Giao mùa - hiểm họa đối với người mắc bệnh tim mạch

Tại Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện E, mấy ngày qua, các bác sĩ tiếp nhận nhiều trường hợp bị đột qụy do trời lạnh. Cụ thể, Bệnh nhân Đ.T.L (98 tuổi, ở Hà Nội) nhập viện trong tình trạng đau, khó chịu ở vùng ngực, đôi khi lan dần xuống vai trái và cánh tay. Các bác sĩ Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện E chẩn đoán bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim cấp giờ thứ 6, kèm nguy cơ phù phổi cấp. Sau hơn 2 giờ can thiệp tái thông dòng máu ở động mạch vành, đặt stent... bệnh nhân đã qua cơn nguy kịch.       

Các y, bác sĩ Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện E điều trị cho bệnh nhân đột quỵ não

Bệnh nhân N.V.T (98 tuổi, Hải Dương) được chuyển cấp cứu từ bệnh viện tuyến dưới lên trong tình trạng đau tức ngực, khó thở, tím tái, mạch và huyết áp giảm, điện tim biến đổi thất thường, men tim tăng cao. Sau khi làm các xét nghiệm, các bác sĩ xác định bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim trước rộng có nguy cơ tử vong cao. Ngay sau đó, các bác sĩ đã can thiệp tái lập dòng máu chảy trong đoạn động mạch vành bị tắc, đặt stent cho bệnh nhân. May mắn bệnh nhân qua cơn nguy kịch.

Trao đổi với chúng tôi, GS, TS Lê Ngọc Thành, Giám đốc Bệnh viện E cho biết, thời tiết giao mùa đôi khi trở thành hiểm họa đối với người mắc bệnh tim mạch, bởi những biến chứng nguy hiểm dễ dàng xảy ra như huyết áp tăng, đột quỵ... Đặc biệt ở những người đứng tuổi có bệnh mạn tính, sự thay đổi thời tiết sẽ làm bệnh nặng lên. Vì vậy, những bệnh nhân tim mạch cần được theo dõi định kỳ, đặc biệt là khi thời tiết thay đổi để có biện pháp phòng ngừa và điều trị kịp thời.

Bác sĩ Viện Tim mạch quốc gia thăm khám cho bệnh nhân bị tim mạch

Tại Trung tâm đột quỵ não, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, trung bình số bệnh nhập viện vì đột quỵ vào mùa lạnh các năm tăng từ 15% đến 30%. Đặc biệt, khi thời tiết lạnh sâu hay rét đậm, rét hại các ca bệnh càng tăng cao bất thường. Tại Viện Tim mạch quốc gia, mấy ngày qua do thời tiết lạnh, số bệnh nhân nhập viện do đột quỵ cũng tăng cao.

Bác sĩ Nguyễn Thị Hồng (Phòng Công tác xã hội, Bệnh viện Thanh Nhàn) cho biết, theo thống kê của Trung tâm đột quỵ não, Bệnh viện Thanh Nhàn, trung bình số bệnh nhân nhập viện vì đột quỵ vào mùa lạnh các năm tăng từ 15% đến 30%. Đặc biệt, khi thời tiết lạnh sâu hay rét đậm, rét hại các ca bệnh càng tăng cao bất thường. Không chỉ các ca mới, những người tiền sử bị đột quy, tai biến cũng có nguy cơ tái phát cao hơn. Trong khi, tình trạng đột quỵ chịu ảnh hưởng của rất nhiều yếu tố, trong đó thời tiết thay đổi, chuyển lạnh cũng bất ngờ làm khởi phát tình trạng này.

“Thời gian vàng” cấp cứu

Lý giải về tình trạng gia tăng bệnh nhân tim mạch trong mùa lạnh, TS Nguyễn Văn Tuyến, Giám đốc Trung tâm đột quỵ não, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết, tình trạng đột quỵ chịu ảnh hưởng của rất nhiều yếu tố, trong đó thời tiết thay đổi, chuyển lạnh cũng bất ngờ làm khởi phát tình trạng này.

Theo cơ chế sinh học, dưới ảnh hưởng của thời tiết lạnh giá, mạch máu giảm tính đàn hồi, lòng mạch bị thu hẹp khiến lưu lượng máu đến não giảm 1/5 so với bình thường. Mặt khác, các mạch máu dễ co lại làm tăng huyết áp, tăng áp lực trong lòng mạch. Với người đã có biến chứng xơ vữa động mạch hay huyết khối, mạch máu dễ bị tắc, thậm chí có thể vỡ mạch máu dẫn đến xuất huyết não, đột quỵ với nguy cơ tử vong và các biến chứng vô cùng nặng nề.

Trong thời điểm lạnh, nhiệt độ thay đổi thất thường, nguy cơ đột quỵ thường tiềm ẩn ở những người cao tuổi. Do lưu lượng máu qua não ở người già thấp, chức năng cơ thể suy yếu nên khó thích nghi với những thay đổi của thời tiết. Không chỉ người già mà người có tiền sử cao huyết áp, rối loạn mỡ máu, béo phì, lạm dụng rượu bia, thuốc lá... cũng rất dễ bị đột quỵ. Do vậy, đối tượng này cần đặc biệt lưu ý trong thời điểm thời tiết lạnh bất thường như hiện nay.

Các bệnh nhân điều trị tại Viện Tim mạch quốc gia.

Để phòng tránh các bệnh về tim mạch hiệu quả, GS, TS Lê Ngọc Thành, Giám đốc Bệnh viện E khuyến cáo, trong thời tiết chuyển mùa, lạnh đột ngột như hiện nay, người già nên đi ngủ và thức dậy đúng giờ, thường xuyên tập thể dục, uống nhiều nước vào sáng sớm, ăn đủ bữa trong ngày, bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia…

Đặc biệt, khi thấy người nhà có các biểu hiện đột quỵ như: Cười méo miệng, tay chân mệt mỏi, khó cử động... mọi người cần đưa ngay tới các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời. Vì “thời gian vàng” trong cấp cứu đột quỵ là vô cùng quan trọng, nếu phát hiện và tiến hành chữa trị sớm trong khoảng 6 giờ ngay sau khi xảy ra đột quỵ, thì việc “thoát hiểm” khỏi tình trạng tử vong là rất cao, tránh được nguy cơ bị tàn phế sau đột quỵ cho bệnh nhân...

Còn đối với bệnh nhân nhồi máu cơ tim, “thời gian vàng” để người bệnh bị nhồi máu cơ tim được can thiệp cấp cứu kịp thời là từ 30 phút đến 1 giờ. Tuy nhiên, bệnh nhân càng đến bệnh viện sớm, khả năng hồi phục và cứu sống bệnh nhân càng cao.

Theo Vương Thúy - Minh Khuê - Quân đội Nhân dân