Những mỏm đá ngầm nguy hiểm luôn chờ chực trong lòng nước - Ảnh: DUYÊN PHAN

Không gian thoáng đãng, thơ mộng, hồ Đá (bên trong khu đô thị ĐH Quốc gia TPHCM, thuộc địa bàn thị xã Dĩ An, Bình Dương) là nơi được nhiều người dân, sinh viên đến dạo mát, hò hẹn.

Địa điểm này cũng được nhắc đến như một “hồ tử thần” khi liên tiếp xảy ra những vụ tai nạn chết người do đuối nước. Dù có nhiều cảnh báo, nhắc nhở, thậm chí rào chắn nhưng vẫn không ngăn được nhiều người tìm đến.

"Lịch sử" buồn

Đó là số liệu thống kê của Trung tâm Quản lý và phát triển đô thị ĐH Quốc gia TPHCM tính từ năm 2011 đến thời điểm hiện tại về số người chết đuối tại khu vực hồ Đá.

Vụ mới nhất là sáng 24/11, người dân khu vực hồ Đá phát hiện một thi thể nam nổi trên lòng hồ đang trong quá trình phân hủy mạnh.

Nhiều người cho rằng nạn nhân có thể là sinh viên một trường ĐH thuộc ĐH Quốc gia TPHCM tên N.H.T. (20 tuổi, quê Đồng Nai) vì nam sinh viên này đã vắng mặt ở ký túc xá nhiều ngày.

Trước đó, trưa 31/10, người dân khu vực này xôn xao bởi một trường hợp tử nạn do bơi tắm dưới hồ.

Một nhóm 5 thanh niên rủ nhau ra đây dạo chơi rồi cùng nhau bơi ra mỏm đá cách bờ hồ khoảng 50m. Trong khi 4 người đã bơi tới nơi thì người còn lại bơi sau cùng kêu cứu rồi chìm dần. Nạn nhân chỉ mới 19 tuổi.

Theo người dân địa phương, những hồ này được hình thành trong quá trình khai thác đá từ trước những năm 1990.

Hiện có năm hồ với tổng diện tích khoảng 100ha, trong đó hồ lớn nhất là 30ha. Sau khi ngưng khai thác đá, nước từ mạch nước ngầm cùng nước mưa đọng lại đã tạo nên những hồ nước rất sâu, có chỗ gần 100m.

Ông Nguyễn Văn Dũng, người bán hàng gần khu vực này, cho biết từng chứng kiến không biết bao nhiêu vụ chết người xảy ra tại đây nhưng vụ tai nạn khiến bốn cô gái cùng chết đuối xảy ra nhiều năm trước làm ông bị ám ảnh mãi.

Ông kể: “Lúc đó là cuối tuần, bốn cô gái là công nhân dạo xung quanh hồ tạo dáng chụp ảnh gần mép hồ. Bất ngờ, một người bị trượt chân rơi xuống nước, ba cô gái còn lại hoảng loạn nhào ra cứu bạn nhưng rồi tất cả đều chìm dần dưới lòng hồ. Đến khi vớt lên, bốn thi thể đều tím tái, co quắp”.

Theo người dân địa phương, nạn nhân chết ở hồ là sinh viên, công nhân, trẻ em... ở khu vực này, nhưng cũng có không ít trường hợp là những người từ địa phương khác.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tử vong như tự tử, cũng có trường hợp bơi lội dẫn đến đuối nước và cả những thi thể được phát hiện dưới hồ chưa xác định được nguyên nhân.

Trong đó có không ít trường hợp là người biết bơi. Nguyên nhân có thể do khu vực này rất sâu và nước lạnh nên dẫn đến co cơ (vọp bẻ) khiến người biết bơi cũng bị đuối nước.

Bác sĩ Nguyễn Quang Huy, khoa ngoại tổng quát Bệnh viện Nhân Dân 115, cho biết không có sự liên quan nhiệt độ trong nước nóng hoặc lạnh dẫn đến hiện tượng vọp bẻ mà chủ yếu do cơ thể thiếu calcium, magnesium và kalium hoặc hoạt động thái quá của hệ thần kinh cơ bắp...

Cũng có trường hợp người có ngưỡng chịu lạnh yếu, gặp môi trường lạnh đột ngột có thể loạn nhịp tim khiến bị ngưng tim, dẫn đến đuối nước nếu trong môi trường nước.

Sẽ xây rào chắn kiên cố

Lực lượng chức năng tìm kiếm thi thể nam công nhân đuối nước trưa 31/10 - Ảnh: T.ĐỨC

Trở lại khu vực hồ Đá, chúng tôi thấy những hàng rào bao quanh hồ đã bị cắt, tháo dỡ gần hết. Người đi lại nhiều tạo thành những con đường dẫn vào sát mép hồ.

Khu vực hồ bị ngăn cách với phía bên ngoài là con mương nhưng có thời điểm người đến đây làm hẳn chiếc cầu gỗ bắc ngang qua.

“Dường như tấm bảng cảnh báo “Đã có nhiều người chết trong hồ, cấm đi dạo trên vách đá, cấm tắm, bơi lội” vẫn không có tác dụng” - một người dân nói.

H.Đ., sinh viên Trường ĐH KHXH&NV TPHCM, cho biết không gian ở hồ Đá rất thoáng đãng, không khí trong lành mát mẻ, nên nhiều người đến đây chơi mỗi ngày. Đặc biệt vào những ngày cuối tuần còn có các dịch vụ loa nhạc, ăn uống...

Một điều nữa khiến hồ Đá thu hút sinh viên là vào đây vui chơi cả ngày không bị thu phí. Chính vì điều này mà có nhiều gia đình ở trung tâm TP cuối tuần cũng lái xe đưa vợ con xuống khu vực này để vui chơi.

Ông Trần Việt Thắng, phó giám đốc Trung tâm Quản lý và phát triển đô thị ĐH Quốc gia TPHCM, cho biết vì mức độ nguy hiểm của hồ Đá, trung tâm đã phối hợp với chính quyền địa phương tuyên truyền bằng bảng biểu, tuần tra nhắc nhở, sinh hoạt công dân đầu khóa cho sinh viên để không vào trong khu vực hồ Đá.

Cùng với đó, lực lượng quản lý an ninh trật tự khu đô thị ĐH Quốc gia TPHCM cũng thường xuyên ra vào, tuần tra ở khu vực này để nhắc nhở học sinh, sinh viên và người dân khi vui chơi quanh khu vực.

“Một số người bất chấp tính mạng vẫn vào tắm và vui chơi. Hay do buồn chán cuộc sống, nhiều người, nhiều sinh viên cũng tìm đến đây để tự tử khiến người chết vì đuối nước vẫn diễn ra thường xuyên” - ông Thắng nói.

Cũng theo ông Thắng, ĐH Quốc gia TPHCM đã có chủ trương kêu gọi đầu tư những loại hình phù hợp với môi trường giáo dục tại đây nhưng hiện nay chưa có nhà đầu tư thực hiện. Do đó, đến nay khu hồ Đá này vẫn chưa có đơn vị quản lý trực tiếp.

“Hiện dù có bảng cấm nhưng không thể cấm tuyệt đối cũng như xử phạt người dân vào vui chơi trong hồ. Do đó chúng tôi áp dụng tuyên truyền để sinh viên, người dân thay đổi ý thức.

Cùng với đó, nhằm ngăn người dân vào trong hồ, trung tâm đang tiến hành thay thế những hàng rào kẽm làm trụ bêtông thành hàng rào kiên cố. Về lâu dài, ĐH Quốc gia sẽ tiếp tục tiến hành xây dựng rào chắn bằng sắt kiên cố cao hơn 2m” - ông Thắng cho biết.

Theo ông Thắng, hiện việc này đang được triển khai tại khu vực đối diện nhà khách ĐH Quốc gia TP.HCM. Đây là khu vực mà nhiều người sử dụng để ra vào trong hồ. Những hàng rào này dự kiến hoàn thành trong tháng 12 tới.