Sự việc hơn 14.000 điện thoại tại Việt Nam bị công ty công nghệ Việt Hồng cài phần mềm nghe lén vừa bị phát hiện đã gây xôn xao cho dư luận. Phần mềm này dường như đã trở nên quá phổ biến, không chỉ xuất hiện trong phim, dành cho các cơ quan tình báo hay các băng nhóm tội phạm mà hiện nay còn “mở rộng phạm vi”, phục vụ cả những cặp vợ chồng nghi kỵ nhau, các bậc cha mẹ muốn kiểm soát con cái hay thậm chí cả những ông chủ doanh nghiệp muốn giám sát nhân viên của mình.

Điện thoại thông minh càng có nguy cơ bị cài phần mềm nghe lén cao

Các phần mềm nghe lén được giới thiệu và rao bán tràn lan trên mạng. Chỉ cần tìm kiếm từ khóa tiếng Việt "phần mềm nghe lén điện thoại" thì Google sẽ lập tức trả về khoảng nửa triệu kết quả tìm kiếm, trong đó giới thiệu nhiều địa chỉ cung cấp các loại phần mềm này cùng với cả những video chỉ dẫn cách cài đặt lên điện thoại.

Phần mềm nghe lén được rao bán tràn lan trên mạng

Phần mềm nghe lén có thể âm thầm thu thập nhiều thông tin từ các điện thoại bị cài đặt như tin nhắn, danh bạ, ghi âm cuộc gọi, định vị điện thoại, quay phim, chụp ảnh, bật tắt 3G/GPRS và điều khiển từ xa thông qua các lệnh gửi bằng tin nhắn SMS. Thông thường, những điện thoại chạy hệ điều hành Android dễ bị nghe lén hơn các dòng điện thoại khác.

Phần mềm nghe lén thường chạy ngầm trong hệ điều hành của chiếc điện thoại nên thường xuất hiện những biểu hiện bất thường sau đây:

Có rất nhiều dấu hiệu dễ nhận biết khi điện thoại bị nghe lén

Pin hao nhanh: Phần mềm hoạt động liên tục ngay cả lúc điện thoại của bạn nghỉ ngơi, vì thế, thực sự máy vẫn hoạt động và ngốn đi lượng pin đáng kể.

Dung lượng dữ liệu hoặc cước 3G tăng đột biến: Phần mềm nghe lén đều đặn gửi dữ liệu (danh bạ, tin nhắn, cuộc gọi ghi âm, vị trí…) từ điện thoại bị kiểm soát đến các máy chủ qua mạng, do đó lưu lượng sử dụng dữ liệu 3G có thể sẽ tăng mạnh.

Điện thoại đột nhiên chậm đi: Do phần mềm nghe lén chiếm một khoảng không gian lớn trong bộ nhớ điện thoại, đồng thời quá tình thu nạp thông tin liên tục diễn ra khiến các hoạt động khác bạn thực hiện trên điện thoại cũng bị ảnh hưởng, mà dễ nhận thấy nhất là chậm đi.

Ngoài ra, còn một số dấu hiệu khác để phát hiện điện thoại bị cài phần mềm nghe lén là: tự động kết nối mạng, có tiếng nền lạ khi gọi điện, nhận được tin nhắn lạ...

Phải cẩn thận trước tất cả những phần mềm lạ, mã độc và tin nhắn rác

Cách gỡ bỏ phần mềm nghe lén:

Nếu nghi ngờ điện thoại của mình bị cài phần mềm nghe lén, bạn có thể khôi phục cài đặt gốc (Factory Reset) để xóa hoàn toàn bất kỳ phần mềm nghe lén nào có trên điện thoại. Việc thực hiện cũng khá đơn giản.

Với điện thoại Android nói chung, bạn cần vào mục “Thiết lập” (Settings), chọn "Sao lưu và đặt lại" rồi chọn tiếp "Khôi phục cài đặt gốc”. Lưu ý trước khi thực hiện việc này thì cần sao lưu lại dữ liệu sẵn có trên điện thoại. Ngoài ra, để tránh bị cài đặt phần mềm nghe lén thì bạn cũng nên cài mật khẩu cho điện thoại của mình.