu, họng, nước bọt, dịch tiết từ các mụn bóng nước, phân nhiễm virus. Trẻ nhỏ hay cho tay, đồ chơi vào miệng nên virus (nếu vương trên đồ chơi) có thể theo đường miệng vào cơ thể.

"Biện pháp phòng bệnh quan trọng nhất là vệ sinh cá nhân, đồng thời hạn chế cho trẻ đến nơi đông người, tránh tiếp xúc với người bệnh khác", BS Lê Mai khuyên.