Tôi lỡ quan hệ tình dục với tiếp viên nhà nghỉ, có dùng bao cao su nhưng bao cao su bị tuột hay rách… nên rất lo sợ bị nhiễm HIV. Vậy việc đầu tiên cần làm sau khi có hành vi nguy cơ là gì, thưa bác sĩ?

Nhiều bạn đọc của AloBacsi

Trả lời

Bạn hãy đến các phòng tư vấn xét nghiệm tự nguyện tại Trung tâm tham vấn hỗ trợ cộng đồng quận huyện (thuộc trung tâm y tế dự phòng quận) để được tư vấn về dự phòng và thực hiện xét nghiệm chẩn đoán HIV. Hoặc bạn tìm đến trung tâm sức khỏe sinh sản (cho cả nam và nữ).

TS.BS Lê Tuyết Hoa

Bác sĩ ơi,

Em được biết HIV có thể lây truyền từ người này sang người khác qua các dụng cụ xuyên chích qua da như dùng chung bơm kim tiêm nhất là với người tiêm chích ma túy, dùng chung các loại kim xăm trổ, kim châm cứu, các dụng cụ xăm lông mi, xăm mày; dùng chung hoặc chưa được tiệt trùng đúng cách... Vậy nếu dùng chung bấm móng tay, đi làm móng ở tiệm… thì có nguy cơ lây HIV không, thưa BS?

Quỳnh Hoa - Bình Dương

Trả lời 

Nhiễm qua đường máu, giao hợp và sanh nở là con đường lây nhiễm chính của HIV. Giả định bạn dùng chung bấm móng tay với người có H khi đi làm móng thì không có gì quan ngại nếu đồ bấm móng tay không dính máu của người có H (do làm móng của họ nhưng không gây thương tích làm chảy máu cho họ).

Ngược lại, nếu dụng cụ làm móng gây thương tích cho người có H, sau đó dùng cho bạn cũng đồng thời gây chảy máu ở các khóe móng của bạn thì nguy cơ lây nhiễm trong trường hợp này là có nhưng rất thấp.

TS.BS Lê Tuyết Hoa

Bác sĩ ơi,

Chắc là em bị nhiễm HIV rồi do trước đây em chơi bời quá. Bây giờ tiền bạc không còn mà sức khỏe sa sút quá, trước đây em 48kg giờ còn có 36kg, ốm nhom à, lại còn ho lao nữa, vậy là khả năng em bị HIV rất cao phải không BS?

Nhưng em chưa dám đi xét nghiệm, em không có đủ can đảm, nhưng chắc cuối cùng em cũng phải đi thôi. Bác sĩ ơi, nếu em bị HIV thật thì chi phí điều trị thế nào? Em nghe nói có thuốc ARV gì đó nhưng chỉ miễn phí dành cho bà bầu thôi phải không bác sĩ?

Thùy Linh - Q.8, TPHCM

Trả lời

Thùy Linh thân mến,

Muốn biết mình có thật sự nhiễm HIV hay không thì chỉ có xét nghiệm máu mới biết thôi em ạ!

AloBacsi không rõ em bị bệnh lao hiện đã điều trị ở đâu chưa? Theo chúng tôi được biết, hiện nay tại TPHCM, tất cả bệnh nhân đăng ký điều trị Lao tại Tổ chống lao của các quận huyện trong thành phố đều được tham vấn xét nghiệm tự nguyện tìm HIV theo Dự án CDC (Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh tật của Hoa Kỳ) và xét nghiệm máu ngay tại chỗ. Các tham vấn viên ở đây sẽ tư vấn cho bệnh nhân trước và sau xét nghiệm.

Trong trường hợp nhiễm HIV, bệnh nhân sẽ được Tổ chống lao quận/ huyện giới thiệu đến một điểm điều trị ngoại trú gần nhất hay bất kỳ nơi nào theo yêu cầu của mình. Tại đó, bệnh nhân sẽ được cấp thuốc và theo dõi điều trị miễn phí HIV.

Em đang bị lao, kèm sụt ký nhiều và đã có thời gian thực hiện những hành vi nguy cơ, thì tốt nhất em nên đăng ký điều trị tại các nơi này để được tư vấn rõ hơn, em nhé!

BS.CK1 Nguyễn Minh Thu 

Em đang đứng trước vấn đề rất nan giải, nhờ AloBacsi giúp đỡ!

Vợ chồng em lấy nhau được gần 3 năm. 2 năm đầu vì công việc làm ăn, anh ấy phải lên thành phố. Trong thời gian đó do không kiềm chế được nên có quan hệ với gái mại dâm và đã nhiễm HIV. Ông bà nội không biết việc này, cứ hối thúc chúng em sinh cháu để nối dõi tông đường, bởi vì ông anh chồng em sinh đến 3 cô con gái.

Làm sao để em có thai mà không bị lây HIV, và làm sao để con em an toàn thưa bác sĩ? Mong bác sĩ cho em lời khuyên!

Nguyễn Thị Hạnh - Thanh Hóa

Để em có thai mà không nhiễm HIV, để con em không nhiễm là điều mà y tế mong muốn. Nhưng để đảm bảo 100% an toàn thì đòi hỏi nhiều phương cách kết hợp, tư vấn, và theo dõi chặt chẽ. Em hãy đến các trung tâm sức khỏe sinh sản quận/thành phố (tỉnh) sẽ tư vấn, giúp đỡ và theo dõi em chặt chẽ và cụ thể hơn.

TS.BS Lê Tuyết Hoa

Thưa bác sĩ,

Trước giờ em chưa làm gì sai cả, nhưng hôm bữa em có đi nhậu cùng đám bạn rồi đi massage, em đã quan hệ với gái mại dâm. Em có mang bao cao su khi quan hệ nhưng chưa xuất tinh. Nghe mấy thằng bạn nói có khi mấy đứa đó dùng kim chích BCS, vậy khi em chưa xuất tinh thì khả năng lây nhiễm HIV cao không bác sĩ?

Em đến BV Nhiệt Đới thì bác sĩ cho uống Lamzidivir 2 viên 1 ngày vào 9h sáng và 21h , sau 32h kể từ lúc quan hệ. Nếu trong quá trình uống thuốc mà em bị ói thì sao, có nên uống lại không, hay cứ uống đúng giờ? Nếu em điều trị phơi nhiễm tốt thì khả năng âm tính cao không?

Em hoang mang lắm, những chuyện này chuyên gia nói em mới tin được chứ không dám nghe bạn bè. Kính mong bác sĩ hướng dẫn em! (Tiến Thành - TPHCM)

Trả lời 

Tiến Thành thân mến,

Nếu em đi “ăn bánh trả tiền” mà có mang theo “áo giáp” (chất lượng tốt và sử dụng đúng cách), để mặc cho “chú nhóc”, bất kể là em có xuất tinh hay chưa thì em cũng đã thực hiện an toàn tình dục rồi, khả năng lây nhiễm HIV sẽ không cao, em đừng quá lo lắng.

Tuy nhiên, vì thấy em chưa tin tưởng lắm về chất lượng của cái “áo giáp” ấy và nghi ngờ đã bị kim chích nên BS đã cho em uống thuốc Lamzidivir (Lamivudine 150g, zidovudine 300g). Thuốc có hiệu quả khi uống càng sớm càng tốt, và nên sử dụng trước 72 giờ sau “giao ban”.

Thuốc có thể gây một số tác dụng phụ trong đó có nôn ói, tiêu chảy, nên trong quá trình điều trị, nếu sau uống mà em nôn ói ra thuốc thì em phải uống lập lại liều vừa ói. Nếu bị sốt hay tiêu chảy, em cần đi khám để BS xem xét nguyên nhân, sốt, tiêu chảy do thuốc ARV hay do nguyên nhân khác để chọn lựa thuốc điều trị thích hợp.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh tật của Hoa Kỳ (CDC) phác đồ thuốc HIV 28 ngày (điều trị phơi nhiễm) cho những người tin là mình đã tiếp xúc với virus, có hiệu quả ngăn ngừa virus gần 100% nếu bệnh nhân điều trị trong vòng 24 giờ sau phơi nhiễm, giảm còn 52% nếu áp dụng điều trị trong 72 giờ; và không khuyến cáo dùng nếu quá 72 giờ sau phơi nhiễm.

Các thuốc ARV này có tác dụng làm chậm sự nhân lên của HIV trong cơ thể, do đó tăng khả năng miễn dịch và ít mắc các nhiễm trùng cơ hội chứ không có tác dụng tiêu diệt được virus.

Căn cứ vào thời gian bán hủy của thuốc ARV trong cơ thể mà các nhà sản xuất khuyến cáo: khoảng cách giữa mỗi lần uống thuốc là 12 giờ vì khi đó nồng độ thuốc trong cơ thể là vừa đủ tác dụng đối với virus HIV.

Nếu quá 12 giờ mà bạn chưa uống thuốc thì khi đó nồng độ thuốc trong cơ thể sẽ không đủ để ngăn chặn sự phát triển của virus HIV, do đó sẽ làm giảm hiệu quả dự phòng của thuốc ARV. Vì vậy bạn cần chú ý sử dụng thuốc đúng giờ, bạn nhé.

Chúc sức khỏe bạn!

BS.CK1 Nguyễn Minh Thu

Bác sĩ ơi!

Hôm trước em có đi chơi với đám bạn, trong lúc hơi say say có đi vào nhà nghỉ quan hệ với gái ở đó. Đoạn cuối tự dưng bị tuột BCS nhưng sau đó em đi rửa ngay. Nhưng tay em lúc đầu có đụng dịch của cô gái đó, nếu cô đó có HIV thì trong dịch nhờn cũng có phải không BS?

Bác sĩ ơi giờ em phải làm sao? Chờ 6 tháng nữa đi xét nghiệm phải không bác sĩ? Nếu trong 3 tháng mà cơ thể em bình thường không có dấu hiệu gì thì em có cần đi xét nghiệm không ạ?

Trong thời gian chờ đợi, em có cần đi gặp bác sĩ nào đó để uống thuốc gì không? Em thề với cuộc đời là em không bao giờ làm trò này nữa, em lo quá. Mong bác sĩ hướng dẫn em.

(Q. Đại - fanta…@gmail.com)

 Trả lời 

Em cũng biết HIV chỉ lây khi có đủ hai điều kiện:

1. Tiếp xúc trực tiếp với máu, dịch ở bộ phận sinh dục của người nhiễm HIV

2. Có vết trầy xước, vết thương hở, vết xâm kim... để máu hoặc dịch sinh dục xâm nhập

Trường hợp của em “áo giáp” của em bị tuột khi cuộc “giao ban  chưa kết thúc, thì chắc chắn là “chú nhóc” của em đã tiếp xúc trực tiếp với “cô bé” của đối tác rồi. Ở phụ nữ, HIV có nhiều trong các dịch tiết âm đạo.

Đối tác của em có nhiễm HIV hay không thì em cũng không biết rõ. Mặc dù em đã rửa tay ngay nhưng không thể ngăn được HIV nếu như “chú nhóc” của em hay tay của em có xây sát nhẹ!

Ở thời kỳ cửa sổ thì HIV đã xâm nhập nhưng kháng thể chống HIV chưa được sinh ra hoặc số lượng c̣òn quá ít nên xét nghiệm chưa phát hiện được, nên sau 3 tháng, mặc dù thấy cơ thể bình thường, nhưng em cũng vẫn phải xét nghiệm kiểm tra, em ạ!

Trong tình huống này, em nên nhanh chóng em nên đến Khoa tham vấn Sức khỏe Cộng đồng của các quận huyện để được hướng dẫn điều trị phơi nhiễm 1 tháng,  nên bắt đầu điều trị sớm: trước 72 giờ sau quan hệ và theo dõi xét nghiệm máu từ 3 - 6 tháng (có tài liệu nói đến 9 tháng).

BS.CK1 Nguyễn Minh Thu