Các kết quả này được viết thành báo cáo và chia sẻ trên các tạp chí khoa học, giúp các bác sĩ trẻ tiếp cận được những kiến thức, kinh nghiệm từ thực tiễn với độ tin cậy cao.

Hệ thống phẫu thuật Intuitive Surgical Incorporated's da Vinci, mẫu năm 2009. Ảnh: Reuters

Đặc điểm của y học thực chứng là nghiên cứu trên càng nhiều bệnh nhân thì khả năng ứng dụng kết quả càng cao. Tuy nhiên, việc mở rộng nghiên cứu đa trung tâm và xử lý lượng thông tin y khoa lớn (big data) gây khó khăn cho các nhóm nghiên cứu, bên cạnh đó việc nhiều nhóm khác nhau cùng thu thập số liệu cho một công trình thì sự sai sót do yếu tố con người là điều có khó tránh khỏi.

Việc ứng dụng khoa học kỹ thuật vào ngành y, các thiết bị y tế hiện đại ghi nhận thông tin y tế ngày càng chính xác và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) xử lý big data sẽ giúp quá trình chẩn đoán, điều trị hiệu quả hơn.

TS-BS Thắng dẫn chứng, đầu năm 2019, lần đầu tiên tại Việt Nam, Bệnh viện 115 TPHCM ứng dụng thành công hệ thống Modus VTM vào phẫu thuật thần kinh. Đây không phải là dùng robot để phẫu thuật mà là sử dụng một thiết bị chụp cộng hưởng từ (MRI) tại chỗ giúp bác sĩ nhìn rõ phẫu trường và tiếp cận nhanh chóng khối u.

Nhưng chính cỗ máy robot Modus VTM đã dùng AI xử lý hình ảnh, nhận diện vị trí dụng cụ mổ và hình thái khối u để điều chỉnh các góc phẫu trường thích hợp giúp phẫu thuật viên có thể định vị chính xác tránh những sai lầm trong lúc thao tác. Việc phẫu thuật được tiến hành nhanh hơn, hiệu quả hơn, giảm nguy cơ tai biến, tuy nhiên kỹ năng của phẫu thuật viên vẫn đóng vai trò quan trọng trong thành công của ca mổ.

Hệ thống IBM Watson for Oncology là một minh chứng cho việc ứng dụng AI phân tích lượng lớn thông tin y học từ hàng triệu bệnh nhân ung thư tại 230 bệnh viện ở 13 quốc gia trên thế giới và kết hợp với các báo cáo nghiên cứu liên quan tới kết quả điều trị giúp gợi ý những phác đồ thích hợp. Bộ Y tế vì vậy đã lập hội đồng đánh giá hiệu quả của hệ thống này vào giữa tháng 11/2018.

Kết quả ban đầu cho thấy, việc gợi ý phương pháp điều trị của hệ thống và bác sĩ là khá tương đồng, chứng tỏ rằng hệ thống IBM Watson for Oncology có ưu điểm là nhanh chóng đưa ra phác đồ điều trị gợi ý với độ chính xác cao sau khi nhập vào đầy đủ thông tin. Điều này có ích trong việc đào tạo nâng cao năng lực thực hành cho các bác sĩ trẻ, nhưng chưa thể thay thế bác sĩ trong giai đoạn hiện nay. Tuy vậy, các hệ thống tương tự ngày càng được nghiên cứu và phát triển.

"Tuy AI hiện tại chỉ tham gia với vai trò tư vấn, đào tạo trong y khoa, chưa thể thay thế vai trò của bác sĩ; nhưng ứng dụng AI để giải quyết các vấn đề sức khỏe cộng đồng cho thấy những lợi ích rõ ràng hơn, thông qua việc chẩn đoán sớm bệnh lý từ các triệu chứng gợi ý giúp điều trị kịp thời, tránh tai biến và giảm chi phí y tế", TS-BS Thắng nhấn mạnh.