Lễ hội đền Sái ở thôn Thuỵ Lôi,
xã Thuỵ Lâm (Đông Anh, Hà Nội) diễn ra vào 11/1 âm lịch hàng năm. Sáng
1/3, nghi thức chuẩn bị cho lễ rước bắt đầu từ 8h tại đình làng. |
Nét đặc sắc của lễ hội là sự
xuất hiện của "Vua" và "Chúa". Người có vinh hạnh nhận vai An Dương
Vương là cụ Ngô Vĩnh Ấp (75 tuổi, ngụ tại khu 6, thôn Thuỵ Lôi), một
trong những bô lão có uy tín trong làng, đạt các tiêu chuẩn đông con
nhiều cháu nội ngoại, gia đình đầm ấm hạnh phúc, hoà thuận với làng xóm. |
Người đóng vai "Chúa" là cụ Lê
Duy Bút (69 tuổi, ở khu 6 thôn Thuỵ Lôi, Thuỵ Lâm, Đông Anh). Đặc điểm
của nhân vật này là hoá trang mặt đỏ đậm, sắc lạnh và nghiêm nghị, luôn
cầm thanh kiếm trên tay. |
Buổi sáng, 'Vua' và 'Chúa' cùng
các quan được rước ra đền Thượng tại núi Sái. Lễ hội đền Sái bắt nguồn
từ sự tích An Dương Vương xây thành Cổ Loa, được các tiên nữ đêm đêm
xuống trân gánh đất đắp hộ nhưng thần ma gà tác yêu giả tiếng gà gáy
sáng làm các tiên nữ bay về trời nên đắp mãi chưa xong thành. |
Màn chém gà bằng kiếm gỗ với
bát tiết giả thu hút đông đảo người xem ở sân sau đền Thượng. Tương
truyền ma gà trắng núp dưới chân núi Thất Diệu Sơn bị thần Huyền Thiên
Trấn Vũ ra tay tiêu diệt nên vua Thục mới xây xong thành Cổ Loa. |
Lịch sử cũng kể rằng, Vua Chúa
nhiều đời từng về đây bái yết. Tuy nhiên thấy việc đi lại làm hao phí
tiền bạc, công sức của dân nên Vua ban chiếu cho dân làng làm nghi lễ
rước Vua giả. Nhiều năm qua, dân làng vẫn thực hiện đều đặn vào dịp năm
mới. Khác với nhiều lễ hội khác, 'Vua' đền Sái là người thật, mặc áo
long bào, không phải đeo mặt nạ hay rước kiệu tượng trưng. |
Để rước an toàn chiếc kiệu có người nặng hàng trăm kg phải cần đến sự giúp sức của hơn 12 thanh niên trai tráng khỏe mạnh. |
Tuy không còn mới lạ nhưng lễ
hội vẫn thu hút hàng nghìn người từ khắp nơi đổ về dự. Quang cảnh đường
làng rộn ràng, đông đúc, tiếng chiêng, tiếng trống vang lừng tạo nên một
cảm giác khá thú vị. |
Dẫn đầu đoàn rước là kiệu Chúa, tượng trưng cho việc dẹp đường đánh giặc, phía sau là Vua ngự trên ngai. |
Không thể thiếu kiệu võng chở
bốn vị quan Thị vệ, quan Tán lý, quan Đề lĩnh và quan Trấn thủ cùng các
thê thiếp, con cháu của họ. Những người trên 60 tuổi được lựa chọn đóng
vai này. |
Trước mỗi đoàn kiệu rước còn có đội quân tốt nhí là cháu chắt của các bô lão. |
Sau khi làm lễ tế tại đền
Thượng dưới chân núi Sái, 'Chúa' được các trai tráng trong làng bồng
kiệu trong tiếng chiêng trống vang trời sang đón 'Vua' để rước về đình
làng. |
12 thanh niên trai tráng khoẻ mạnh được giao nhiệm vụ rước kiệu 'Chúa', cứ mỗi khoảng 10 phút lại thay nhóm một lần. |
Đoàn rước vừa đi vừa quay kiệu,
liên tục nâng lên hạ xuống kiểu tung hứng khiến 'Chúa' ngồi trên dù đã
đeo dây bảo hiểm vẫn phải nhăn mặt kinh sợ. |
'Chúa' lên tục phải khua kiếm
bằng tay phải, còn tay trái nắm thật chặt ngai. Tại lễ này năm 2014,
kiệu 'Chúa' từng bị lật nhưng may mắn người đóng nhân vật chính không bị
làm sao. |
Kiệu 'Chúa' quay tròn chạy
ngược rồi lại chạy xuôi đâm va hai bên đường, không ít lần va quệt vào
khán giả, nhiều người đứng xem bị bổ ngã nháo nhào. |
Dân làng và du khách đã được buổi chơi hội sảng khoái và thích thú trong dịp đầu năm mới. |