Mắt lồi, dễ tăng cân khi mắc Basedow, nguyên nhân vì sao?

Câu hỏi

Chào bác sĩ, Em bị basedow lâu rồi. Mắt em cũng có hiện tượng bị lồi ra nữa. Em cũng từng điều trị bằng thuốc ở những bệnh viện khác nhau nhưng lại không kiên trì đến cùng vì em thấy quá lâu và thật sự không thể khỏi được. Tuyến giáp của em có to hơn nhưng lại không hề vướng hay mắc gì cả. Em thấy sức khoẻ của em cũng giảm hơn rất nhiều, đặc biệt là mắt của em bị lồi. Em có thắc mắc là tại sao em bị bệnh như vậy mà em vẫn béo, không hề bị sút cân hay gầy đi mà lại rất dễ tăng cân ạ?

Trả lời

BS.CK1 Cao Thị Lan Hương

Bác sĩ - Bệnh viện Trưng Vương

Ảnh minh họa - Nguồn Internet

Chào em,

Thứ nhất, về bệnh Basedow. Basedow là bệnh lý tự miễn, khi cơ thể tự tạo ra chất ảnh hưởng lên tuyến giáp. Điều trị đầu tay đối với bệnh Basedow là điều trị thuốc để ức chế tổng hợp hormone giáp. Tuy nhiên, thuốc uống chỉ ức chế quá trình tổng hợp hormone giáp, không đánh vào cơ chế tự miễn của cơ thể, do đó điều trị thuốc kháng giáp tổng hợp trong bệnh lý Basedow có tỉ lệ thoái lui bệnh tối đa có thể đạt 40-50% sau 18-24 tháng, nhưng tỉ lệ này rất thay đổi; bướu giáp nhỏ, cường giáp nhẹ và tuân thủ điều trị thì tỉ lệ thành công cao hơn nhưng tỉ lệ tái phát cũng khá cao.

Điều trị phẫu thuật hay xạ trị bằng iod đồng vị phóng xạ là phương pháp được chọn lựa khi thất bại với điều trị bằng thuốc, hoặc cũng có thể sử dụng ngay từ ban đầu, thường đạt bình giáp sau lần đầu điều trị, tuy nhiên, 2 phương pháp này cũng có tỉ lệ tai biến riêng của nó. Do đó, có thể nói rằng thuốc kháng giáp tổng hợp, phẫu thuật và xạ trị không có giải pháp nào là tối ưu 100%, khả năng tái phát và tai biến tùy loại, tùy mỗi bệnh nhân.

Phẫu thuật có thể mổ hở hay mổ nội soi đều được, nhưng ngày nay thường là phẫu thuật nội soi để sẹo đẹp, ít chảy máu, thời gian nằm viện ngắn, tuy nhiên chỉ khi bướu giáp đơn giản, còn bướu giáp phức tạp thì phải phẫu thuật mổ hở sẽ an toàn hơn.

Việc chọn lựa dùng thuốc hay phẫu thuật tùy vào đánh giá của bác sĩ, và lựa chọn của bệnh nhân (không muốn dùng thuốc kéo dài, sợ khả năng tái phát cao như trong trường hợp của em), điều này em có thể trao đổi với bác sĩ điều trị chính cho em. Nhưng để giảm thiểu các tai biến có thể xảy ra, em cần phải uống thuốc để ổn định tuyến giáp thì mới phẫu thuật an toàn được, và quá trình này cần vài tháng chứ không ngày 1 ngày 2 được, em nhé.

Thứ hai, lồi mắt là một trong những đặc điểm của bệnh Basedow. Cơ chế gây lồi mắt trong bệnh Basedow là do tổn thương thâm nhiễm liên quan đến các thành phần hốc mắt, tổn thương cơ vận nhãn và tổ chức sau hốc mắt, thường phối hợp gia tăng nồng độ kháng thể kháng thụ thể TSH (kích thích).

Sụt cân cũng là triệu chứng có thể gặp trong bệnh Basedow nhưng không phải ai mắc bệnh Basedow cũng sẽ sụt cân, thiếu cân, mà ngược lại, có nhiều bệnh nhân vẫn thừa cân, đó là do yếu tố cơ địa và chế độ ăn uống sinh hoạt của từng bệnh nhân khác nhau.

Nếu em thấy cơ thể mình mệt hơn, mắt lồi hơn thì chắc chắn nhất là làm xét nghiệm hormone tuyến giáp là trung thực nhất, đồng thời khám chuyên khoa Mắt để xem bệnh Basedow có thật sự trở nặng hay không, có cần phẫu thuật hay không, em nhé.

Thân mến.

Câu tư vấn trước: Có nên phẫu thuật bướu cổ không bác sĩ?

Mời tham khảo thêm:

>> Mắt lồi do mắc Basedow có khắc phục được không?

>> Lồi mắt do Basedow, chữa trị bằng cách nào?

Trong bệnh Basedow lồi mắt là dấu hiệu hay gặp nhất. Theo những công trình nghiên cứu mới nhất, dấu hiệu này gặp được trong 40 - 45% các trường hợp. Chính vì vậy người ta còn gọi bệnh Basedow với một cái tên khác là bệnh bướu cổ lồi mắt.

Một số trường hợp chứng lồi mắt có thể thay đổi cùng với tiến triển của bệnh sau khi điều trị. Khoảng 30% số bệnh nhân sẽ hết lồi mắt sau khi phẫu thuật, thường là những bệnh nhân lồi mắt ở mức độ nhẹ và vừa.

Có 3 phương pháp điều trị chứng lồi mắt do Basedow gồm: sử dụng thuốc corticoides liều cao, xạ trị và phẫu thuật.

Với những bệnh nhân lồi mắt độ 1, thường không cần phải điều trị.

Những bệnh nhân lồi mắt độ 2, việc điều trị bao gồm:

- Đeo kính sẫm màu.

- Nhỏ hoặc tra các loại pomade nước mắt nhân tạo để tránh biến chứng khô giác mạc.

Nhỏ một loại thuốc nước đặc biệt để làm giảm mức độ cường cơ vận nhãn. Thuốc này được cho theo chỉ định của bác sĩ nhãn khoa.

Những bệnh nhân lồi mắt từ độ 3 trở lên, việc điều trị phức tạp hơn nhiều và không phải lúc nào cũng có hiệu quả:
- Thuốc corticoides liều cao như Prednisone 100mg một ngày (20 viên) từ 5 - 7 tuần. Tuy nhiên, cần chú ý khả năng dung nạp kém với corticoides ở người Việt Nam so với bệnh nhân phương Tây. Biến chứng hay gặp nhất của việc sử dụng thuốc là viêm loét dạ dày có thể gây xuất huyết tiêu hóa và phù do giữ nước.

- Xạ trị: dùng máy tạo chất phóng xạ chiếu vào vùng hốc mắt: tuy nhiên phương pháp này chỉ có hiệu quả điều trị lồi mắt trong giai đoạn sớm và không có tác dụng trong giai đoạn sẹo đã hình thành phía sau hốc mắt.

- Điều trị bằng phẫu thuật: được sử dụng cho những trường hợp thất bại với điều trị bằng corticoides và xạ trị, bao gồm:

Khâu cò mí mắt: nhằm làm giảm độ hở của mi mắt.

Phẫu thuật chỉnh hình làm giảm độ co rút của cơ vận nhãn.

Phẫu thuật làm giải áp hốc mắt trong những trường hợp lồi mắt ác tính có tổn thương thần kinh thị gây giảm và mất thị lực hoặc do yêu cầu thẩm mỹ của bệnh nhân.

Phẫu thuật tạo hình sau giải áp hốc mắt.

Tất cả những phẫu thuật này được thực hiện bởi các bác sĩ nhãn khoa và tạo hình.