TS.BS Trần Chí Cường tư vấn “Phòng ngừa và tầm soát đột quỵ ở người trẻ”
Câu chuyện về người vận động viên phong trào 24 tuổi V.V.T đang chạy Marathon tại TPHCM bị đột tử ở km thứ 18 của hành trình vào ngày 13/1 làm dấy lên nỗi hoang mang và lo lắng của nhiều người trẻ. Điều lo lắng nhất là, tại sao một người trẻ, đang khỏe mạnh như vậy lại có thể bị đột tử bất ngờ?
Làm sao phòng ngừa đột quỵ ở những người trẻ tuổi?
Đối tượng nào nên tầm soát đột quỵ?
Có bao nhiêu cách tầm soát đột quỵ?
Khi nào nên chụp MRI, khi nào nên chụp CT mạch máu não?
Trần Việt Tín - tintran5759…@gmail.com
Bác sĩ Cường ơi,
Có phải vận động mạch mà chưa có chuẩn bị kỹ càng hoặc thỉnh thoảng mới vận động thì dễ bị đột quỵ không ạ? Em thỉnh thoảng có đi tập tạ, tham gia các cuộc thi chạy do công ty tổ chức nên cũng lo lắng.
Với những người tập thể dục cường độ cao, hoặc các vận động viên thì cần làm gì để bảo vệ cơ thể khỏi căn bệnh đột quỵ?
Chào bạn Việt Tín,
Ở một người ít vận động mà đột ngột vận động mạnh, gắng sức thường sẽ có cảm giác mệt, khó thở, có thể ngất xỉu do hoạt động của tim không đáp ứng kịp nhu cầu của cơ thể. Do đó, từ trạng thái vận động ít phải tăng cường dần dần qua vận động nhiều, nên có chế độ tập thể dục thường xuyên tùy theo sức khỏe của mình, nếu tham gia thi đấu cần chú trọng việc khởi động kỹ càng. Dù là thi đấu, bạn cũng không nên cố gắng quá sức để tránh xảy ra sự cố ngoài ý muốn.
Trần Thanh Bình - binhttt@...vn
Xin cho biết có thể khảo sát mạch máu não ở đâu? Chân thành cảm ơn.
Bạn Bình thân mến,
Chúng ta có thể khảo sát mạch máu não tại các bệnh viện có trang bị máy cộng hưởng từ 3 tesla, hoặc tối thiểu là 1.5 tesla, và phương pháp này được đánh giá là không xâm lấn. Trong ngành y, việc khảo sát mạch máu não không được khuyến cáo thực hiện đại trà mà chỉ dành cho những người có nguy cơ cao bị đột quỵ.
Về lý thuyết thì với máy MRI 3 tesla chúng ta có thể khảo sát mạch máu não mà không cần phải chụp DSA xâm lấn.
Theo tôi được biết, các cơ sở y tế sau có trang bị máy MRI 3 tesla: phía bắc có BV Bạch Mai, BV quân đội 108, phía nam có BV Chợ Rẫy, BV Đại học Y Dược, BV Tân Hưng (quận 7). Đặc biệt, chúng ta có máy MRI 3 tesla hiện đại nhất với rất nhiều chức năng đang ở BV Đột quỵ Tim mạch Cần Thơ, có thể chụp được mạch máu não và bó sợi thần kinh mà không cần tiêm thuốc tương phản. Đây là một tin vui lớn cho bệnh nhân ở khu vực miền Tây.
Lê Văn Nam - levan…@gmail.com
Chào BS Cường,
Tôi bị liệt mặt đã 7 năm rồi, BS nói là do trời rét làm tác động đến dây thần kinh số 7. Xin hỏi nguy cơ đột quỵ của tôi có cao không ạ? Tôi nên phòng ngừa đột quỵ thế nào? Cảm ơn BS ạ!
Chào bạn Nam,
TS.BS Trần Chí Cường:
Nếu đơn thuần là liệt dây thần kinh số 7 thì nguy cơ của bạn cũng như những người bình thường. Tức là nếu có thêm yếu tố nguy cơ kèm theo như hút thuốc lá, uống rượu bia, béo phì, ít vận động, huyết áp cao, mỡ máu cao… thì nguy cơ đột quỵ tăng. Còn bản thân việc liệt dây thần kinh số 7 không làm tăng nguy cơ đột quỵ, do đó bạn không cần quá lo lắng.
Đào Văn Quý - Nghệ An
Bác sĩ ơi,
Mấy năm trước tôi bị tai nạn giao thông, ngã đập đầu xuống đường. Đi kiểm tra chụp CT không có vấn đề gì, BS nói chỉ chấn thương nhẹ. Nhưng từ đó đến nay tôi bị đau đầu nhiều hơn so với trước tai nạn, uống Panadol thì thấy đỡ.
Vậy nguy cơ đột quỵ của tôi có cao không? Giờ nếu đi khám thì tôi cần khám những gì ạ?
TS.BS Trần Chí Cường:
Chào bạn Quý,
Trước đây bạn bị tai nạn giao thông và hiện nay có đau đầu thì tôi khuyên bạn nên đến bệnh viện tuyến tỉnh, đề nghị được chụp MRI để loại trừ chấn thương cũ có thể để lại di chứng hoặc tìm tổn thương mới nếu có.
Nguy cơ đột quỵ của bạn cao hơn người bình thường, do đó bạn nên tầm soát kỹ lưỡng.
Đình Chúc - Ninh Bình
BS cho tôi hỏi,
Khám sức khỏe tổng quát và khám sức khỏe định kỳ có tầm soát đột quỵ được không ạ? Và mình đến BV tỉnh được không hay phải đến các trung tâm đột quỵ tầm soát?
TS.BS Trần Chí Cường:
Chào bạn Đình Chúc,
Việc khám sức khỏe tổng quát và khám sức khỏe định kỳ thì bác sĩ không đặt ra vấn đề tầm soát đột quỵ, trừ khi bạn kể với bác sĩ về các yếu tố nguy cơ thì bác sĩ mới cho làm các xét nghiệm tầm soát đột quỵ. Bạn có thể tầm soát đột quỵ ở các bệnh viện có máy chụp MRI.
FB Ngọc Nga
Xin chào BS Cường,
Em có thắc mắc là mẹ em hễ lo nghĩ chuyện gì nhiều thì lại đau đầu, thường phải uống paracetamol và nằm nghỉ thì đỡ. Như vậy mẹ em có dễ bị đột quỵ không ạ? Mẹ em nên tầm soát đột quỵ thế nào thưa BS?
Thông tin thêm: Huyết áp của mẹ em bị thấp, dễ trúng gió, hễ tập trung nhìn vật gì nhỏ như mũi kim hay đọc chữ cũng dễ đau đầu, chóng mặt.
TS.BS Trần Chí Cường:
Ngọc Nga thân mến,
Theo tôi thì mẹ bạn không nên lo lắng quá nhiều về đột quỵ vì khi đột quỵ xảy ra thường có triệu chứng đau đầu dữ dội, uống thuốc giảm đau không đỡ, còn mẹ bạn thuốc thuốc và nằm nghỉ thấy đỡ thì nguy cơ đột quỵ không cao.
Để an toàn thì mẹ bạn nên đến khám ở chuyên khoa Thần kinh (nội thần kinh, ngoại thần kinh) để BS khám và đánh giá xem có yếu tay, yếu chân hay không, các dây thần kinh sọ bình thường hay không. Nếu có bất thường hoặc yếu tố nguy cơ thì mới cần tầm soát đột quỵ.
Tuy nhiên, bạn cho biết mẹ bạn còn bị huyết áp thấp và “dễ trúng gió”, cần xác định đây có phải là cơn thiếu máu não thoáng qua hay không, nếu đúng thì khá nguy hiểm. Chẳng hạn nếu mẹ bạn có những cơn yếu tay yếu chân, nói khó, tê tay chân thoáng qua, chóng mặt thường xuyên, nôn ói thường xuyên, mất thăng bằng thì việc chụp MRI để kiểm tra là hợp lý.
Bài viết có hữu ích với bạn?
Có thể bạn quan tâm
Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ
Để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình
Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình