Xóa bếp than tổ ong: Việc cấp thiết phải làm
Kết quả nghiên cứu mới đây của Sở TN&MT Hà Nội cùng Viện Khoa học và Công nghệ môi trường (trường Đại học Bách Khoa) lại một lần nữa khẳng định, việc sử dụng bếp than tổ ong không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe mà còn là một trong những nguyên nhân gây ô nhiễm không khí.
Theo
ông Lê Tuấn Định - Phó Giám đốc Sở TN&MT Hà Nội, năm 2018, Sở
TN&MT Hà Nội đã phối hợp với Viện Khoa học và Công nghệ môi trường
tiến hành nghiên cứu, đánh giá tác hại của bếp than tổ ong đối với môi
trường và sức khỏe. Quá trình nghiên cứu, thu thập thông tin về thực
trạng và ý thức bảo vệ sức khỏe của cộng đồng trước tác hại của bếp than
tổ ong cho thấy, đa số người dân lựa chọn sử dụng bếp than do chi phí
thấp, tiện lợi. Thế nhưng đáng lo ngại là tại các hộ gia đình sử dụng
bếp than tổ ong, có nhiều trường hợp mắc bệnh hô hấp và tim mạch.
Bởi
lẽ, khi đốt than tổ ong sẽ phát sinh ra bụi (trong đó có bụi mịn PM2.5)
và khí/hơi thải khác (CO2, CO, SO2, PAHs…). Những độc tố này không làm
người sử dụng phát bệnh ngay lập tức mà sau thời gian dài mới phát bệnh.
Các chất ô nhiễm phát sinh từ quá trình đốt than tổ ong chủ yếu gây ra
các bệnh về hô hấp, tim mạch và ảnh hưởng đến hệ tuần hoàn. Người tham
gia đốt than có thể phơi nhiễm với CO và PM2.5 thông qua 3 con đường là
hít thở, tiếp xúc và tiêu hóa. Đặc biệt, quá trình đốt than ở trong
không gian kín (trong nhà) sẽ khiến người đun rơi vào nguy cơ rủi ro cho
sức khỏe do hít phải khí CO và bụi PM2.5 cao hơn khi đốt than ở bên
ngoài.
Vì vậy, nghiên cứu đã tập trung vào quan trắc, đánh giá phơi
nhiễm của người dân với bụi mịn PM2.5 và khí CO phát thải trong quá
trình sử dụng bếp than tổ ong. Kết quả nghiên cứu cho thấy, tại khu vực
gần bếp cao hơn khu vực đầu hướng gió và xa bếp gấp 7 - 10 lần. Nguy cơ
rủi ro khi phơi nhiễm trực tiếp với CO là đáng kể (41% số mẫu phơi nhiễm
vượt qua khuyến cáo của WHO-2004); nguy cơ rủi ro ung thư khi phơi
nhiễm trực tiếp PM2.5 ở mức độ trung bình, vượt quá mức khuyến cáo của
US-EPA (2004). Hệ số rủi ro ung thư (ILCR) của hai đối tượng (người đun
trực tiếp và người không trực tiếp đun nấu), tại khu vực nghiên cứu biến
thiên từ 1.5E-06 đến 3.8E-06. Như vậy, người dân tại khu vực nghiên cứu
đều chịu nguy cơ rủi ro ung thư ở mức trung bình theo đánh giá của EPA,
nghĩa là nằm ở mức 2/3 và khuyến cáo cần tiếp tục nghiên cứu để xác
định rõ về nguy cơ này.
Theo ông Lê Tuấn Định, trên cơ sở kết quả
nghiên cứu đánh giá mức độ tác động của bếp than tổ ong đối với sức khỏe
và môi trường đã thực hiện, TP Hà Nội sẽ tiếp tục triển khai nhiều giải
pháp tăng cường, nâng cao nhận thức của người dân để thay thế sử dụng
bếp than tổ ong bằng các loại bếp khác an toàn và thân thiện với môi
trường. Đặc biệt là tại các khu vực nội thành, nơi tập trung đông dân
cư, có nhiều đối tượng dễ bị tổn thương như người già, trẻ nhỏ và phụ nữ
có thai. “Với những nỗ lực từ các cấp chính quyền, sự vào cuộc của toàn
bộ hệ thống chính trị và toàn thể người dân đang sinh sống, làm việc
trên địa bàn TP, chúng tôi tin rằng, từ nay đến năm 2020, Hà Nội sẽ thực
hiện xóa bỏ hoàn toàn bếp than tổ ong, góp phần cải thiện môi trường
không khí, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân Thủ đô” - ông
Định chia sẻ.
Từ năm 2017 đến nay, Sở TN&MT Hà Nội đã triển khai
nhiều hoạt động thiết thực nhằm tìm giải pháp thay thế bếp than tổ ong.
Trong đó, ngoài việc tổ chức nghiên cứu, tuyên truyền, còn phối hợp với
UBND quận Ba Đình, quận Hoàn Kiếm và Tổ chức Phát triển Hà Lan (SNV)
triển khai thí điểm mô hình tuyên truyền về tác hại của bếp than tổ ong,
giới thiệu các bếp thân thiện với môi trường. Từ đó, làm cơ sở xây dựng
lộ trình, giải pháp hạn chế, xây dựng quy định và tiến tới không sử
dụng bếp than tổ ong trên địa bàn TP đến năm 2020.
|
Theo Kinh Tế Đô Thị
Bài viết có hữu ích với bạn?
Có thể bạn quan tâm
Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ
Để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình
Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình