1. Tiền liệt tuyến là gì?

Tiền liệt tuyến là một tuyến sinh dục nam, nằm ở vùng cửa ngõ ra của bàng quang và bao quanh niệu đạo. Kích thước của tiền liệt tuyến rất nhỏ, chỉ bằng một hạt đậu, trọng lượng trung bình khoảng 15 - 20g và ở người trưởng thành bình thường thì trọng lượng khoảng 20g.

2. Tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt là gì?

Tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt (còn được gọi là u xơ tuyến tiền liệt hay phì đại tuyến tiền liệt) là một hiện tượng tăng sinh không ác tính của tuyến tiền liệt.

Tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt không gây tử vong nhưng có thể làm giảm chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Đồng thời, về lâu dài, bệnh nhân có thể bị suy thận mạn.

Người ta thấy rằng tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt có liên quan đến yếu tố tuổi tác. Trong một số nghiên cứu cho thấy, nam giới ở độ tuổi từ 40 - 50 tuổi có tỷ lệ mắc bệnh lý này khoảng 50% và sau đó cứ mỗi thập niên thì tỷ lệ này tăng lên khoảng 10%. Đặc biệt, nam giới trong độ tuổi từ 80 - 90 tuổi có tỷ lệ tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt trên 90%.

3. Triệu chứng gây ra tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt?

Khi bị tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt, những bệnh nhân lớn tuổi sẽ gặp một số phiền phức trong lúc đi tiểu và họ có thể cảm nhận rõ ràng những triệu chứng của bệnh lý này gây nên, bao gồm:

• Cảm giác đi tiểu lắt nhắt.
• Tiểu nhiều lần trong ngày.
• Tiểu đêm.
• Trong mỗi lần đi vệ sinh, đôi khi phải là rặn mới có thể tiểu được.
• Sau khi tiểu, bệnh nhân có cảm giác là vẫn còn mắc tiểu, được gọi là hiện tượng mót tiểu.
• Trường hợp nặng nề là bệnh nhân bị bí tiểu hoàn toàn.

Để chẩn đoán được bệnh lý này, người ta sẽ phối hợp bằng nhiều phương pháp như:

• Khám lâm sàng: Các bác sĩ sẽ khám lâm sàng để đánh giá tình trạng diễn tiến của bệnh nhân, ước lượng trọng lượng của tiền liệt tuyến, cũng như xác định xem bệnh nhân có khối choán chỗ nào ở tiền liệt tuyến không.
• Sử dụng những phương tiện chẩn đoán hình ảnh: Sau khi khám lâm sàng, bác sĩ sẽ tiến hành siêu âm bụng, siêu âm qua ngã trực tràng hoặc chụp cộng hưởng từ vùng chậu để đánh giá tiền liệt tuyến về cấu trúc, hình thái hay khối choán chỗ ở trong tiền liệt tuyến.
• Phối hợp với một số phương pháp phân loại chức năng: đo tốc độ lưu lượng dòng tiểu (đặc biệt là đo được tốc độ tối đa dòng nước tiểu), đo áp lực ở bàng quang, niệu đạo, thực hiện những cái xét nghiệm chỉ điểm đánh giá về ung thư tuyền liệt tuyến như xét nghiệm PSA.
• Sinh thiết: Nếu thông qua những thăm khám lâm sàng và kết quả xét nghiệm của các phương tiện chẩn đoán, bác sĩ sẽ đưa chỉ định là có nên sinh thiết tiền liệt tuyến hay không để loại trừ bệnh lý tiền liệt tuyến.

>>> 4 triệu chứng nhận diện ung thư tuyến tiền liệt và độ tuổi nên tầm soát

4. Có phải ai mắc tăng sinh lành tính tiền liệt tuyến cũng cần điều trị?

Không phải trường hợp tăng sinh lành tính tiền liệt tuyến nào cũng bắt buộc phải điều trị mà chỉ áp dụng cho một số đối tượng.

Theo đó, người ta áp dụng điều trị cho những đối tượng được đánh giá thông qua khám lâm sàng, bằng những bảng điểm, bản kiểm, cũng như những con số về xét nghiệm các phương tiện chẩn đoán hình ảnh.

5. Những phương pháp điều trị tăng sinh lành tính tiền liệt tuyến

Hiện tại, trên thế giới, cũng như tại Việt Nam, có rất nhiều phương pháp điều trị tăng sinh lành tính tiền liệt tuyến, có thể kể đến như:

• Phương pháp điều trị nội khoa bằng thuốc.
• Trong trường hợp bệnh nhân điều trị nội khoa bằng thuốc không đáp ứng được hoặc bệnh nhân gặp những tác dụng phụ khi điều trị bằng thuốc thì các bác sĩ sẽ xem xét tiến hành phương pháp điều trị bằng ngoại khoa. Theo đó, có rất nhiều phương pháp điều trị ngoại khoa như: phẫu thuật tiền liệt tuyến thông qua đường niệu đạo hoặc điều trị bảo tồn bằng can thiệp nội mạch (tức gây thuyên tắc động mạch tiền liệt tuyến thông qua hệ thống chụp mạch máu số hóa xóa nền DSA). Hiện nay, phương pháp được ưu tiên chọn lựa hàng đầu là phương pháp điều trị can thiệp nội mạch.

6. Ưu điểm của phương pháp điều trị can thiệp nội mạch

Phương pháp này được điều trị bởi bác sĩ can thiệp nội mạch. Theo đó, bác sĩ sẽ dùng vi ống thông rất nhỏ để chọt vào trong mạch máu nuôi tiền liệt tuyến và chụp hình cảnh quan để ghi nhận cấu trúc mạch máu, bản đồ mạch máu của tiền liệt tuyến. Sau đó, bác sĩ sẽ dùng những hạt vi cầu để tiến hành tắc hết động mạch nuôi tiền liệt tuyến. Lúc này, tiền liệt tuyến không được nuôi dưỡng nên sẽ teo nhỏ dần, giúp cải thiện triệu chứng cho bệnh nhân.

Đây là một phương pháp xâm lấn tối thiểu cho nên có rất nhiều ưu điểm, có thể kể đến như:

• Bệnh nhân cảm thấy rất nhẹ nhàng, không đau, không cần phải gây mê mà chỉ cần gây tê tại chỗ.
• Thời gian nằm viện rất ngắn, sau can thiệp khoảng một ngày bệnh nhân có thể xuất viện về nhà và có thể sinh hoạt trở lại bình thường.
• Chi phí tương đối thấp.

Theo các nghiên cứu trên thế giới cho thấy, giá trị cải thiện triệu chứng lâm sàng giữa 2 kỹ thuật can thiệp nội mạch và phẫu thuật tiền liệt tuyến qua đường niệu đạo là tương đương với nhau. Tuy nhiên, trong phẫu thuật sẽ có một số biến cố, người ta gọi là những tác dụng ngoại ý, chẳng hạn như:

• Bệnh nhân có thể bị rối loạn cương.
• Bệnh nhân có thể gặp hiện tượng xuất tinh ngược dòng, tức không xuất tinh ra ngoài mà đi ngược vào trong bàng quang.
• Một số trường hợp bệnh nhân có các biến chứng như: chảy máu hoặc tiểu không tự chủ.

Đồng thời, người ta cũng thấy rằng, phương pháp phẫu thuật tiền liệt tuyến qua đường niệu đạo, bệnh nhân có thể phải thực lại lần thứ 2 trong vòng 10 năm, với tỷ lệ khoảng 10%.

Tại Việt Nam, kỹ thuật gây thuyên tắc động mạch tiền liệt tuyến để điều trị tăng sinh lành tính tiền liệt được áp dụng từ Bắc chí Nam, và được triển khai lần đầu tiên ở miền Bắc, từ năm 2014 đến nay. Tại miền Nam, đặc biệt ở TPHCM, kỹ thuật này được áp dụng tại Bệnh viện 115 khoảng 4 năm nay. Theo kinh nghiệm cũng như những quan sát của BS, đa số những bệnh nhân áp dụng kỹ thuật này đều rất hài lòng và cảm thấy hiệu quả điều trị đạt như mong muốn sau tối đa 3 ngày điều trị.