Cuộc họp báo theo thông lệ năm 2016 của Tổng thống Nga Putin bắt đầu lúc 9g (giờ GMT) ngày 23/12 tại Moscow với sự tham dự của hơn 1.400 nhà báo Nga và quốc tế. Rất nhiều vấn đề được các nhà báo nêu lên với người đứng đầu điện Kremlin, tuy nhiên trong đó nổi bật là 3 vấn đề của nước Nga, liên quan đến nước Nga thời cấm vận.

Đó là những việc Nga bị cáo buộc dùng hacker can thiệp vào cuộc bầu cử tổng Mỹ vừa qua, cuộc chạy đua vũ trang Nga - phương Tây và chính sách đối ngoại của Nga sau những thảm họa ngoại giao, tiếp tục bị trừng phạt hay cơ hội cho nước Nga trong những bàn cờ chính trị mới trên thế giới. Cuộc họp báo kéo dài gần 4 tiếng đồng hồ và được báo giới cho là thể hiện quan điểm mới của Moscow.

Với những gì Tổng thống Putin cho biết qua cuộc họp báo cuối năm 2016 thì có thể nói Moscow đang chuẩn bị những món quà giá trị nhất - tạo ra những hiệu ứng tích cực nhất - để chào đón tân Tổng thống Trump của nước Mỹ. Tại sao lại nhận định như vậy?

Tổng thống Putin tấn công phe Dân chủ Mỹ, bảo vệ giá trị chiến thắng của ông Trump

Trước câu hỏi của nhà báo Steve Rosenberg từ hãng tin BBC về việc chính quyền Mỹ cho rằng Nga đã hacking vào tiến trình bầu cử Mỹ, Tổng thống Putin cho biết đảng Dân chủ Mỹ đang cố gắng tìm vật tế thần cho những thất bại của họ. Họ thất bại trong cuộc bầu cử tổng thống, mất ghế tại cả Hạ viện và Thượng viện, do vậy họ tìm người để đổ lỗi cho những thất bại đó.

“Và họ đổ lỗi cho tôi", ông Putin nhấn mạnh. Tổng thống Nga cho rằng chính quyền Obama đã có những sai lầm mang tính hệ thống, thực tế là nhiều cử tri ủng hộ ứng viên đảng Cộng hòa cũng ủng hộ Moscow. “Đó là bởi vì họ có cùng một ý tưởng về trật tự thế giới. Họ là những người chia sẻ các giá trị truyền thống của chúng tôi”, ông nói.

Tổng thống Putin và Tổng thống Obama - Ảnh: Reuters

Người đứng đầu điện Kremlin khẳng định ông không có lỗi trong thất bại của đảng Dân chủ trong các cuộc bầu cử tại Mỹ vừa qua. “Tổng thống Reagan không thể đội mồ sống dậy để giúp ông Trump thắng cử. Ông Trump giành chiến thắng là do khả năng của ông ta. Không ai khác có thể làm được điều đó thay cho ông ta”.

Về chuyện bị cáo buộc dùng hacker can thiệp vào cuộc bầu cử Mỹ, ông Putin nói rằng ông không muốn tiết lộ chuyện riêng tư giữa ông với ông Obama, nhưng "những kẻ thất bại luôn tìm mọi cách để buộc tội người khác. Họ luôn quên rằng đó điều quan trọng nhất không được làm. Tin tặc nào hack email của đảng Dân chủ thì, như ông Trump đã nói, có người biết ai đã làm điều đó".

Tổng thống Putin nhắc lại ý kiến ​​của ông Trump: “Có lẽ đó là một chàng trai đang ngồi trên một chiếc ghế sofa đã làm chuyện này. Và sự thật lộ ra là những người của đảng Dân chủ thao túng cuộc bầu cử nhằm giúp nữ ứng viên Hillary Clinton và làm tổn thương ứng viên Bernie Sanders, đã làm điều đó”.

Theo Tổng thống Nga thì cố Tổng thống Roosevelt đã giúp cho nước Mỹ thống nhất nhưng chính quyền Tổng thống Obama thì đã chia cắt đất nước Mỹ. "Đó là một sự sỉ nhục đối với họ", người đứng đầu nhà nước Nga nhấn mạnh. Tổng thống Nga cho biết chính quyền của ông muốn có mối quan hệ tốt đẹp với chính quyền của tân Tổng thống Trump.

Như vậy là người đứng đầu điện Kremlin không những phản bác việc chính quyền Tổng thống Obama và phe Dân chủ tố cáo Moscow can thiệp vào tiến trình bầu cử Nga, mà còn khẳng định lại một lần nữa chiến thắng của ứng viên Donald Trump trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vừa qua là chiến thắng bằng khả năng của chính tân Tổng thống Mỹ.

Cho dù thiện cảm ông Trump dành cho ông Putin đã được thể hiện rất rõ ràng trong quá trình tranh cử, song việc người đứng đầu nhà nước Nga đáp lại thiện cảm ấy bằng việc khẳng định chiến thắng của ông Trump, đứng về phía ông, bảo vệ ông trong một cuộc họp báo quốc tế chẳng khác gì món quà có ý nghĩa đặc biệt. Có thể nghĩ tới việc ông Putin đã chính thức mở ra chương mới cho quan hệ Moscow - Washington.

Tuyên bố Moscow không kích thích chạy đua vũ trang
Trước câu hỏi của nhà báo Nathan Hodge từ Tạp chí Wall Street Journal về việc Nga tăng cường tiềm lực hạt nhân, Tổng thống Putin cho rằng Nga nâng cấp lực lượng vũ trang vì những trang sử đau thương của lịch sử dân tộc Nga là lời nhắc nhở và vì vị trí chiến lược của nước Nga buộc Moscow phải có những hành động phù hợp để bảo vệ mình.

"Chính quyền Obama muốn chứng minh quân đội Mỹ mạnh nhất trên thế giới. Không ai thách thức họ nhưng họ lại muốn thách thức. Tôi nói rằng quân đội Nga có sức mạnh hơn bất kỳ kẻ xâm lược tiềm năng nào. Tôi sử dụng từ kẻ xâm lược là đúng và có chủ đích”, ông Putin khẳng định.

NATO lắp đặt hệ thống lá chắn phòng thủ tại Romania, một hành động động bị Nga chỉ trích kịch liệt - Ảnh: Reuters

Tổng thống Nga nói rằng Mỹ đã tạo điều kiện cho một cuộc chạy đua vũ trang mới khi rút khỏi Hiệp ước ABM. Nga chỉ đơn giản là phản ứng với những gì Mỹ đã làm: "Chúng tôi không vi phạm bất cứ điều gì. Chúng tôi hành động phù hợp với các nghĩa vụ về đảm bảo số lượng đầu đạn hạt nhân của chúng tôi. Chính các hệ thống của Nga có tác hiệu cao khiến Mỹ lo lắng”.

“Chúng tôi đã xuất khẩu 14 tỉ USD vũ khí các loại và 7 tỉ USD các sản phẩm trong lĩnh vực công nghệ thông tin. Trong tương lai Nga sẽ là một trong những nước đi đầu thế giới trong các lĩnh vực công nghiệp quốc phòng và công nghệ hạt nhân. Chúng tôi đã nhìn thấy một sự bùng nổ thực sự, chứ phải chúng tôi đang đứng sau các nước khác một cách đáng kể", ông Putin hãnh diện.

Ông Putin nói rằng đó là sự thật, không có gì là bí mật cả. “Chúng tôi đã kiểm tra kỹ lưỡng khả năng hạt nhân của chúng tôi. Quân đội Nga có hệ thống tên lửa đất đối đất, đất đối không, có hệ thống tàu ngầm và tàu sân bay…”, tuy nhiên, theo ông, nước Nga không ủng hộ, không kích thích chạy đua vũ trang trên thế giới, mà trực tiếp là với Mỹ và các đồng minh trong NATO.

Ông Putin thể hiện quan điểm ấy qua trả lời câu hỏi của NBC News về Tổng thống đắc cử Donald Trump. Người đứng đầu nhà nước Nga cho biết trong chiến dịch tranh cử ông Trump đã khẳng định muốn bình thường hóa quan hệ Mỹ - Nga, ông Trump nói quan hệ Washing - Moscow không thể tồi tệ hơn nữa. Theo ông Putin điều đó là đúng và ông ủng hộ ông Trump.

Kiên định lập trường trong quan hệ đối ngoại

Khi được hỏi về thái độ của Nga đối với việc Đại sứ Nga tại Thổ Nhĩ Kỳ Alexei Karlov bị ám sát, Tổng thống Putin gọi việc Đại sứ Karlov bị giết là một thảm họa trong quan hệ ngoại giao. Ông Putin cho rằng đó là một cuộc tấn công vào Nga và vào mối quan hệ Nga -Thổ Nhĩ Kỳ, song mối quan hệ giữa hai nước sẽ tiếp tục mà không có trở ngại nào.

Người đứng đầu nhà nước Nga cho rằng Thổ Nhĩ Kỳ đóng một vai trò rất lớn đối với cuộc chiến tại Aleppo, trong cuộc xung đột Syria. Việc Nga thực hiện được hành động nhân đạo lớn tại Aleppo là nhờ có công của Thổ Nhĩ kỳ. Do vậy, quan hệ song phương sẽ không thể bị đổ vỡ sau thảm họa ngoại giao vừa qua và qua đó cũng cho thấy mục đích của kẻ thù đã thất bại.

Ông Putin cũng nhắc lại quan điểm của người đứng đầu nhà nước Nga về vụ tai nạn máy bay năm 2010 ở Smolensk (Nga) làm chết 96 người, trong đó có Tổng thống Ba Lan Lech Kaczynski, rằng rất thiện chí. Cho dù chính quyền Warsaw vẫn đổ lỗi cho Moscow, song Tổng thống Putin cho biết không muốn sự kiện đó làm ảnh hưởng đến quan hệ song phương Nga - Ba Lan.

Bộ đôi Trump - Putin liệu có giúp tạo ra quan hệ thân thiện Nga - Mỹ? - Ảnh: Business Insider

Đối với nước Đức tiếp tục hưởng ứng các biện pháp trừng phạt Nga, ông Putin cho rằng do người Đức chưa hiểu hết vấn đề diễn ra trong thực tế nên họ hành xử như vậy với nước Nga thôi. Thậm chí Tổng thống Nga còn để ngỏ cơ hội để cơ quan tình báo phương Tây hợp tác với cơ quan tình báo Nga, cho rằng đó là cách tốt nhất ngăn chặn hiệu quả khủng bố tấn công tại châu Âu, như vừa xảy ra tại Đức. 

Khi được hỏi việc nước Mỹ có tân Tổng thổng thì liệu có ảnh hưởng gì đến quan hệ Nga - Trung, Tổng thống Putin nói “chúng tôi có một quan hệ đối tác chiến lược với Trung Quốc. Trung Quốc là đối tác kinh tế quan trọng với nước Nga. Chúng tôi có quan điểm chung về nhiều vấn đề quốc tế, đảm bảo ổn định cho các vấn đề toàn cầu”.

Trả lời về thái độ của Nga với việc giành độc lập của người Kurd khi Nga đang đóng vai trò ngày càng lớn trên thế giới, đặc biệt là tại Trung Đông, ông Putin cho biết Nga luôn có một mối quan hệ rất tốt với người Kurd, nhất là trong cuộc chiến chống khủng bố hiện nay.

Cho dù Tổng thống Putin nhìn nhận người Kurd có số phận khó khăn, song về chủ quyền cho tộc người này thì mọi việc phải được thực hiện theo quy định của luật pháp quốc tế. Moscow cho thấy không muốn làm hỏng chiến lược của Washington đối việc sử dụng người Kurd vẽ lại bàn cờ chính trị tại Trung Đông.

Như vậy là dù có thảm họa ngoại giao, có bị trừng phạt hay nghi ngờ hoặc có cơ hội trong những ván cờ chính trị mới, song người đứng đầu nhà nước Nga cho thấy Moscow không thay đổi trong quan điểm trong chính sách đối ngoại của mình. 

Có lẽ sau cuộc họp báo cuối năm của Tổng thống Putin, tân Tổng thống Mỹ Trump sẽ tự tin hơn trong việc tái lập quan hệ thân thiện Washington - Moscow khi ông chính thức nắm giữ quyền lực. Mọi việc sẽ diễn ra như thế nào, chúng ta cùng chờ xem.

Theo Ngọc Việt - Một thế giới