Theo "đặt hàng" của rất nhiều bạn đọc, chiều 30/10, TS Phan Minh Liêm gửi đến AloBacsi bài: Hướng dẫn cách rửa giảm lượng thuốc trừ sâu, kí sinh trùng trên bề mặt rau, quả. Sau đây là bài viết hết sức bổ ích và chi tiết:

Mặc dù hiện nay trên thị trường xuất hiện ngày càng nhiều các thương hiệu rau xanh an toàn và hoa quả sạch nhưng việc áp dụng các phương pháp rửa rau củ và hoa quả hợp lý vẫn rất quan trọng.

Theo Cơ quan kiểm nghiệm thực phẩm và thuốc của Hoa Kỳ (Food and Drug Administration) và Viện sức khoẻ quốc gia Hoa Kỳ (National Institute of Health), quy trình rửa rau củ quả nên được tiến hành như sau:

2. Gọt bỏ các phần hoa quả, rau xanh bị hư, bỏ bớt các lá bên ngoài đối với các loại rau xanh. Rửa và sử dụng các lá rau xanh bên trong.

3. Rửa rau xanh, trái cây dưới vòi nước lạnh, ít nhất là 30 giây. Có thể ngâm rau củ, rau xanh, trái cây trong nước lạnh 4 đến 5 lần và rửa, chà mạnh. Mỗi lần ngâm, rửa nên kéo dài 3 đến 5 phút.

Hình minh hoạ: rửa rau củ quả dưới vòi nước lạnh, dùng tay rửa sạch bên ngoài rau củ quả. Nguồn: Smartcooky

4. Dùng khăn sạch để lau trái cây hoặc dùng các loại rổ ly tâm để loại bớt nước trong rau xanh. Trong một số trường hợp, nếu rau củ quả có nguy cơ bị phun thuốc trừ sâu, thuốc kích thích tăng trưởng thì chúng ta nên ngâm hoặc rửa rau củ quả lâu hơn, nhiều lần hơn.

Một số kết quả nghiên cứu cho thấy các loại dung dịch như: muối NaCl (thường  được gọi là muối ăn, pha khoảng 1 muỗng cà phê đầy muối trong 1 lít nước), hoặc 0.4-1% acid acetic (acid acetic có nhiều trong giấm ăn với nồng độ 4% đến 8%), hoặc 0,1-2% natri bicarbonate (hay còn gọi là bột nở làm bánh, sodium bicarbonate, hoặc NaHCO₃) có tác dụng làm giảm lượng thuốc trừ sâu tồn dư trên bề mặt rau củ quả khi ngâm từ 15 đến 20 phút.

Rửa sạch lại bằng nước lạnh (5 phút dưới vòi nước chảy, hoặc ngâm và rửa 4 lần) trước khi sử dụng, hoặc trước khi ngâm rau củ quả trong các dung dịch rửa khác.

Ngoài ra, thuốc tím (hay còn gọi là kali permanganate, potassium permaganate, KMnO₄) còn có tác dụng vừa tiêu diệt một số kí sinh trùng vừa phân huỷ một số thuốc trừ sâu trên bề mặt rau củ quả nhờ vào phản ứng ôxi hoá.

Thuốc tím nên được pha loãng với tỉ lệ 0,001%. Một cách khác là chúng ta pha 1 lượng thuốc tím khoảng 1 đầu dao hoặc đầu kéo vào 1 lít nước lạnh (dung dịch sẽ có màu tím nhạt). Ngâm rau, củ, quả trong dung dịch này trong khoảng 20 phút.

Lưu ý: Rửa lại thật sạch bằng nước lạnh dưới vòi nước chảy hoặc ngâm và rửa 5 lần trước khi sử dụng, hoặc trước khi ngâm rau củ quả trong các dung dịch rửa khác.

Như vậy, chúng ta có thể lần lượt rửa rau củ quả bằng nước lạnh với những dung dịch nêu trên. Sau mỗi dung dịch rửa rau củ quả, chúng ta phải rửa lại thật sạch bằng nước lạnh như đã hướng dẫn. Việc rửa rau củ quả bằng các dung dịch này cần được tiến hành tuần tự chứ không nên trộn các dung dịch rửa rau củ quả lại với nhau.

Có một điểm cần nhớ là phương pháp này chỉ giúp giảm lượng thuốc trừ sâu, thuốc kích thích tăng trưởng trên bề mặt của rau củ quả chứ không loại bỏ được các thuốc trừ sâu, thuốc kích thích tăng trưởng bên trong rau củ quả. Do đó, nếu có điều kiện, tốt nhất nên chọn các loại trái cây, rau củ quả trồng bằng phương pháp hữu cơ (organic) hoặc theo các tiêu chuẩn như Global GAP, Viet GAP,...

Chúng ta cũng nên rửa các loại hoa quả mà chúng ta không ăn vỏ, ví dụ như cam, chanh, bưởi,... để giảm nguy cơ nhiễm khuẩn, nhiễm thuốc trừ sâu khi cắt các loại trái cây này. 

Sau khi rửa sạch rau củ quả, chúng ta nên dùng, chế biến ngay hoặc trữ trong ngăn mát của tủ lạnh với nhiệt độ 4 độ C hoặc thấp hơn. Không nên ăn rau củ quả đã được cắt, gọt vỏ và để lâu bên ngoài tủ lạnh.

TS Phan Minh Liêm
Viện Ung thư MD Anderson, Hoa Kỳ