Cuộc phẫu thuật có vẻ dễ dàng và được hứa hẹn rất nhiều: đi lại dễ dàng hơn, ít đau đớn hơn và gần như bạn sẽ có một đầu gối mới, khỏe mạnh như của thanh niên.

Nhưng ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy hiệu quả của phẫu thuật thay thế đầu gối không hẳn như mong đợi dù ngày càng nhiều người cân nhắc lựa chọn liệu pháp này trước khi thử những cách khác để cải thiện tình trạng đầu gối.

Không có gì phải bàn cãi khi nói rằng lựa thay thế đầu gối đang ngày càng phổ biến. Hơn 600.000 ca phẫu thuật đã được thực hiệm trong năm 2012 so với khoảng 250.000 ca 15 năm trước.

Một số nghiên cứu mới cũng chỉ ra rằng có vẻ người dân đã hơi hấp tấp khi lựa chọn liệu pháp này, thậm chí có thể kém hiệu quả hơn và chỉ đạt được kết quả hạn chế.

 Theo số liệu từ Viện phẫu thuật chỉnh hình Hoa Kỳ, số ca thay thế đầu gối ở những người từ 45 đến 64 tuổi đã tăng 205% từ năm 2000 đến năm 2012; và từ 65 tuổi trở lên chỉ tăng 95%.

Trong hai nghiên cứu lớn được công bố trong năm nay, các nhà nghiên cứu tại Đại học Y tế cộng đồng Virginia đã tiến hành 1 cuộc đánh giá hiệu quả phẫu thuật. Sử dụng các tiêu chí được phát triển ở châu Âu, các nhà khoa học kết luận rằng phẫu thuật thay thế đầu gối chỉ phù hơp với những người bị viêm khớp gối đã trải qua các bước kiểm tra y tế nâng cao.

Có nghĩa là những bệnh nhân này không chỉ bị đau khớp mà còn bị suy giảm chức năng thể chất như không thể leo cầu thang, đứng dậy khỏi ghế hay đi bộ mà không cần hỗ trợ.

Dựa trên những nghiên cứu khác được tiến hành ở Tây Ban Nha, các nhà nghiên cứu cũng xác định rằng phẫu thuật thay thế khớp gối chỉ phù hợp với các bệnh nhân trên 65 tuổi. Lý do là các vật liệu cấy ghép sẽ cần phải thay thế sau một vài thập kỷ, điều này có nghĩa là với bệnh nhân tầm 45 tuổi sẽ cần phải thay thế đầu gối suốt quãng đời còn lại.

Các nhà nghiên cứu cũng đồng thời phân tích dữ liệu từ một nghiên cứu lớn với 200 người, cả phụ nữ và đàn ông, bị viêm đau khớp gối đã tiến hành phẫu thuật thay thế trong vòng 5 năm trở lại. Theo đó, có 1/3 đối tượng không phù hợp với loại phẫu thuật này. Dựa vào kết quả scan đầu gối và báo cáo của người khảo sát về mức độ đau đớn hay suy giảm thể chất thì nhiều người trong số này chỉ bị viêm khớp nhẹ.

Sau phẫu thuật vài năm, họ ít bị đau hơn cũng như cải thiện rõ rệt chức năng thể chất của đầu gối. Trong khi đó, những đối tượng được xem là không phù hợp với phẫu thuật thì tình trạng bệnh không cải thiện nhiều. 

Sau một năm, số điểm của họ về chức năng đầu gối chỉ tăng khoảng 2 điểm, đơn giản bởi theo ông Daniel Riddle - Giáo sư vật lý trị liệu và phẫu thuật chỉnh hình tại Đại học Y tế cộng đồng Virginia - người đứng đầu các nghiên cứu, thì “họ có ít “chỗ” để cải thiện tình trạng”.

Tất nhiên, các nhà nghiên cứu không khuyên bạn nên chờ đến khi đầu gối đã xuống cấp hoàn toàn thì mới thay thế chúng mà bạn cần phải xem xét mức độ cần thiết của phẫu thuật.

“Hãy hỏi ý kiến bác sĩ về tình trạng bệnh của mình”. Theo GS Riddle, nếu bạn không bị gai đầu gối, trong đó tất cả các sụn đệm ở đầu gối đã biến mất thì hãy nghĩ đến phương pháp vật lý trị liệu, các bài tập thể chất giúp tăng cường chức năng khớp cũng như giảm đau. Đồng thời, với những người quá cân thì giảm cân cũng là một biện pháp hữu hiệu.