I. Nhiễm khuẩn bệnh viện là gì?

Nhiễm khuẩn bệnh viện hay còn gọi là nhiễm khuẩn liên quan đến chăm sóc y tế, là các nhiễm khuẩn xảy ra trong quá trình người bệnh được chăm sóc, điều trị tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh hoặc ủ bệnh khi nhập viện. Nhìn chung, các nhiễm khuẩn xảy ra sau nhập viện 48 giờ (2 ngày) thường được coi là nhiễm khuẩn bệnh viện. Việc này đang là vấn đề thách thức toàn cầu.

Đây được xem là nguyên nhân làm tăng tỷ lệ biến chứng, tử vong, kéo dài thời gian nằm viện, tăng việc sử dụng kháng sinh, tăng đề kháng kháng sinh và chi phí điều trị. Vì vậy, kiểm soát nhiễm khuẩn được ví như là một đội ngũ “bảo vệ” cho bệnh nhân, thân nhân người bệnh và chính những người làm công tác y tế.

Chính từ nhận thức này, những nhà sáng lập Bệnh viện Đột quỵ Tim mạch Cần Thơ đã chú ý xây dựng ngay trong phần kiến trúc, đảm bảo công năng sử dụng và tính an toàn cao cho người bệnh. Đồng thời, thiết lập quy trình chặt chẽ trong từng khâu tiếp nhận, xử lý, giảm thiếu tối đa biến chứng nguy hiểm do nhiễm khuẩn bệnh viện.

II. Đảm bảo không khí vô trùng tại phòng mổ Hybrid, phòng DSA, ICU

Phòng DSA được đầu tư đồng bộ, đảm bảo chất lượng điều trị và tính an toàn cho người bệnh

Đầu tiên, phải kể đến khu vực phòng mổ, phòng chụp và can thiệp DSA, ICU được thiết kế liền kề, đặt riêng biệt tại tầng 3 của bệnh viện, giúp tiết kiệm thời gian, đặc biệt là ngăn ngừa nhiễm khuẩn, giúp người bệnh phục hồi nhanh hơn.

Phòng DSA của bệnh viện được đầu tư đồng bộ, từ hệ thống máy móc đến các vật dụng nhỏ nhất. Không chỉ được trang bị các thiết bị hiện đại tương đương với các nước đi đầu về can thiệp thần kinh đột quỵ trên thế giới như Thụy Sỹ, Mỹ, Thái Lan… để nâng cao chất lượng điều trị mà còn đảm bảo tính an toàn cho người bệnh.

Hệ thống máy được lắp đặt trong phòng DSA là thế hệ mới, giảm được lượng tia X, giúp bệnh nhân và bác sĩ hạn chế tiếp xúc quá nhiều với loại tia này. Ngoài ra, sàn epoxy không có đường ron sẽ giúp giảm khả năng nhiễm khuẩn cho người bệnh.

Hệ thống phòng mổ Hybrid hiện đại đảm bảo vô trùng tuyệt đối

Bên cạnh phòng DSA, bệnh viện còn xây dựng hệ thống phòng mổ Hybrid, được trang bị kính hiển vi. Đây là thiết kế phòng mổ hiện đại nhất kết hợp giữa phòng mổ và các phương tiện chẩn đoán hình ảnh tiên tiến, tránh được việc phải vận chuyển bệnh nhân tới các khu vực chiếu chụp khác nhau ở bệnh viện, đồng thời giúp các bác sĩ đưa ra quyết định kịp thời cũng như đảm bảo vô trùng tuyệt đối.

Đặc biệt, không khí trong khu vực phòng mổ, phòng DSA, ICU được vận hành bởi một hệ thống lọc tinh vi nhằm ngăn ngừa tuyệt đối sự gieo rắc vi khuẩn. Không khí tươi được lọc qua hệ thống này, sau đó thổi lại không khí sạch vào các khu vực này.

Đồng thời, phòng mổ, DSA được duy trì ở áp lực dương, nghĩa là áp suất không khí trong những phòng này cao hơn môi trường xung quanh, không cho phép không khí đi từ bên ngoài vào. Điều này sẽ giúp tránh lây nhiễm, hạn chế tối thiểu mức độ nhiễm trùng cho bệnh nhân. Đây là một yếu tố hết sức quan trọng trong việc đảm bảo an toàn trong cuộc phẫu thuật.

Nước và dung dịch xà phòng khử khuẩn cũng được bệnh viện đặc biệt quan tâm đầu tư, trang bị cấp tự động hoặc bằng đạp chân. Có bàn chải đánh tay và khăn lau tay vô khuẩn. Nước cho vệ sinh tay ngoại khoa đảm bảo vô khuẩn và cấy vi sinh định kỳ hàng quý kiểm tra. Ngoài ra, tại mỗi bồn rửa tay đều được trang bị bảng biểu hướng dẫn quy trình rửa tay ngoại khoa.

Hệ thống tủ đựng quần của nhân viên y tế cũng thiết kế hai mặt cách biệt, mặt bước vào để trang phục cá nhân và cửa tủ bên trong phòng dành cho trang phục vô trùng khi bước vào phòng mổ. Nhân viên tham gia can thiệp, phẫu thuật luôn tuân thủ nguyên tắc vô khuẩn, đó là ra vào đúng quy định, mang đầy đủ phương tiện phòng hộ cá nhân, thực hiện vệ sinh tay ngoại khoa đúng quy trình, đúng hoá chất khử khuẩn theo quy định.

Bề mặt trang thiết bị y tế, bề mặt môi trường phẫu thuật vệ sinh ít nhất 2 lần một ngày, trước - sau khi kết thúc ngày làm việc và sau mỗi ca mổ, can thiệp.

Trong khu vực này, bệnh viện cũng xây dựng phòng cách ly áp lực âm, có đầy đủ các trang thiết bị đảm bảo cách ly bệnh nhân mắc các bệnh có khả năng lây qua đường hô hấp, ngăn chặn sự lây nhiễm.

III. Quy trình xử lý dụng cụ y tế tại Bệnh viện Đột quỵ Tim mạch Cần Thơ

Để hạn chế đến mức thấp nhất tình trạng nhiễm khuẩn, Bệnh viện Đột quỵ Tim mạch Cần Thơ có hẳn hai hệ thống thang máy khác biệt. Thang máy dành riêng để chuyển đồ dơ và một hệ thống thang máy khác dành để vận chuyển dụng cụ đã tiệt trùng.

Khoa Kiểm soát Nhiễm khuẩn của bệnh viện tách biệt thành 3 khu riêng bao gồm xử lý dụng cụ, đóng gói và lưu trữ, được thiết kế theo nguyên tắc một chiều, từ vùng bẩn sang vùng sạch và cuối cùng ở vùng vô khuẩn. Các nhân viên đảm bảo nguyên tắc vô khuẩn khi đi từ vùng này sang vùng khác để đảm bảo chất lượng không khí và chất lượng dụng cụ đầu ra.

Trong đó, Đơn vị Tiệt khuẩn Trung tâm là một đơn vị chuyên khử khuẩn - tiệt khuẩn các loại dụng cụ tái sử dụng trong bệnh viện như là kềm, kéo, ống nội soi… Những dụng cụ này sau khi được làm sạch ban đầu tại các khoa lâm sàng bằng dung dịch enzym, sau đó chuyển về tập trung tại đơn vị đưa vào máy rửa sóng siêu âm ở nhiệt độ từ 60-65 độ C.

Khi kết thúc chu trình rửa sẽ chuyển sang sấy khô dụng cụ. Tùy theo từng loại và tính chất từng nhóm dụng cụ mà sẽ được phân loại, đóng gói vào các túi ép chuyên dụng và đưa vào lò hấp tiệt khuẩn.

Đối với các dụng cụ không chịu nhiệt (lưỡi đèn nội khí quản, cây thong nòng, bình tạo ẩm, kềm sinh thiết trong nội soi dạ dày, sensor máy thở, dụng cụ khoan, cắt, vi phẫu…) sẽ được chuyển vào lò hấp nhiệt độ thấp, khoảng 50 độ C. Việc đầu tư máy hấp này giúp khâu tiệt trùng tốt hơn, thời gian bảo quản lâu hơn.

Đối với các dụng cụ chịu nhiệt (bộ thay băng, bộ vệ sinh răng miệng, bình kèm, dụng cụ phẫu thuật, đồ vải phẫu thuật, dụng cụ chuyên dụng của phòng DSA) sẽ được đưa vào lò hấp nhiệt độ cao, hay còn gọi là tiệt khuẩn bằng hơi nước trong vòng 60 phút.

Cuối cùng là nhân viên thanh trùng kiểm soát, đánh giá chất lượng tiệt khuẩn dụng cụ xem các test đã đúng quy định và dán tem hạn sử dụng trước khi đưa vào khu vực lưu trữ và gửi về các khoa phòng của bệnh viện.

Tại mỗi khu vực, bệnh viện yêu cầu khắt khe và bắt buộc nhân viên y tế thực hiện theo đúng cách quy trình. Chẳng hạn như khi xử lý dụng cụ phải mang đầy đủ phương tiện bảo hộ, từ khẩu trang, nón, mắt kính, găng tay chống thấm.

Hay tại khu lưu trữ dụng cụ rất hạn chế nhân viên ra vào, nhiệt độ luôn duy trì ở mức 20-22 độ C, độ ẩm từ 50-60, khoảng cách giữa kệ để dụng cụ với tường, mặt đất, trần nhà theo đúng quy chuẩn. Đây là những quy trình cần thiết và quan trọng để đảm bảo dụng cụ được vô khuẩn khi tiếp xúc với bệnh nhân, ngăn ngừa sự lây lan của vi khuẩn từ dụng cụ sang cơ thể con người.

IV. Đồ vải dành cho bệnh nhân phẳng phiu, thơm tho xóa tan cảm giác “ơn ớn” khi nằm viện

Đơn vị quản lý đồ vải là một bộ phận không thể thiếu của Kiểm soát Nhiễm khuẩn. Đồ vải bẩn là một nguồn lây nhiễm từ người sang người, vì vậy để ngăn ngừa đường lây nhiễm này đòi hỏi phải có quy trình thu gom và xử lý đúng quy chuẩn.

Tại Bệnh viện Đột quỵ Tim mạch Cần Thơ, đồ vải dơ và đồ vải nhiễm được phân loại rõ ràng ngay từ khâu thu gom. Theo đó, đồ vải nhiễm sẽ được để trong bao màu vàng, không kiểm đếm đồ vải bẩn để tránh lây nhiễm cho nhân viên y tế và phát tán mầm bệnh sang môi trường xung quanh. Kể cả trong quá trình giặt, sấy cũng riêng biệt 2 loại này.

Đồ vải nhiễm sẽ được ngâm hóa chất khử khuẩn, sau đó cho vào máy và giặt theo chương trình. Đối với đồ vải dơ chỉ cần giặt theo chương trình cài đặt, không cần ngâm hóa chất, với nhiệt độ trung bình khoảng 70 độ C. Sau khi kết thúc chu trình giặt, cho vào máy sấy khô đồ vải. Cuối cùng là được ủi thẳng, gấp gọn, đóng gói, để ngăn nắp trên từng kệ. Đồng thời, kiểm tra cấy vi sinh định kỳ hàng quý.

Đây là một trong những điểm cộng của bệnh viện. Bởi cầm bộ quần áo phẳng phiu, thơm tho chắc hẳn sẽ xóa bỏ cho người bệnh “cảm giác ớn ớn khi mặc đồ bệnh viện”.

Riêng đồ vải dùng trong phòng phẫu thuật sẽ được chuyển sang hấp tiệt trùng để bảo bảo điều kiện vô trùng trong phòng mổ, DSA, nâng cao tính an toàn cho người bệnh trong mọi tình huống.

Bên cạnh đó, để kiểm soát tốt nguồn lây nhiễm từ rác thải, Bệnh viện Đột quỵ Tim mạch Cần Thơ đã triển khai quy định phân loại rác thải và quy trình thu gom, vận chuyển rác thải. Tại mỗi khoa/ phòng bố trí đầy đủ các thùng rác có hướng dẫn phân loại rác thải ghi nhãn biểu tượng để người nhà và bệnh nhân bỏ đúng theo quy định.

Tại bệnh viện, tuyệt đối không để lẫn chất thải sắc nhọn với các chất thải khác. không để lẫn chất thải lây nhiễm với chất thải thông thường, chất thải tái chế với các chất thải khác.

Mặt khác, nhân viên mang đầy đủ phương tiện phòng hộ cá nhân như găng tay, khẩu trang, tạp dề trong suốt quá trình thu gom, vận chuyển chất thải. Sau đó sẽ vận chuyển chất thải từ nơi phát sinh đến nơi thu gom bằng xe chuyên dụng.

V. Tăng cường vệ sinh, khử khuẩn bệnh viện trong dịch bệnh COVID-19

Vệ sinh môi trường được thực hiện thường xuyên, dung dịch sát khuẩn đặt tại các khu vực khoa/ phòng dễ nhìn thấy, sử dụng thuận tiện. Ảnh: Đức Thịnh

Đến Bệnh viện Đột quỵ Tim mạch Cần Thơ điều dễ cảm nhận nhất là sáng, thoáng, thông gió đến từng ngóc ngách của bệnh viện và sạch sẽ, tinh tươm. Tất cả là nhờ thiết kế của bệnh viện, và vệ sinh bề mặt môi trường được thực hiện thường xuyên. Tại đây, công tác vệ sinh tiến hành 2 lần mỗi ngày và khi cần. Mặt khác, nhân viên mang đầy đủ phương tiện phòng hộ cá nhân như găng tay, khẩu trang, tạp dề trong suốt quá trình vệ sinh.

Nhất là trong thời điểm dịch bệnh COVID-19 đang ngày càng phức tạp thì tại bệnh viện lại càng nâng cao công tác kiểm soát và phòng ngừa nhiễm khuẩn. Triển khai công tác sàng lọc ngay tại cổng ra vào như đo thân nhiệt, sát khuẩn tay cho bất kỳ ai ra vào bệnh viện. Dọc hành lang, nhà vệ sinh, khu chờ, phòng bệnh, thang máy… đều trang bị dung dịch sát khuẩn, xà phòng rửa tay, thuận tiện cho nhân viên y tế, người bệnh, người nhà sử dụng.

Mặt khác, việc vệ sinh môi trường lại càng được chú trọng, tăng cường lau các bề mặt thường xuyên tiếp xúc bằng cồn, ngày 2-3 lần hoặc hơn tùy theo mức độ yêu cầu của điều dưỡng trưởng khoa. Xe cấp cứu được vệ sinh thường xuyên bằng hóa chất khử khuẩn sau mỗi ca cấp cứu.

>>> Kinh nghiệm tầm soát đột quỵ tại Bệnh viện Đột quỵ Tim mạch Cần Thơ

>>> Siêu âm doppler màu động mạch cảnh là gì, ai cần làm?

>>> Tập vật lý trị liệu, phục hồi chức năng sau đột quỵ ở đâu, như thế nào?