Chiến dịch quân sự tưởng như dễ dàng và nhanh chóng này lại đẩy cả thành phố Marawi tới những thời khắc kinh hoàng. Các binh sĩ Philippines dường như bị bất ngờ khi khoảng 100 tay súng đột nhiên xuất hiện quanh tòa nhà, nã đạn vào họ để bảo vệ Hapilon.

Phần lớn các tay súng này là thành viên của Maute, một nhóm phiến quân thề trung thành với tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) và có quan hệ với Abu Sayyaf.

Giao tranh bắt đầu nổ ra dữ dội, khi các tay súng phiến quân tản ra, chiếm dần từng góc phố, đẩy lùi quân đội chính phủ và cảnh sát. Bị áp đảo về quân số, các binh sĩ Philippines rút ra khỏi trung tâm thành phố Marawi để củng cố lực lượng và chờ quân tiếp viện.

Các tay súng phiến quân Abu Sayyaf và Maute nhanh chóng cắm cờ IS trên các tòa nhà cao tầng, đốt phá trụ sở cơ quan công quyền và sát hại những thành viên lực lượng an ninh mắc kẹt trong thành phố.

Một cảnh sát trưởng mặc thường phục bị phiến quân bắt giữ khi đang ngồi trên ôtô và bị sát hại ngay sau đó khi các tay súng biết được danh tính của ông. Nhà chức trách Philippines cho biết ít nhất ba thành viên lực lượng an ninh đã bị hành quyết ngay sau khi Marawi thất thủ.

Phiến quân tiếp tục tiến đến hai nhà tù trong thành phố, phá cửa giải phóng tù nhân, trong đó có nhiều thành viên nhóm Maute, rồi chiêu mộ họ vào lực lượng của mình. Có thêm quân, phiến quân công khai tuần tra trên các tuyến đường, đốt phá nhà thờ Công giáo, bắt cóc linh mục, kiểm soát các cây cầu, bệnh viện và trường đại học.

Quân đội Philippines tới nay chưa đưa ra lời giải thích nào về việc các binh sĩ của họ bị đẩy lùi nhanh chóng như vậy sau cuộc đột kích thất bại. Trong những lần đụng độ trước đây, phiến quân Maute và Abu Sayyaf cũng đã nhiều lần gây thiệt hại lớn về người cho các đơn vị quân đội Philippines.

Thành phố Marawi nằm trên đảo Mindanao, miền nam Philippines. Đồ họa: BBC

Đến ngày thứ hai, quân đội Philippines củng cố lực lượng ở ngoại ô thành phố Marawi, tiếp tục đấu súng với phiến quân. 5 binh sĩ và hai sĩ quan cảnh sát thiệt mạng trong các cuộc giao tranh hôm qua, cùng 31 binh sĩ bị thương, theo đại tá Edgard Arevalo, phụ trách Phòng Truyền thông quân đội Philippines.

Đại diện quân đội Philippines nói rằng họ đang làm chủ tình thế ở Marawi, tuy nhiên người dân sống trong thành phố chạy loạn lại vẽ ra bức tranh hoàn toàn khác.

"Thành phố vẫn đang nằm dưới sự kiểm soát của phiến quân. Chúng tràn ngập trên các tuyến phố chính cùng hai cây cầu dẫn vào Marawi", Rabani Mautum, một sinh viên vừa tháo chạy khỏi thành phố, kể với Reuters.

Chiếm lại bằng mọi giá

Nhiều chuyên gia phân tích đã ví cuộc tấn công bất ngờ này của phiến quân Maute với chiến dịch đánh chiếm Mosul, thành phố lớn thứ hai ở Iraq, của phiến quân IS hồi năm 2014. Sau khi chiếm được Mosul, IS từ một nhóm phiến quân nhỏ ít được biết tới đã trỗi dậy thành tổ chức khủng bố khét tiếng nhất thế giới.

Phiến quân Maute đã bắt giữ một linh mục và nhiều dân thường làm lá chắn sống, đe dọa sẽ hành quyết các con tin nếu quân chính phủ không rút lui khỏi Marawi.

Phiến quân Maute trên đường phố Marawi sau khi chiếm thành phố. Ảnh: Twitter

Tuy nhiên, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã thể hiện quyết tâm của mình khi ban bố tình trạng thiết quân luật trên toàn bộ đảo Mindanao nhằm ngăn ngừa chủ nghĩa cực đoan lan rộng. Ông khẳng định sẽ sử dụng mọi biện pháp để nghiền nát nhóm Maute và Abu Sayyaf, bất kể hậu quả là gì.

"Tôi ra lệnh không tha cho bất cứ kẻ nào cầm súng, dùng bạo lực đối đầu với chính quyền. Hãy giải quyết các vấn đề của Mindanao một lần và mãi mãi", Tổng thống Duterte tuyên bố ngay sau khi đặt chân tới Nga thực hiện chuyến công du của mình.

"Nếu tôi muốn các ngươi chết, các ngươi sẽ chết. Nếu các ngươi chống lại, các ngươi sẽ chết. Nếu chống đối công khai, các ngươi cũng chết, bất kể có bao nhiêu người chết đi nữa", ông khẳng định.

Quân đội Philippines cũng thể hiện quyết tâm chiếm lại Marawi bằng mọi giá, khi huy động thêm lực lượng, xây dựng các doanh trại tạm, thiết lập các trạm kiểm soát trên tất cả tuyến đường dẫn vào thành phố.

Hàng trăm nghìn dân thường ở Marawi cũng ồ ạt mang tài sản kéo nhau chạy loạn bằng xe bán tải, xe máy tới các thị trấn ngoại ô, để lại phía sau thành phố gần như không còn bóng người. Các binh sĩ liên tục kiểm tra những phương tiện này để tìm kiếm bom và vũ khí cũng như ngăn chặn phiến quân trà trộn trong dòng người chạy loạn.

Đến nay, quân đội Philippines đã giải cứu được 120 người mắc kẹt trong một ngôi trường và một bệnh viện, đồng thời tìm cách bao vây, cô lập phiến quân Maute ở trung tâm thành phố trong khi chờ thêm viện binh.

Tuy nhiên, chiến dịch tái chiếm Marawi được dự đoán là sẽ gặp nhiều khó khăn, khi đoàn quân tiếp viện tới Mindanao liên tục bị các nhóm nổi dậy phục kích, trong khi các tay súng bắn tỉa và cạm bẫy mà phiến quân Maute cài trong thành phố khiến binh sĩ Philippines tiến quân rất thận trọng. Quân đội Philippines dự đoán chiến dịch này có thể kéo dài thêm ba ngày.

Theo Trí Dũng - VnExpress