I. Cholesterol là gì?

Cholesterol là một chất béo được cơ thể sử dụng để nuôi dưỡng các tế bào khỏe mạnh. Hầu hết cholesterol trong cơ thể con người được tạo ra bởi gan, phần còn lại đến từ các thực phẩm nạp vào. Ăn quá nhiều chất béo bão hòa (chất béo cứng như bơ và mỡ lợn) có thể làm tăng lượng cholesterol trong cơ thể. Vì vậy tốt nhất nên ăn một lượng nhỏ chất béo không bão hòa như dầu ô liu, dầu lạc, quả bơ, các loại hạt, các loại đậu, mỡ cá, hải sản...

Cholesterol được vận chuyển trong máu bởi các protein được gọi là lipoprotein. Có hai loại lipoprotein:

• Lipoprotein mật độ thấp (LDL) mang cholesterol từ gan đến các tế bào cần thiết. LDL thường được gọi là cholesterol “xấu” vì nếu có quá nhiều, LDL có thể tích tụ trong thành động mạch.
• Lipoprotein mật độ cao (HDL) được gọi là cholesterol “tốt” vì nó mang cholesterol xấu ra khỏi tế bào và trở lại gan - nơi nó bị phân hủy hoặc thải ra khỏi cơ thể.

Nếu một người có lượng cholesterol rất cao trong máu sẽ có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của họ.

Cholesterol máu tăng cao sẽ tăng nguy cơ đột quỵ và bệnh tim mạch

II. Tại sao cholesterol cao lại làm tăng nguy cơ đột quỵ?

Động mạch là các mạch máu cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho cơ thể. Ở điều kiện bình thường, động mạch rất mềm và đàn hồi. Quá nhiều cholesterol trong máu có thể khiến chất béo tích tụ trong động mạch, hình thành các mảng xơ vữa bám vào lòng các động mạch, làm động mạch bị thu hẹp, cứng lại, máu khó lưu thông hơn.

Các mảng xơ vữa này khi bị vỡ ra sẽ tạo thành các cục máu đông làm tắc nghẽn các mạch máu. Từ đó dẫn đến thiếu máu nuôi tim, não, phổi, thận, tay, chân… gây các biến chứng nặng, thậm chí tử vong, trong đó có đột quỵ nhồi máu não - chiếm 80% tổng số các ca đột quỵ.

III. Làm thế nào để biết cholesterol cao?

Cholesterol cao không có triệu chứng đáng chú ý, vì vậy người bệnh cần phải kiểm tra mức cholesterol của mình, đặc biệt nếu đó là người trên 40 tuổi và có bất kỳ yếu tố nguy cơ chính nào khác gây ra tình trạng này:

• Tiền sử bệnh tim hoặc gia đình có người bị cholesterol cao;
• Tăng huyết áp;
• Tiểu đường;
• Thừa cân, béo phì;
• Chế độ ăn uống không lành mạnh: ăn quá nhiều chất béo
• Uống nhiều bia rượu;
• Lười vận động;
• Hút thuốc lá.

Bác sĩ sẽ kiểm tra mức cholesterol bằng một xét nghiệm máu đơn giản lúc đói.

Xét nghiệm cholesterol có thể dự báo nguy cơ gây bệnh đột quỵ và tim mạch đối với cơ thể.

IV. Phòng ngừa cholesterol cao bằng những biện pháp nào?

Bạn có thể giảm cholesterol bằng cách:

• Đảm bảo chế độ ăn uống lành mạnh, tăng cường rau củ quả và hạn chế chất béo bão hòa;
• Tập thể dục thường xuyên;
• Kiểm soát cân nặng hợp lý;
• Không hút thuốc lá, không uống rượu bia.

Nếu bác sĩ cho rằng người bệnh có nguy cơ cao phát triển bệnh tim hoặc đột quỵ sẽ đề nghị dùng thuốc để giúp giảm cholesterol. Các thuốc nhóm statin có thể giúp ngăn ngừa sự hình thành chất béo và giảm nguy cơ đột quỵ.

Statin là nhóm thuốc làm hạ cholesterol trong máu.