Dùng thuốc kháng sinh cho trẻ cần đủ liều lượng và thời gian được bác sĩ hướng dẫn
Tự ý cho trẻ dùng thuốc mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ

Tự mua thuốc: Có rất nhiều bậc cha mẹ khi thấy con có triệu chứng như ho, sốt... thường có thói quen tự mua thuốc về dùng cho trẻ mà không cho trẻ đi khám bệnh. Điều này dẫn đến hậu quả có nhiều trẻ được dùng thuốc không đúng bệnh có thể làm bệnh nặng hơn hoặc xảy ra biến chứng khi dùng thuốc. Đặc biệt là với thuốc kháng sinh hiện có thể được mua bán một cách dễ dàng. Việc sử dụng kháng sinh một cách tự ý không theo hướng dẫn của bác sĩ có thể dẫn đến tình trạng kháng thuốc kháng sinh sau này với những hậu quả không thể lường trước.

Tự dùng lại đơn thuốc cũ: Một sai lầm khác cũng khá thường gặp trong cuộc sống hàng ngày đó là dùng lại đơn thuốc cũ của lần khám trước. Thực tế, nhiều bậc cha mẹ cũng có thói quen sử dụng đơn thuốc lần trước để mua thuốc cho trẻ khi trẻ có triệu chứng tương tự với lần ốm trước, vì nghĩ bệnh giống  nhau. Nhiều trường hợp cho thấy bệnh cũ có thể bị tái phát, tuy nhiên lần này bệnh có thể nặng hơn lần trước hoặc triệu chứng bệnh có vẻ giống bệnh cũ nhưng lại là một bệnh khác cần phải thay thuốc khác mới có thể điều trị hiệu quả. Một tình huống có thể gặp nữa đó là cân nặng hoặc tình trạng sức khỏe đã thay đổi so với lần trước khi đó đơn thuốc cũng cần được bác sĩ điều chỉnh cho phù hợp với bệnh đang mắc của trẻ.

Đây cũng là một trong những lỗi hay gặp khi dùng thuốc và có thể xảy ra trong rất nhiều các tình huống khác nhau như:

Giảm liều, giảm thời gian dùng kháng sinh: Một số bậc cha mẹ có tâm lý rất sợ dùng thuốc cho con đặc biệt là thuốc kháng sinh nên đã tự ý giảm liều cho trẻ, cho trẻ uống thuốc ít hơn so với đơn mà bác sĩ đã kê. Thậm chí có nhiều trường hợp trẻ không được dùng thuốc đủ thời gian, khi thấy bệnh của con thuyên giảm cha mẹ tự ý ngừng dùng thuốc chẳng hạn như cho con uống kháng sinh 3 ngày thay vì trong 5 đến 7 ngày như bác sĩ chỉ định. Sử dụng thuốc không đúng liều lượng không những không điều trị khỏi bệnh mà có thể làm cho bệnh nặng lên. Với thuốc kháng sinh việc điều trị không đủ liều lượng và thời gian cũng dẫn đến tình trạng kháng thuốc sau này.

Pha chế hỗn dịch sai liều lượng: Lỗi này cũng dễ mắc phải khi dùng thuốc dưới dạng lỏng như sirô hay hỗn dịch. Với các chế phẩm thuốc dạng này cần đặc biệt lưu ý khi pha chế hỗn dịch phải theo đúng tỷ lệ nước và thuốc theo hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất. Khi cho trẻ uống cần đo lường một cách cẩn thận bằng các dụng cụ quy chuẩn có trong mỗi chai thuốc hoặc có thể dùng bơm tiêm có chia theo mililit để đong thuốc cho chuẩn với liều lượng cần dùng.

Một số bà mẹ cho con uống thuốc bằng cách ước lượng hoặc dùng các dụng cụ như muỗng, thìa không theo quy định để lấy thuốc cho trẻ uống, sẽ dẫn đến sai liều lượng thuốc. Cần đảm bảo cho trẻ uống đủ liều lượng trong đơn, nếu trẻ nôn trớ cần cho uống bù lại, nhắc nhở người trông trẻ không quên cho trẻ uống thuốc đúng giờ và đầy đủ hàng ngày.

Trên thị trường hiện nay với cùng một hoạt chất thuốc có rất nhiều biệt dược khác nhau, có những loại kết hợp nhiều thành phần thuốc với nhau nên rất dễ gây nhầm lẫn khi mua thuốc. Vì vậy khi mua thuốc cho con, cha mẹ cần lưu ý đúng loại thuốc trong đơn đã được kê đặc biệt chú ý kiểm tra đúng tên thuốc gốc, tuyệt đối không tự ý dùng cho trẻ các loại thuốc không có trong đơn với suy nghĩ các thuốc khác cũng có tác dụng tương tự.

Trước khi dùng thuốc cho con, nên kiểm tra kỹ hạn sử dụng, không dùng thuốc đã hết hạn vì những thuốc này sẽ không còn tác dụng hoặc có thể gây những phản ứng xấu khi dùng. Với những thuốc đóng chai hoặc một số thuốc có hướng dẫn bảo quản riêng cần tuân thủ theo hướng dẫn sử dụng. Có những thuốc mặc dù còn hạn sử dụng nhưng đã quá thời gian từ khi mở nắp hộp cũng không nên dùng lại cho trẻ uống.

Mỗi một loại thuốc đều có hướng dẫn sử dụng một cách cụ thể rõ ràng mà cha mẹ cần đọc kỹ hướng dẫn này trước khi dùng cho trẻ, nhất là đường dùng thuốc như: đường uống, đường tiêm, nhỏ mắt, nhỏ mũi, dùng ngoài da hoặc thuốc đặt hậu môn. Có những thuốc cần nuốt cả viên, có khi lại cần pha với nước hoặc nghiền nhỏ trước khi dùng. Việc sử dụng thuốc sai cách không những không đem đến hiệu quả mà có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng vì vậy cần đọc kỹ hướng dẫn trước khi dùng thuốc.

Cần cho trẻ đi khám để biết trẻ bị mắc bệnh gì và được bác sĩ kê đơn thuốc phù hợp. Khi mua thuốc cần kiểm tra đúng tên thuốc và hạn sử dụng. Đọc kỹ hướng dẫn trước khi dùng để đảm bảo đúng đường dùng, liều lượng thuốc và dùng đủ thời gian như hướng dẫn của bác sĩ. Trong quá trình dùng thuốc cần theo dõi tiến triển của bệnh, nếu không thuyên giảm hoặc có biểu hiện bất thường cần đưa trẻ đi khám lại ngay để được tư vấn kịp thời.

Theo PGS.TS Nguyễn Ngọc Sáng - Sức khỏe và Đời sống